Studying transformation of Islamism in Turkey in a local example: The case of yolcu (1997-2017)

Abstract

Bu çalışma Türkiye'de İslamcılığın 28 Şubat 1997 postmodern darbesinden günümüze enteresan bir dönüşüme uğradığını ve devlet algısının reddiyeden sahiplenmeye evrildiğini göstermeye çalışmaktadır. Bu dönüşümü anlamak için çok yönlü ve gruplu İslamcılığın içinden taşra kökenli, kentte eğitim görmüş ve hiçbir cemaat ve tarikat bağlantısı olmayan, daha evrensel ve muhalif 'tevhid' odaklı bir duruş tercih eden İslamcılığı Samsun'dan yayın yapan Yolcu özelinde çalışılması tercih edilmiştir. Bu dönüşümü anlamak için iki aşama oluşturulmuştur. İlk aşamada, dönüşümün daha iyi anlaşılması bağlamında İslamcılığın nasıl bir hareket olduğu ve modern Türkiye'de Müslümanlara ne ifade ettiği ve günümüz şeklini alan İslamcılığın tarihsel arka planı incelenmiştir. İkinci aşamada, genelde Samsun'daki İslamcı oluşumun özelde Yolcu'nun dönüşümünü anlamak için seksen bir (81) sayı, özellikle Seyir Defteri, İstikamet, Yolu'nun Heybesi ve Dipnot içerik analizi yöntemiyle incelenmiş ve kurucu yedi yazarla 28 Şubat, modernleşme, Kürt meselesi, din-devlet ilişkileri ve Ak Parti başlıkları altında derinlemesine mülakat yapılmıştır. Bu çalışmanın temel argümanı İslamcılığın siyasi bağlamda 'devlet' odaklı bir dönüşüme uğradığı ve seküler devlette oy kullanmanın tartışıldığı bir yerden 'devlet olmadan din olmaz' argümanının savunulduğu bir noktaya gelmesidir. Bizzat bu dönüşümün nasıllığını ve sebeplerini aramak bu çalışmanın temel amacıdır.

This study explores the transformation of Islamism in Turkey since the 'postmodern' coup of February 28, 1997, and in particular, local Islamist groups in Anatolian cities, which are studied within the case of Yolcu from Samsun. The first part of the study examines what Islamism is and what it means to Muslims in Turkey, and also the historical phases of Islamism in order to clarify the background of the concept. In the second part, the 81 issues of Yolcu are analyzed by means of manifest and latent content analysis and semi-structured interviews with the founding members/writers of the magazine to demonstrate that Islamism has been transformed from rejection of the phenomenon of the 'state' to ownership to it within two decades. The study is mainly concentrated on the political side of the transformation and the questions are prepared under five dimensions: The February 28 process, modernization, the Kurdish question, religion and politics, and AK Party. This study has sought the answers of 'how' question through analyzing the sections Seyir Defteri written by the editor, İstikamet, Yolcu'nun Heybesi and Dipnot in the issues of Yolcu, and 'why' question through in-depth interviews. The main argument of this study is that Islamism in Turkey has dramatically been transformed in terms of political perception of the 'state' from a rejection of the 'secular' state to a `no state no religion` argument.