Çocuklarda bilgisayar oyun bağımlılığı ile aile ilişkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı çocuklarda bilgisayar oyun bağımlılığı ile aile ilişkileri arasında ilişki olup olmadığını incelenmektir. Araştırmanın evreni, İstanbul ili Üsküdar ilçesindeki Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ilkokul 4 ve ortaokul 5. sınıfa devam eden öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemini, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Üsküdar ilçesindeki Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ilkokul 4 ve ortaokul 5. sınıfa devam eden 540 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilerden toplanan formlar incelenmiş, boş bırakılan 17 form araştırmanın dışında tutulmuştur. Araştırma 523 öğrenciden alınan formlar üzerinden gerçekleştirilmiştir.Araştırmada veri toplamak amacıyla Çocuklar İçin Bilgisayar Oyun Bağımlılığı Ölçeği (Horzum, Ayas ve Çakır Balta, 2008), Çocuklar İçin Aile İlişkileri Ölçeği (Demirtaş, 2011) ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler Bağımsız Gruplar t-testi, ANOVA, Tamamlayıcı Post-Hoc, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Çoklu Regresyon kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda; aile ilişkileri ile bilgisayar oyun bağımlılığı arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Buna göre bilgisayar oyun bağımlılığı ile engelleyici aile ilişkileri arasında orta düzeyde pozitif yönde, destekleyici aile ilişkileri ile orta düzeyde negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.Bilgisayar oyun bağımlılığı ile aile ilişkilerinin cinsiyet, anne baba tutumları ve algılanan okul başarısı değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılaştığı görülmektedir. Bilgisayar oyun bağımlılığı ile aile ilişkilerinin anne baba birliktelik durumu ve anne baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin bilgisayar oyun bağımlılık ile engelleyici aile ilişki düzeyleri, anne baba çalışma durumu değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaşmamaktadır. Öğrencilerin destekleyici aile ilişki düzeyleri, anne çalışma durumu değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaşmaktadır. Destekleyici aile ilişki düzeyleri babaların çalışma durumu değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaşmamaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgular literatürdeki diğer araştırma bulguları ışığında tartışılmış ve araştırma sonuçlarına göre araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Oyun, Bilgisayar Oyunu, Bağımlılık, Bilgisayar Oyun Bağımlılığı, Aile ve Aile İlişkileri

Aim of this study is to examine the relationship between computer game addiction and familyrelations. The study was conducted on 540 4th and 5th grade students who have been contuniuing their education in Üsküdar, İstanbul, in the 2018-2019 educational year. 17 not properly marked forms which were collected from the participants have been eliminated and the analysis was conducted on the remaining data (n=523). Computer Game Addiction Scale for Children (Horzum, Ayas ve Çakır Balta, 2008), Family Relationship Scale for Children (Demirtaş, 2011) and the Personel Information Form which was developed by the researcher for the data collection purposes of her study. The data gathered from the study were analysed by using Multiple Regression, Pearson product- moment Correlation, ANOVA, Independent Sample t-test and Post-hoc tests.A significant relationship between discouraging or supportive family relationships and computer game addiction has been found. Accordingly, there existed a significant positive relationship between discouraging family relations and computer gaming addiction, whereas supportive family relations and computer gaming addiction were significantly related in a negative way. It is shown that the relationship between computer game addiction and family relations has differed significantly on the basis of variables such as gender, parental attitudes and perceived academic success level. There was no significant effect of `the marital status of the parents` or `the parents' level of education` on the relationship between family relations and computer game addiction. While the relationship between computer game addiction and discouraging family relations was not significantly affected by parents' working status, the relationship between computer game addiction and supportive family relations was significantly affected by the mother's working status. No significant relationship was found between the father's working status and the level of supportive family relations.The findings of the study were discussed in the light of previous literature, and suggestions were presented to researchers and practicioners on the basis of the results.Keywords: Games, Computer Games, Addiction, Computer Games Addiction, Family and Family Relationships