Özel okullar ve Devlet okullarında çalışan ortaokul öğretmenlerinin örgütsel stres kaynaklarının karşılaştırmalı analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, devlet ve özel ortaokul öğretmenlerinin örgütsel stres kaynaklarını saptamak, karşılaştırmalı analizini yapmak ve gerekli önerilerde bulunmaktır. Araştırma, tarama modelinin kullanıldığı ilişkisel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, 2013–2014 eğitim-öğretim yılında, İstanbul ili Küçükçekmece ilçesi; örneklemini ise 4 Devlet Ortaokulu ( 118 öğretmen ) ve 6 Özel Ortaokulda ( 101 öğretmen ) görev yapan olmak üzere toplam 219 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın alt problemleri çözümlenirken; ikili karşılaştırmalarda T Testi; çoklu karşılaştırmalarda ise tek yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmış, frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda; yaş grupları değişkenine göre stres kaynaklarının alt boyutu olan `Örgütsel Rol` faktöründe anlamlı farklılıklar tespit edilmiş, öğretmenlerin eğitim düzeylerine göre `Kariyer` `Örgütsel Rol` ve `Genel Stres Kaynakları` alt boyutlarına göre anlamlı farlılıklar tespit edilmiş ve bu farklılığın eğitim düzeyi arttıkça daha fazla olduğu gözlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin görev yapmış olduğu kurum değişkenine göre `Genel Stres Kaynağı`, `Örgütsel Rol` ve `İşe Özgü Etkenler` alt boyutlarında resmi kurumlarda çalışan öğretmenler lehine anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.Araştırma neticesinde ulaşılan sonuçların bir kısmı literatür bulgularıyla paralel bir kısmı ise farklı çıkmıştır. Bulgular literatür çerçevesinde yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular ışığında öneriler geliştirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Stres, Örgütsel Stres, Örgütsel Stres Kaynakları, Öğretmen.

The purpose of this study is to determine the sources of the organizational stress that the school teachers, employed in the state run secondary schools or in the private secondary educational institutions suffer, to conduct a comparative analysis of the matter and to provide the necessary recommendations. The study is a correlational one, in which the descriptive model was utilized. The population of the study is comprised of the Istanbul Province Küçükçekmece County in the educational year of 2013 – 2014 and its sampling is comprised of a total of 219 teachers, employed at 4 state schools (118 teachers) and at 6 private schools (101 teachers). For resolving the sub – problems of the study; T Test was implemented in paired comparisons as the single – Direction Analysis of Variance (ANOVA) was implanted and the subsequent percentage value was then calculated. The findings, revealed as the result of the study are listed that; significant differences were identified in the factor, called, `The Organizational Role` which is a sub – aspect of the Variable of Age Groups, significant differences were identified in the factors called `Career`, `Organizational Role` and `The General Stress Sources`which are the sub – aspects of the Variable of the Educational Level of the teachers and it was further established that such difference is higher when the level of education is increased. Significant differences were identified in the Factors called `The Sources of General Stress`, `Organizational Role` and the `Job Specific factors` which are the sub aspects of the Variable `the Institution that the Teachers are employed at` in favor of the teachers, employed in state organizations. The results of the study are revealed to be in parallel with the findings within the literature in some parts but also found out to be contrary to such findings in other parts. The findings were interpreted within the scope of the literature. The suggestions were developed in line of the obtained findings.Key Words: Stress, Organizational Stress, Organizational Stressors, Instructor.