Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi`nde öğrenim gören öğretmen adaylarının insan hakları eğitimine yönelik tutumları

Abstract

Bu araştırmanın amacı; öğretmen aday adaylarının insan hakları eğitimine yönelik tutumlarını ortaya koymaktır.Araştırmanın evreni Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi'nde öğrenim gören öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın evreninde 4134 adet öğretmen adayı bulunmaktadır. Araştırmada verilere ulaşılabilirlik, zaman kazanımı, ekonomiklik ve ölçek kontrolünün sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi için örneklem seçme yoluna gidilmiştir. Araştırmanın örneklemi Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü olarak belirlenmiştir.Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü bünyesinde Fen Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Okul Öncesi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, İlköğretim Matematik Öğretmenliği Ana Bilim Dalı olmak üzere 5 ana bilim dalı bulunmaktadır. Bu ana bilim dallarında öğrenim gören öğretmen aday adaylarından, dördüncü sınıfta öğrenim gören öğrencilere tutum ölçeği uygulanmasına karar verilmiştir. Ancak Okul Öncesi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı'nda hem 4. sınıfta öğrenim gören öğrenci hem de II. Öğretim sınıfları olmadığı için, bu ana bilim dalı örnekleme dahil edilmemiştir. Evreni temsilen örnekleme giren öğretmen aday adayı sayısı 604'tür.Örneklemdeki öğretmen aday adaylarına, Doç. Dr. Yasemin Karaman Kepenekçi tarafından 1999 yılında geliştirilen ?İnsan Hakları Eğitimine Yönelik Tutum Ölçeği? (İHEYTÖ) uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programında çözümlenmiş, öğretmen aday adaylarının insan hakları eğitimine yönelik tutumları ve bu tutumların öğrenim gördükleri bölüm, öğretim türü, cinsiyet, yaş ve mezun oldukları lise türü değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermedikleri belirlenmiş ve ortaya çıkan sonuçlara göre önerilerde bulunulmuştur.Araştırma sonucunda öğretmen aday adaylarının insan hakları eğitimine yönelik tutumlarının büyük ölçüde olumlu olduğu ve tutumların öğrenim görülen bölümlere, öğretim türüne, cinsiyete ve yaşa göre değişiklik göstermediği belirlenmiştir. Ancak insan hakları eğitimine yönelik tutumlar mezun olunan lise türüne göre incelendiğinde genel lise mezunu öğretmen aday adayları lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Demokrasi Eğitimi, İnsan Hakları Eğitimi, İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi, İnsan Hakları Eğitimine Yönelik Tutum.

The purpose of this research is presenting teacher candidates? attitudes about human rights education.The population of this research consists of Balıkesir University Necatibey Education Faculty students. There are 4134 teacher candidates within the scope of the population of this research. Because of accessibility of data, gaining of the time, economy and for the right control of questionnaire sampling methods has been resorted. The sample of the research has been chosen as Balıkesir University, Necatibey Education Faculty, Department of Primary School students.Balıkesir University, Necatibey Education Faculty, Department of Primary School comprises 5 departments: Science Teacher Department, Pre-School Teacher Department, Social Studies Teacher Department, Primary School Teacher Department, and Primary School Mathematics Teacher Department. As it was thought of utility of Human Rights Education at degree of higher education, first and second 4th grade students was determined to conduct questionnaires. On the other hand, Pre-School Teacher Department has had neither 4th grade students nor second education hence not omitted in the sample. In the sample there are 604 students that represent the population.?Attitude Scale of Human Rights Education (İnsan Hakları Eğitimine Yönelik Tutum Ölçeği)? that reformed by Doç. Dr. Yasemin Karaman Kepenekçi in 1999 was applied candidate teachers in the sample. The results obtained were analyzed utilizing SPSS software and candidate teachers attitude of human rights education was based on variables that their department, gender, kind of education (first and second education), and recommendations were done covering these aspects.At the end of this research, the following results were obtained: the candidate teachers attitudes of human rights education are high degree affirmative. And it has been founded out that the attitudes of Balıkesir teacher's college senior students towards human rights education have not been shown any changes in relation to their department, their kind of education (first and second education), their gender and their age. However, when their attitudes towards human rights education are examined, a meaningful difference has been observed among the students according to the type of high school from which they have been graduated.Key Words: Democracy Education, Human Rights Education, Human Rights and Democracy Education, Human Rights Attitude.