Proje okullarında görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre iş rotasyonu uygulamasının analizi

Abstract

Ülkemizin ileri medeniyetler seviyesine gelebilmesi, diğer ülkelerle rekabet edebilir hale gelmesi için önem verilmesi gereken alanlardan birisi eğitimdir. Eğitimin temel unsurlarından birisi ise öğretmendir. Öğretmenlerin moral ve motivasyonunun arttırılması, güvenli ve huzurlu bir eğitim atmosferinin oluşturulması dolaylı olarak eğitimde kalitenin yükselmesini etkileyecektir. Devlet tarafından bu noktanın önemi fark edildiği için eğitime yapılan yatırımlar her geçen gün artmakta, eğitimin daha iyiye gitmesi ve eğitimden daha çok verim elde edilmesi amacıyla eğitim alanındaki gelişmeler ve düzenlemeler istikrarlı bir şekilde devam etmektedir. Bu gelişmelerden birisi de Milli Eğitim Bakanlığının 2015 yılında Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde yapmış olduğu değişiklik ile İş Rotasyonu Uygulamasını Proje Okullarında hayata geçirmesidir. Bu çalışmanın amacı İş Rotasyonu Uygulamasını Proje Okullarında görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre analiz etmektir. Bu amaçla, Kadıköy ilçesi proje okullarında görev yapan öğretmenlerimizin görüşlerini ortaya koyabilmek adına 6 adet demografik ve 7 adet açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve 30 öğretmen ile görüşme yapılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemi ile 219 öğretmenin görev yaptığı 5 Liseden 30 öğretmen seçilerek çalışma grubu oluşturulmuştur. Araştırmada katılımcılarla yapılan görüşmeler analiz edildiğinde kariyer gelişimi, verimlilik, motivasyon, eğitimde kalite, iletişim ve kültür temalarına ulaşılmıştır. Bu araştırmada rotasyon uygulamasının kişisel ve mesleki gelişimi desteklediği yönünde bulgulara ulaşılmıştır. Diğer bir bulguda ise rotasyonun örgüt verimliliğini olumlu veya olumsuz yönde etkileyebileceği görülmektedir. Rotasyon uygulamasının performansa dayalı bir sistem olduğundan dolayı eleyici, eşitlikçi ve şeffaf olarak görüldüğüne yönelik bulgular vardır. Bu durumun da proje okullarındaki verimliliği arttırdığı düşünülmektedir. Ayrıca rotasyonla birlikte proje okullarında rotasyonla birlikte daha genç öğretmenler de çalışabildiğinden sistemin mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin gelişimini desteklediği belirtilmektedir. Öte yandan rotasyon uygulaması ile birlikte, öğretmen seçiminde ademi merkeziyetçi bir yaklaşımın varlığının rekabetçi sistemi körüklediğine, bu sebeple de adaletin ve objektifliğin sağlanabilmesinin güç olduğu yönünde bulgular vardır. Bu durumun da örgüt verimliliğini olumsuz yönde etkilediği düşünülmektedir. Rotasyon uygulamasının katılımcılarda özsaygı ve motivasyonu arttırdığı, iş doyumunu yükselttiği ve çalışanların kendini gerçekleştirmesine imkan tanıdığı yönünde bulgular vardır ayrıca proje okullarında rotasyonun gerçekleşmesi ile birlikte çalışanların farklı okullarda deneyim elde etmelerinin sonucunda stres ve belirsizliği ortadan kaldırdığı düşünülmektedir. Her ne kadar rotasyon uygulamasının çalışan motivasyonun üzerinde olumlu etkileri olduğu düşünülse de güven ortamının bozulduğu ve adaletli bir ortam sağlanamadığı için kurumsal aidiyetin azaldığı ve bu durumun da çalışanlar üzerinde düşük öz yetkinlik yarattığı ve örgüt motivasyonunu olumsuz etkilediği yönünde de bulgular mevcuttur. Çalışma da rotasyonla birlikte eğitimde etkililiğin artması ile birlikte öğrencilerin gelişiminin arttığı, kaynak ve alt yapının yenilenmesinin sağlandığı ve bu şekilde de eğitim organizasyonun yenilendiği yönünde bulgular mevcuttur. Bu durumun da proje okullarında eğitimin kalitesini olumlu yönde etkilediği düşünülmektedir. Öte yandan, öğretmen performansının değerlendirmesinde yaşanılan güçlüklerin, yönetim ve karar alma sürecinde yaşanılan belirsizliklerin, örgütsel yapının yeniden inşasının ve değişime karşı direncin proje okullarındaki eğitim kalitesini olumsuz yönde etkilediği yönünde bulgular mevcuttur. Araştırma sonucunda elde edilen diğer bir sonuç ise farklı kişilerle iletişimin öğrencilerin başarısını olumsuz yönde etkilediği; öğretmenlerin yeni iletişim kanallarını deneyimlemesi ile öğrencilerin sosyalleşmesinin arttığı, bakış açısı çeşitliliğinin sağlandığı, öğrenci ve öğretmen koordinasyonun sağlandığı yönündedir. Bu durumun örgüt iletişimini olumlu yönde etkilediği düşünülmektedir. Her ne kadar rotasyonun örgüt iletişimini olumlu yönde etkilediği yönünde bulgular var olsa da zamansız ayrılmaların öğretmen öğrenci diyaloguna zarar vermesi, yeni kadrolaşma sürecinin yönetişim sürecini olumsuz etkilemesi, çevre ile bütünleşmede sıkıntılar yaşanması, kadroların köklü değişimi ile çatışmaların yaşandığı ve çevre örgüt iletişiminin bozulduğu yönünde bulgular da mevcuttur. Çalışma da ayrıca örgüt kültürünün zenginleştiği, iş gücü çeşitliliğinin arttığı, kolektif öğretmen yeterliliğinde artış sağlandığı, öğrenen örgüt kültürünün oluştuğu, ortak bir amaç ve paylaşılan bir vizyon oluşturulduğu yönünde bulgular da mevcuttur. Örgüt kültürüne olumlu katkı sağlayan bu sonuçların yanı sıra rotasyon ile birlikte okul tarihinin oluşmaması, okul kültürüne adaptasyon da sorunlar yaşanması, yeni oluşan kadroların çevre kültürüne uyum sağlayamaması, örgütsel sinizm yaşanması ve çok kültürlülüğün bozulmuş olduğu düşünülmektedir.

One of the areas of importance for our country to reach the level of advanced civilizations and to be competitive with other countries is education. One of the basic elements of education is teaching. Increasing the morale, motivation, and the creation of a safe and peaceful educational atmosphere indirectly influence the quality of education. Since the importance of this point has been recognized by the government, the amount of investments being trained is increasing day by day, and the developments and regulations in the field of education are steadily continuing in order to improve the education and to obtain more efficiency from the education. One of these developments is that the Ministry of National Education has made a change in the teacher appointment and relocation regulation in 2015, and the implementation of the business rotation is a reflection of the project schools. The aim of this study is to analyze the application of rotation of business according to the views of teachers working at project schools. For this purpose, a semi-structured interview form consisting of 4 demographic and 7 open ended questions was prepared and interviews were made with 30 teachers in order to be able to reveal the opinions of our teachers working in project schools in Kadıköy. A study group was formed by choosing 30 teachers with 5 teachers who were 219 teachers with purposeful sampling method. When interviews with participants were analyzed, career development, productivity, motivation, quality in education, communication and culture themes were reached. In this study, findings about rotation support personal and professional development. In another finding, it is seen that rotation can affect the productivity of the organization in a positive or negative way. Since the application of rotation is a performance-based system, there are findings that are perceived as skeptical, egalitarian and transparent. This situation is also thought to increase the productivity of project schools. It is also stated that the rotation supports the development of new teachers in the profession since rotation can work with younger teachers in the project schools. On the other hand, together with the application of rotation, there is evidence that the existence of an epistemological centralized approach to teacher selection fuels the competitive system, thus making it impossible to achieve justice and objectivity. This situation is thought to affect the productivity of the organization in the negative direction. Findings suggest that rotation improves self-esteem and motivation in the participants, increases job satisfaction and allows employees to realize themselves, and it is thought that with the rotation in the project schools, the employees have removed the stress and uncertainty as a result of having experience in different schools. Although rotation is thought to have a positive impact on employee motivation, there is also evidence that institutional affiliation has decreased as the environment of tru st has deteriorated and a fair environment has not been established, which in turn has created low self-efficacy on employees and negatively impacts organizational motivation. The study also shows that with the increase in the effectiveness of the education with the rotation, the improvement of the students, the renewal of the resources and infrastructure are provided, and the education organization is renewed in this way. This is thought to have influenced the quality of education in project schools positively. On the other hand, there are findings that the difficulties in evaluating teacher performance, the uncertainties experienced in the management and decision-making process, the reconstruction of organizational structure and the quality of education in changeable schools are adversely affected.The study also shows that with the increase in the effectiveness of the education with the rotation, the improvement of the students, the renewal of the resources and infrastructure are provided, and the education organization is renewed in this way. This is thought to have influenced the quality of education in project schools positively. On the other hand, there are findings that the difficulties in evaluating teacher performance, the uncertainties experienced in the management and decision-making process, the reconstruction of organizational structure and the quality of education in changeable schools are adversely affected. Another result of the research is that communication with different people affects the success of the students negatively, teachers experience new communication channels, students 'and teachers' co-ordination provided by socialization of learners, diversity of viewpoints. It is thought that this situation affects organization communication positively. Although there are findings that rotation affects organizational communication positively, there are findings that the untimely breaks harm the teacher student dialogue, the new staffing process adversely affects the governance process, the difficulties in integrating with the environment, radical changes in the staff and conflicts, it is available. The study also finds that the organizational culture is enriched, the diversity of the work force is increased, the collective teacher competence is increased, the learning organization culture is formed, a common aim and a shared vision are established. It is thought that, besides these results, which have contributed positively to the organizational culture, the fact that the history of school does not occur with rotation, the problems of adaptation to school cultures, the incapability of adaptation to environmental culture, the organizational cynicism and the multiculturalism are distorted.