Türk bankacılık sektörünün finansal istikrarının stres testi yöntemi ile analizi

Abstract

Finansal istikrar, finansal sistemin sağlıklı ve istikrarlı işlemesini, dolayısıyla ekonomideki kaynakların üretken bir şekilde tahsisini ve risklerin uygun bir şekilde yönetim ve dağılımını beraberinde getirmektedir. Finansal istikrarsızlık ise ekonomide önemli sorunlar yaratmakta ve ortaya çıkabilecek herhangi bir finansal krizde yüksek maliyetlerle karşı karşıya kalınabilinmektedir. Finansal sistem içerisinde bankacılık sektörü önemli bir yere sahiptir. Dolayısıyla bir ülkede finansal istikrarın sağlanmasında bankacılık sektörü ve sektör içerisinde ağırlığı olan büyük bankaların önemi büyüktür. İşte bu noktada bankacılık sektörünün ve bankaların finansal sağlamlılığı önem kazanmaktadır. Finansal istikrar analizinde, sektörün şoklara karşı duyarlılığının ölçülmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.Bu bağlamda, stres testi, farklı varsayımsal senaryolar ya da olaylar karşısında, bir bankanın, ya da bankacılık sektörünün kırılganlığını ölçmek için kullanılan bir teknik olarak önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada öncelikle Türk bankacılık sektörüne ait 1999Q1-2012Q4 dönemine ait temerrüt oranları kullanılarak Wilson'un geliştirmiş olduğu CreditPortfolioView modeli temel alınarak makro ekonomik kredi riski modeli oluşturulmuştur. Daha sonra aynı model 2000Q1-2012Q4 dönemleri için sektörde yer alan aktif büyüklükleri açısından en büyük üç bankanın temerrüt oranları için oluşturulmuş ve tarihsel senaryo analizi kullanılarak 2013Q1-2014Q4 dönemi tahmin edilmeye çalışılmıştır. Hem bankacılık sektörü hem de bankalar için oluşturulan makroekonomik kredi riski modelleri için üç adet tarihsel senaryo oluşturulmuştur. Daha sonra makroekonomik değişkenlere verilen şoklar doğrultusunda hem sektörün hem de bankalara ait temerrüt oranlarının şoklar karşısında verdikleri tepkiler tespit edilmeye çalışılmıştır. Temerrüt oranlarının vermiş oldukları tepkiler tarihsel verileri ile karşılaştırılarak sektörün ve bankaların finansal sağlamlılıkları belirlenmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bankacılık, Finansal İstikrar, Kredi Riski, Temerrüt Oranları, Stres Testleri.

Financial stability provides a healthy and stable financial system, thereby, results efficient allocation of economic resources, proper management and diversification of risk. On the contrary, financial instability causes economic problems and may lead to high costs in the case of a financial crisis. Banking sector occupy an important position in the financial system. Consequently, in order to maintain financial stability in a country, financial system and major banks of the sector play important role. At this point, financial stability of the banks and the sector may be discussed. Sensitivity of the sector against the shocks should be measured and evaluated properly. A stress test is a technique to measure the vulnerability of a bank or the aggregate banking sector against a set of hypothetic scenarios or events. In this study, firstly a macro economic credit risk model based on Wilson's CreditPortfolioView for Turkish Banking Sector between the period 1999Q1-2012Q4 is generated. In the second place, this model is re-evaluated using the default rates of the 3 major banks of the sector between the period of 2000Q1-2012Q4 and 2013Q1-2014Q4 period is forecasted using historical simulation analysis. 3 historical scenarios is built both for the macroeconomic credit risk model of banks and banking sector. Then, responses of the banks and the sector's default rates against the macro- shocks are detected. Responses of the default rates are compared with the historical data and financial soundness of the sector and the banks are determined.Key Words: Banking Sector, Financial stability, Credit Risk, Default Rates, Stress Tests