Arab intellectuals under the Young Turks: a comparative-historical analysis on memoirs (1908-1918)

Abstract

Arap entelektüel elitlerinin, 1908-1918 tarihleri arasında Arap vilayetlerindeki Osmanlı yönetimi hakkındaki tutumlarının nasıl ve hangi temellere dayanarak değiştiğini açıklamayı hedefleyen bu çalışmada karşılaştırmalı tarihsel araştırma yöntemi izlenmiştir.Bu bağlamda beş önemli Arap entelektüelinin, Muhammed Reşid Rıza,Emir Şekip Arslan,Muhammed İzzet Derveze, Selim Ali Selam ve Muhammed Kürd Ali,hatıraları Foucault'nun söylem analizi kavramlarından yararlanılarak analiz edilmiştir. Arap vilayetlerindeki Osmanlı otoritesinin son on yılına ışık tutan hatıratlar göstermektedir ki Osmanlı İmparatorluğunun gücünü giderek yitirmesi Arap entellektüel elitlerinin yarımadanın geleceği konusunda kaygılarını arttırmıştır. Bu araştırmada sözü geçen entellektüellerin hatıratlarında yer alan şahsi değerlendirmelerinden yola çıkılarak Arab entellektüellerinin ideolojik söylemlerinin Osmanlıcılıktan Arap milliyetçiliğine dönüşmesinde önemli rol oynayan dört ana `eşik`, dönüm noktası tanımlanmıştır: İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin görece liberal ve kapsayıcı politikalarının kısa zamanda baskıcı,merkeziyetçi ve milliyetçi hale gelmesi, Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesi, Cemal Paşa'nın otoriter politikaları ve 1916 Arap İsyanı. Bu tezin önemi yalnızca Osmanlı-Türk modernleşmesi ve erken dönem Arap milliyetçiliği literatürlerinin kesişiminde yer almasından değil aynı zamanda Modern Ortadoğu'nun oluşumuna yol açan güç konfigürasyonlarının oluşumunu içermesi dolayısıyla Arap Yarımadası'nın son derece kritik bir on yılına ışık tutmasından kaynaklanmaktadır.

This comparative-historical research aims to explain how and on what basis the attitudes of the Arab intellectual elites changed towards the Ottoman rule in the Arab provinces between 1908 and 1918. In order to do this I analyze memoirs of the five leading Arab intellectuals, Muhammad Rashid Rida, Amir Shakib Arslan, Muhammad Izzat Darwaza, Salim Ali Selam, and Muhammad Kurd Ali by applying some concepts of Foucault's discourse analysis method. The memoirs, which shed light on the last decade of the Ottoman authority in the Arab provinces, show that as the Ottoman Empire gradually lost its power, Arab intellectual elites became much more concerned about the Peninsula's future. The research reveals a number of `thresholds,` crucial turning points based on the evaluations by the intellectuals in their memoirs, including the alteration of the CUP's policies from being relatively liberal and inclusive into more oppressive, centralist, and nationalist, the breakout of the World War I, Cemal Pasha's strict policies, and the 1916 Arab Revolt played a remarkable role in the transformation of the Arab intellectuals' ideological discourses from Ottomanism to different forms of Arab nationalism. This thesis is significant not only because it is located at the intersection of the Ottoman-Turkish modernization literature and that of early Arab nationalism but also because it throws light on a very critical decade of the Arabian Peninsula given the fact that it was in this period that the major power configurations were crystallized leading to the emergence of the Modern Middle East.