Ortaokul yöneticilerinin öğretim liderliği ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Öğretim liderliği davranışlarının öğretmenlerin iş doyumu üzerine olumlu ya da olumsuz etkilerinin ne düzeyde oldukları tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesi ortaokullarında bulunan 34 okul yöneticisi ve toplam 390 öğretmene `Okul Yöneticilerinin Öğretim Liderliği Davranışlarını Gerçekleştirme Düzeyleri` sorulmuştur. Yine öğretmenlerin tamamının iş doyum düzeyleri ve öğrettim liderliğinin öğretmenlerin iş doyumları üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri araştırılmıştır. Araştırmada okul yöneticilerinin tamamı ölçekleri doldurup araştırtmaya katılırken öğretmenlerden 230'u araştırma ölçeklerini doldurarak katkı sağlamıştır. Veriler `Kişisel Bilgi Formu`, `Öğretim Liderliği Ölçeği`, `İş Doyumu Ölçeği` ile toplanmıştır. Yöneticilerin ve öğretmenlerin verdiği cevaplar doğrultusunda SPSS 22.0 paket programı kullanılarak verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini tespit etmek için `Normallik Testi` yapılarak, verilerin normal dağılım gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda analizlerde `Parametrik` testler uygulanmıştır. Ölçek puanları ile katılımcıların demografik verilerindeki gruplar arasında farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek için `t-testi` ve `one way ANOVA` testleri kullanılmıştır. Gruplar arasındaki farkın belirlenebilmesi için anlamlılık değeri olan p<0,05 baz alınarak yorumlamalar yapılmıştır. Bireylerin demografik verileri frekans analizi ile belirlenmiştir. Tekirdağ İli Çerkezköy İlçesi Ortaokul yönetici ve öğretmenleri çalışma grubu o olarak belirlenip nicel araştırma yöntemlerinden bağıntısal araştırma yöntemi uygulanmıştır. Diğer bir ifadeyle araştırmanın modeli; genel tarama modellerinden iki ya da daha çok değişken arasında birlikte değişim varlığını belirlemeyi amaçlayan ilişkisel tarama yaklaşımı olarak belirlenmiştir. Araştırmada Öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin kısmen doyumlu olduğu görülmüştür. Araştırmada öğretmenlerin, okul yöneticilerinin öğretim liderliği davranışları değerlendirdiğinde öğretim liderliği davranışlarının gerçekleştirilmediği görülmüştür. Öğretim liderliği alt boyutlarına göre analiz edildiğinde ise okul yöneticilerinin en fazla okulun amaçlarının belirlenmesi ve paylaşılması alt boyutunu gerçekleştirdikleri görülmüştür. En az ise düzenli öğretme-öğrenme çevresi ve iklimi oluşturma boyutunu gerçekleştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin İş doyumu ile yöneticilerin öğretim liderliği ilişkisinin olmadığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Öğretim Liderliği, Öğretmenlerin İş Doyumu, Öğretim Liderliği ile İş Doyumu arasındaki ilişki.

In this study, it is aimed at putting out the level of effects, both negative and positive, of educational leadership behaviors on teachers' job satisfaction. For this reason, 34 secondary school headmasters and 390 teachers, employed in Tekirdağ Province, Çerkezköy County, were asked about `The Level of Accomplishment of Headmasters' Educational Leadership Behaviors`. All the teachers' job satisfaction levels and the negative and positive effects of educational leadership on teachers' job satisfaction also were inquired. In the inquiry, while all the school headmasters took part and filled the scales, only 230 teachers contributed by filling the scales. Data was collected through `Personal Information Form`, `Educational Leadership Scale` and `Job Satisfaction Scale`. In accordance with the answers given by headmasters and teachers, by using SPSS 22.0 packet program to assess whether the data shows normal distribution or not, it was assumed that that data shows normal distribution by using `Normalcy Test`. In this context, `Parametric` tests were applied in the analysis. In order to assess whether or not the scale points and the groups in the demographic data of the participants range, `t-test` and `one way ANOVA` tests were used. To assess the difference between the groups, interpretations were made by using p<0,05 signifance value as base. The demographic data of the individuals was assessed through frequency analysis. The headmasters and teachers of Tekirdağ Province, Çerkezköy County were taken as study group and relational research method which is one of the quantitative research methods, was used. In other words, the model of the research was decided to be relational research approach which is a study designed to look at the relationships between two or more variables. In the study, it was realized that the level of job satisfaction of the teachers is partly fulfilled. It was seen that teaching leadership behaviors were not realized when teachers 'and school administrators' teaching leadership behaviors were evaluated in the research.When analyzed according to the sub-dimensions of educational leadership, it was realized that the school headmasters accomplished the assessing and sharing of school targets sub-dimension at the most. And it was observed that they accomplished the dimension of creating a teaching-learning atmosphere the least. It has been seen that there is no relationship between the job satisfaction and the leadership of the teachers.Key Words: Educational Leadership, Teachers' Job Satisfaction, the Relation between Educational Leadership and Job Satisfaction.