Kapadokya jeopark önerisinin yerel halk açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı Kapadokya' da yer alan Göreme Tarihi Milli Parkı' nın yerel kalkınmaya yaptığı katkıları tespit ederek, alanın jeopark olması durumunda bu katkıların ne yönde gelişeceği üzerinde durmaktır. Bu çalışma 2011 ve 2012 dönemlerinde yapılan saha çalışmalarına dayandırılmıştır. Kullanılan veriler çoğunlukla Göreme Tarihi Milli Parkı içinde yaşayan yerel halkla yapılan görüşmelerden elde edilmiştir. Göreme Tarihi Milli Parkı Kapadokya içinde çok küçük bir alandır. Oysa Kapadokya' nın her yerinde jeolojik ve kültürel miras nitelikte yapılar oldukça fazladır. Jeopark ilan edilmesi durumunda tüm bunlar bir bütün halinde ele alınarak değerlendirilmelidir. Araştırma sonuçlarına göre tarihi, kültürel ve peyzaj değeri açısından zengin bu alanın birkaç farklı statüde korunmasından dolayı alanda birden çok kurumun söz sahibi olması beraberinde bazı problemler getirmiştir. Ayrıca yoğun turizm yerel halka çok fazla ekonomik bir katkı getirmediği için bu da sürdürülebilir yerel kalkınmanın gerçekleşmediğini göstermektedir. Küresel Jeoparklar Ağı' na üyelikle birlikte koruma kriterleri sürekli denetlenecektir. Jeoparkların ana hedeflerinden birisi yerel kalkınmayı sağlamaktır. Jeoturizm, eğitim ve koruma fonksiyonları da jeoparklar için olmazsa olmazdır. Kitle turizminin verdiği zarar jeoturizmle birlikte büyük oranda azaltılabilir. Eğitim fonksiyonu ile yerel halkın farkındalığı artarak bilinçli bir kullanım geliştirilebilir. Ayrıca milli parklarda olan yasaklar yerini sürdürülebilir kullanıma bırakacaktır.Anahtar Kelimeler: Jeopark, Jeolojik Miras, Kapadokya, Kırsal Kalkınma, Sürdürülebilir Gelişme

The aim of this research is to determine the contributions of Göreme Historical National Park in Cappadocia to local development and to investigate the possible effects when the area is going to be a geopark. This study is totaly based on field works in 2011 and 2012 periods. Data mostly acquired from the interview with local people who live in Göreme Historical National Park.Göreme Historical National Park is very small area in Cappadocia. Yet, there are lots of resources in Cappadocia which have qualities of geologic and cultural heritage. In the rase of being announced as geopark, all these should be evaluated as a whole. The results show that, although the area is rich in natural, historical and cultural values, there are several institutions dealing with the management of these resources and that creates important problems for the area. Also because heavy tourism doesn't contribute much to economies of local community, this shows that sustainable local development has not come true. With the help of Global Geoparks Network membership, protection criteria will always be checked .One of the main aims of geoparks is to provide local progress. Geotourism, education and functions of protection are indespensable for geoparks. The harm of mass tourism can be reduced by geotourism substantially. A conscious usage can be developed by increasing local community's awareness. Besides, bans on national parks will give their places to sustainable usage.Key words: Geopark, Geological Heritage, Cappadocia, Rural Development, Sustainable Development