Gıda katkı maddeleri yönetmeliğiyle gıdalara katılabilen bazı katkı maddelerinin üst limitleri ile ilgili sağlık sorunları

Abstract

69 ÖZET Gıda katkı maddelerinin gıda endüstrisinde kullanılması, gelişen teknolojilerin getirdiği değişik üretim tekniklerinden ve buna bağlı olarak tüketici beğenisinin çeşitlilik kazan masından ve toksik etkileri öldürücü bile olabilen gıda kontaminantlarından korunmak için kullanılmaktadır. Gıda katkı maddeleri canlı organizmaya aşırı miktarda verildiğinde ise toksik etkide bulunabilmektedir, örneğin; Nitrit-Nitrat gıdalardaki ve vücuttaki aminlerle reaksiyona girerek aminlerle Nitrozamin adı verilen kanserojen ve mutajen özelliklere sahip maddeleri oluşturur. BHT ve BHA, akciğer ve karaciğerde tümör oluşturucu rol onayabilmektedir. Sülfat ve tuzlan, sülfit duyarlılığı (alerjisi), sakkarin, kesinleşmemiş olmakla beraber mesane kanserine neden olabilmektedir. Gıda boyalarından, kantaksantin birikerek göz re tinasında kristal halde depolanma, eritrosin; tiroid çalışma bozuklukları, amarant; kurde şene, kromozom hasarına, tartar azin; egzama, migren, astım gibi hipersensitivite reaksi yonlarına, Brown FK; dokuda pigment birikimlerine, miyopatiye (kas hasarına), karaciğer de nodul oluşumuna betakaroten; hiperkarotenemia (derinin portakal rengine dönüşme- sine)'ya neden olmaktadır. Ancak önemli olan gıda katkı maddelerinin kullanımı değil, doz, gıda denetimi ve kont rol sisteminin disipline edilmesi, gıda sanitasyonu, üretici ve tüketici eğitiminin sağlanmasıdır. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği'nde AT standartlarından yararlanılarak, gıda güvenliğini sağlamak, gıda standardizasyonunu gerçekleştirerek uluslararası ticareti geliştirmek hedeflenmiştir. Sonuç olarak; Gıda katkı maddelerini TGKVne uygun olarak kullanılması, sağlıklı bi reyler olmamız için gereklidir.

70 ABSTRACT Food additives in food industry are used as a result of different production techniqu es that the devoloping technologies put forward. These materials are used mainly beca use the preferential taste of the consumers is gaining diversity and because it provi des protection from the food contaminants which may cause toxicity to such a degree that can even be fatal. In fact, when the food additives are given to the living organism in excessive amo unts, they may cause toxic reaction. For example by reacting with the amines in Nitrit- Nitrate containing foods, the body can form chemicals called Nitrozamines, which all ha ve cancerogenic and mutagenic properties. BHT and BHA may cause tumour in lungs and liver. Sulphate and its salts may ca use sulphite allergy and saccarin may cause bladder cancer, though not fully proved yet. The diseases that occur due to canthaxanthin is accumalation of chemicals in the eye retina in the form of crystals; erythrosine causes thyroid working disorders; amaranth causes the damage by Urticaria and Chromosome; tartrazine causes hypersensitive reac tions like exema, mygren and asthma; Brown FK pigment causes stocks in cells myo pathy nodule particulation in liver; and beta caroten causes hypercarotinemia. What matters is not the use of food additives but to discipline dose and food control and to provide food `sanitation` as well as producer and consumer education. With the E.C. standards being taken as reference in the Turkish Food Codex, it is ai med to provide food safety and to develop international trade by achieving food standar dization.