Belgeden mavi renkli tükenmez kalem mürekkeplerinin yapı ve yaş tayini

Abstract

Belgelerde sahtecilik en çok işlenen suç türlerindendir. Hukuk sistemi bu suç türünün aydınlatılmasında adli belge uzmanlarına danışmaktadır. Belgenin kim tarafından oluşturulduğu grafolojik bir inceleme gerektirirken, belgedeki şüpheli yazıların aynı zamanda mı yoksa farklı zamanlarda mı yazıldığı sorusu ise kimyasal bir inceleme gerektirmektedir. Mürekkebi oluşturan bileşenlerdeki zamana bağlı değişimlerin tespiti bu incelemenin temelini oluşturmaktadır. Dünyada 1904 yılından beri bu alandaki çalışmalar hız kazanarak günümüze kadar gelirken ülkemizde bu alandaki çalışmalar sınırlıdır. Bu nedenle bu alanda bilimsel deneyelerin yargı sistemine desteğinin yetersiz kalması sahteciliğe açık kapı bırakmaktadır.Bu çalışmada belgeden mavi renkli tükenmez kalem mürekkeplerinin yapısında ana çözücü olarak kullanılan Fenoksietanol ve ana boyar madde olarak kullanılan Viyole ailesinin analizine imkan veren metotlar geliştirildi. Bu metotların karşılaştırılması güncel hayattaki kullanılabilirliğinin denetlenmesi ile ilgili çalışmalar ISO-IEC-TSE 17025 akredite bir laboratuvar olan Çevre Analiz Laboratuvarı ile beraber yürütüldü.Belgeden Fenoksietanolün analizi için TD-GC/MS de yarı nicel metot geliştirilerek valide edildi. Bu metot ile 0-24 aya kadar olan belgelerin analizlenebileceği ve mürekkeplerinin yazım zamanlarının belirlenebileceği tespit edildi.Çözücüsü tamamen uçmuş ve böylece uzun erimli yaş tayini gerektiren belgeler için mürekkebin boyar maddesi Kristal Viyole, Metil Viyole, Tetrametil Para Rosanil ve Viktorya Mavisinin HPLC de analizine dayalı metot geliştirilerek valide edildi.Bu metodla yapılan arşiv çalışmaları CV/MV oranın belgedeki şüpheli yazıların zamanının kıyaslanmasında kullanılabileceğinin yanı sıra kişilere özgü olan kalemin kağıda bıraktığı basıdaki mürekkep miktarını analizde elimine ettiği görülmüştür. Ayni arşiv çalışmaları sonucunda HPLC yönteminin uzun erimli yaş tayininde hata sınırlarının LD-TOF-MS ile kıyaslanamayacak kadar büyük olduğu buna rağmen dikkatli kullanıldığında amaca hizmet edeceği anlaşılmıştır. Zafiyetlerin önüne geçmek üzere uygulamada soru ve iddiaları yanıtlamak üzere her iki yöntemin aynı ayda kullanılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Her iki yöntemin birlikte kullanılmasına rehberlik eden bir süreç akış şeması oluşturulmuştur. Böylece yargı sistemimizdeki zafiyetin giderilmesine katkıda bulunulmuştur. Dünyada standart uygulamalarına geçilmiş olan yöntemlerin ülkemiz laboratuvarları koşullarında kullanılabilmesinin yolu açılmıştır.

Forgery on documents is one of the most common crimes. In order to clarify this crime type law system consults with forensic document experts. While recognizing the writer of the document a graphological examination in needed but a chemical examination is needed to recognize if suspected writings are written at the same time or at different times. The base of this examination is consist of the determination of the components changing in time. While studies in the world are coming today with an increase, studies in our country are limited. Due to the lack of assistance of experiments to law system, forgery can find an open door to itself. In this study new methods have improved which give opportunity to analyse main solvent Fenoxyethanol and main dye violet family used in blue roll pen ink.compasion and usability in daily life studies are carried out with Çevre Analiz Laboratuvarı which is an ISO-IEC-TSE 17025 accredited laboratory.For the analysis of Fenoxyethanole from document a self quantitative method on TD-GC/MS has developed and validated. It is determined that, with this method it is possible to analyse documents from 0 to 24 months and determine ink writing dates.For the documents which lost their solvents completely and as a result of this long range age determination needed ones are validated with the HPLC analysis of crystal violet, methyl violet, tetramethyl para rosanil and Victoria blue dyes.In this method's archive studies, CV/MV ratio can be used for the comparison of dates of suspicious writings on documents and it seem that this ratio eliminates ink amounts which are individual. And in the same archive study it is recognized that error limits of HPLC is incomparable much more higher than LD-TOF-MS for long range age determination but it is recognized that can be useful when used carefully. In order to prevent debility and to answer question and claims, both technique must be used at the same time. A process flow schema has been formed as a guide for the usage of both techniques. Consequently this helped to remove debility at law system. The road of usage in our country laboratories are canalized which have been used with standart applications in the World.