Öğretmenlerin yetiştirilmesinde ve değerlendirilmesinde okul müdürünün rolüne ilişkin öğretmen görüşleri

Abstract

Bu araştırmada öğretmenlerin yetiştirilmesinde ve değerlendirilmesinde okul müdürünün rolüne ilişkin öğretmen görüşlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli temel alınarak yapılmıştır.Araştırmanın evrenini Ankara ili Sincan ilçesinde görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Bu evren içinden tabakalı örnekleme yolu ile belirlenen toplam 311 öğretmen örneklemi oluşturmaktadır.Örneklem grubundaki öğretmenlere kişisel bilgi formu ile araştırmaya ilişkin 49 maddelik, dört alt boyuttan oluşan, araştırmacı tarafından geliştirilen `Öğretmenlerin Yetiştirilmesinde ve Değerlendirilmesinde Okul Müdürünün Rolü Ölçeği` uygulanmış ve veriler toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliğinin belirlenmesi amacıyla Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), güvenirliğinin belirlenmesi amacıyla Cronbach's Alfa güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Ayrıca ölçek puanları arasındaki ilişkide korelasyon testi kullanılırken, ölçek puanlarının kişisel özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testi kullanılmıştır.Faktör analizi sonuçlarına göre ölçek boyutlarının varyansı açıklama oranı ve Cronbach's Alfa güvenirlik katsayıları sırası ile Öğretmenliğe ve Kuruma Uyum Süreci (%65,464 - 0,933), Mevzuat ve Genel İşleyiş (%60,921 - 0,954), Eğitim - Öğretim Süreci (%61,937 - 0,952) ve Kişisel ve Mesleki Gelişime Katkı (%67,336 - 0,951) hesaplanmıştır. Bu sonuçlar göz önüne alındığında ölçeğin yapı geçerliliği sağlanırken, güvenirlik düzeyinin de çok yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ölçeklere verilen ortalama puanlar ve standart sapma değerleri ile çarpıklık ve basıklık katsayıları incelendiğinde -3 ile +3 arasında değiştiği görülmektedir. Basıklık ve çarpıklık değerlerinin -3 ile +3 arasında olması ölçek puanlarının normal dağılımda olduğunu göstermektedir.Ölçek boyutları arasındaki ilişkinin incelenebilmesi için yapılan korelasyon testi sonuçları incelendiğinde `öğretmenliğe ve kuruma uyum süreci` ile diğer üç boyut arasında pozitif yönlü ve kuvvetli bir ilişki olduğu, `mevzuat ve genel işleyiş` ile diğer üç boyut arasında pozitif yönlü ve kuvvetli bir ilişki olduğu, `eğitim - öğretim süreci` ile `kişisel ve mesleki gelişime katkı` arasında ise pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.Araştırma verilerinin analizi sonucunda elde edilen bulgular incelenmiştir. Bulgular neticesinde ölçek boyutlarına ilişkin görüşlerin cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, kıdem, ve okul türü değişkenlerine göre farklılık gösterme durumları araştırılmıştır. `Öğretmenliğe ve kuruma uyum süreci` boyutuna ilişkin görüşlerin; yaş ve kıdem değişkenlerinde anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. `Mevzuat ve genel işleyiş` boyutuna ilişkin görüşlerin; hiçbir değişkende anlamlı bir farklılık göstermediği gözlenmiştir. `Eğitim - öğretim süreci` boyutuna ilişkin görüşlerin; cinsiyet ve kıdem değişkenlerinde anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. `Kişisel ve mesleki gelişime katkı` boyutuna ilişkin görüşlerin; cinsiyet, kıdem ve okul türü değişkenlerinde anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Anlamlı farklılık gözlenen durumlar araştırmanın tartışma ve sonuç bölümünde detaylı bir şekilde ele alınarak yorumlanmaya çalışılmıştır.

It was aimed to reveal teacher perceptions related to the role of school principal in the training and evaluation of teachers in the research. This research was based on the screening model, which is one of the quantitative research designs.The universe of the research is composed of teachers who are working in the province of Sincan, Ankara. A total of 311 teachers determined by means of non-selective sampling from this universe constitute a sample.A questionnaire developed by the researcher consisting of 49 clauses that contain 4 sub-dimensions of personal information form and research related to the sample group was applied to the teachers in the sampling group and data were collected. Cronbach's Alpha reliability coefficients were calculated to determine the construct validity of the scale and to determine the Reliability Factor Analysis (RFA). In addition, while correlation test between scale scores was used, t test and one way analysis of variance (ANOVA) test were used.According to the results of factor analysis, the variance explanation ratio of the scale dimensions and the Cronbach 's Alfa reliability coefficients were found to be in the order of Teacher and Institution Compliance Process (65,464 - 0,933), Legislation and General Operation (60,921 - 0,954), Education - Teaching Process (61,937 - 0,952) and Personal and Professional Development Contributions (67,336 - 0,951) were calculated. When these results are taken into consideration, it is determined that both the construct validity of the scale and the reliability level is very high. In addition, when the mean scores and standard deviation values given to the scales and the skewness and kurtosis coefficients are examined, it is seen that it changes between -3 and +3. When the values of kurtosis and skewness are between -3 and +3, it shows that the scale scores are in normal distribution.When the correlation test results are examined, it is found that there are positive and strong relationships between Teacher and Institutional Adjustment Process and the other three dimensions, between Legislation and General Operation and the other three dimensions and between Personal and Professional Development Contribution.The findings obtained from the analysis of the research data were examined. As a result of the findings, the differences of the opinions about scale dimensions according to gender, age, education status, seniority, and school type variables were investigated.It was observed that views on the dimension of teacher education and adaptation to the institution; shows significant differences on age and seniority variables. Views on the legislative and general operational dimension; it was observed that there was no significant difference in any of the variants. Views on the dimension of education - training process; it was observed that there was significant difference in any of the gender and seniority variables. Personal and Professional Development Comments on the contribution dimension; it was observed that there was significant difference in any of gender, seniority and school type. The cases where meaningful differences are observed have been tried to be interpreted in detail in the Discussion and Conclusion section of the research.