Mehmed Memduh Pasha: An imperial biography from Tanzimat to Republic

Abstract

İmparatorluk biyografisi yaklaşımını kullanan bu biyografik araştırma, Osmanlı devlet adamı Mehmed Memduh Paşa'nın (1839-1925) bürokratik kariyerini konu alır. Ondokuzuncu yüzyılın modernleşen imparatorluk ve meslek yapıları, imparatorluk elitlerinin kariyer, tecrübe ve vizyonlarını belirlemiştir. Aynı zamanda, elitler ilgi, algı ve beklentileri doğrultusunda imparatorlukları dönüştürmüşlerdir. Osmanlı devletini ve Memduh Paşa'yı analiz birimi olarak alan bu çalışma, dönemin imparatorluk şartlarını yeniden kurgular ve Memduh Paşa'nın mesleki hayatını bu şartların içine örer. Bunu yaparken, Paşa'yı, değişken imparatorluk yapısı içinde hareket eden aktif bir özne olarak resmeder.Memduh Paşa'nın biyografisi en az iki temel sebepten dolayı önemlidir. Paşa'nın bürokratik kariyeri, ondokuzuncu yüzyıl Osmanlı politikasına damgasını vuran Saray ve Babıali arasındaki çekişme bağlamında evrilmiştir. Sarayın gücünün pekiştirilmesini savunan Memduh Paşa'nın bürokrasideki yükselişi, gücün Yıldız Sarayı'nda yoğunlaştığı II. Abdülhamid döneminde gerçekleşmiştir. Dolayısıyla, Memduh Paşa'nın kariyer çizgisini analiz etmek, geç dönem Osmanlı merkez teşkilatındaki güç ilişkilerine nüfuz etmeyi mümkün kılar. İkinci sebep, Abdülhamid'in saray merkezli rejiminin oluşturulması ve korunmasında çok sayıda aktörün rol aldığı varsayımına dayanır. Memduh Paşa, Abdülhamid devri siyasi yapısının şekil ve yön verdiği kişilerden biridir. Aynı zamanda, bu yapıya yatırım yapan, hedefleri ve fiilleriyle onu ortaya çıkaran, uygulayan ve devam ettirenlerdendir de. Bundan dolayı, Memduh Paşa'nın biyografisi, Abdülhamid devri siyasi yapısını anlamaya ve dönemin daha analitik ve kompleks bir biçimde incelenmesine katkıda bulunur. Bu çalışma, Memduh Paşa'nın kariyerini, imparatorluk dokusunu da ortaya çıkaracak şekilde inceler. Atama ve mesleki tecrübelerinin izini sürmekle kalmaz, talihin ve olasılıkların hem Paşa'nın hem de imparatorluğun yaşam seyrini nasıl umulmadık istikametlere sevk ettiğini de gösterir.

Adopting the conception of imperial biography as a methodological framework, this biographical research focuses on the bureaucratic career of Ottoman statesman Mehmed Memduh Pasha (1839-1925). Modernizing imperial and professional structures of the nineteenth century determined careers, experiences, and visions of imperial elites. In the meantime, performing within the imperial framework, elites as agents initiated change in the empires according to their concerns, perceptions, and expectations. This research takes both the Ottoman Empire and Memduh Pasha as units of analysis, reconstructs the imperial context and weaves his professional life into this context portraying him as an active agent operating within the fluid imperial structure. Memduh Pasha's biography is significant for two main reasons. His bureaucratic career developed against the backdrop of the contest between the palace and the Sublime Porte, which marked most of the late nineteenth century Ottoman politics. Since he sought to strengthen the power of the palace, his rise in the bureaucracy coincided with the ascendancy of Sultan Abdülhamid II who consolidated imperial power at the Yıldız Palace. Thus, Memduh's Pasha's career trajectory offers a profound insight into the political structure and the power relations of the late Ottoman Empire.The second reason stems from the assumption that the broad range of actors partook in the creation and preservation of Abdülhamid's palace-centered regime. Memduh Pasha was one of the multiple agents who were motivated and shaped in certain ways by the Hamidian political structure. Concurrently, he invested in and with his actions and aspirations got involved in producing, implementing, and maintaining the same structure. Thus, Memduh Pasha's biography contributes to the understanding of the Hamidian political system and the delineation of a complex and analytical picture of the period.This study explores all aspects of Memduh Pasha's career, tracing his postings and experiences with a concern for disclosing the imperial configuration. It also concentrates on the moments when contingency and chance interrupted not only his life course but also that of the empire, propelling them both in unexpected directions.