Rethinking hydropower in the anthropocene: A study of Darıbükü village

Abstract

İnsan eliyle çevreye yapılan aşırı müdahaleler, Antroposen, yani `İnsan Çağı`nın başlamasına sebep olmuştur. İnsanı imtiyazlı konuma yerleştiren bu yaklaşımın etkilerini azaltmak için dünya çapında yenilenebilir enerjiye eğilim artmıştır. Türkiye de bu anlamda birtakım önlemler almış ve su, yenilenebilir enerji kaynakları arasında ön plana çıkmıştır. Suya eğilimin artmasıyla birlikte ülke genelinde hidroelektrik enerji santrallerinin sayısında büyük bir artış yaşanmıştır. Bu artış, birtakım kırılganlık ve çözülmeleri beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda tez, hidroelektrik enerji santralinin (HES) inşasıyla üçte ikisi sular altında kalan Isparta İli'ne bağlı Darıbükü Köyü'ne odaklanıyor. Bilim ve Teknoloji Çalışmalarından (STS) beslenen tez; köylülerin ve insan olmayan (non-human) bir aktör olarak suyun geçirdiği dönüşümü merkezine alıyor. Bunu yaparken, köydeki çoklu aktörler arasındaki kompleks ilişki ağına dikkat çekiyor. Ayrıca bu çalışma; köylüler, akademisyenler, aktivistler, bir avukat ve bir gazeteciyle gerçekleşen, katılımcı gözlemle zenginleşen ve üç ay süren yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakatlardan oluşan çok sahalı (multi-sited) etnografiden besleniyor. Anahtar Kelimeler: Antroposen, Bilim ve Teknoloji Çalışmaları (STS), Darıbükü Köyü, HES, Çok Sahalı Etnografi.

Excessive anthropogenic interventions into the environment have led to the Anthropocene, 'the era of humans'. Against the impacts of this privileged human position, there has been worldwide increasing tendency to renewable energy. Turkey has also made certain attempts in this scope, and water, as an important source of renewables, has come to the fore. This has resulted in continuous proliferation of hydroelectric power plants which have created vulnerabilities and disentanglements in certain contexts. In this regard, the thesis focuses on Darıbükü village of Isparta city, a village third of which was covered with water upon the construction of hydroelectric power plant. Drawing from the recent research in Science and Technology Studies (STS), the thesis dwells upon this transformative process which human (villagers) and non-human (water) have undergone, and stresses the complex network of relations among multiple actors in the village. The research is based on a multi-sited ethnography which lasted three months and is compiled of semi-structured in-depth interviews with villagers, academicians, activists, a journalist, lawyer, accompanied by participant observation in the village and several expert meetings.Keywords: Anthropocene, Science and Technology Studies, Darıbükü Village, Hydropower, Multi-sited ethnography