Okul öncesi öğretmenlerinin algılarına göre yöneticilerin liderlik stili ile okul öncesi öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin algılarına göre yöneticilerin liderlik stili ile okul öncesi öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerine göre, yöneticilerin liderlik stilleri ile okul öncesi öğretmenlerin örgüte bağlılıkları arasındaki ilişki incelenmiştir.Araştırma ilişkisel tarama modelinde yapılmıştır. Araştırmanın çalışma evreni 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde görev yapan okul öncesi öğretmenlerinden, çalışma grubu bu okullarda görev yapan 237 okul öncesi öğretmeninden oluşmuştur.Araştırmada ölçme aracı olarak kişisel bilgi formu, okul öncesi öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemek için `Örgütsel Bağlılık Ölçeği` (Balay, 2000), okul öncesi öğretmenlerinin algılarına göre yöneticilerinin liderlik stillerini belirlemek için `Liderlik Stili Ölçeği` (Akan, 2014) kullanılmıştır. Elde edilen veriler bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Bonferroni testi ve Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi ile çözümlenmiştir. Okul yöneticilerinin liderlik stilleri öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarını hangi düzeyde etkilediğini belirlemek için regresyon analizi yapılmıştır.Araştırmanın bulgularına göre; öğretmenlerin örgütsel bağlılık algıları incelendiğinde, uyum boyutundaki örgütsel bağlılığa kesinlikle katılmadıklarını, özdeşleşme ve içselleştirme boyutundaki örgütsel bağlılığa katıldıklarını belirttikleri bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyi ve alt boyutlarına ilişkin ; yaş, öğrenim durumu, okuldaki görev süresi ve okul türü değişkenine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği; medeni durum ve mesleki kıdem yılına göre anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur. Yaş değişkenine göre; ortaya çıkan fark 25 yaş altıgrubundaki öğretmenlerin, 26-30 yaş grubu ve 31-35 yaş grubundaki öğretmenlere göre uyum boyutundaki örgütsel bağlılık algısının daha düşük olduğu yönündedir. Diğer grupların ortalama puanları arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Öğrenim durumu değişkenine göre; lisans ve yüksek lisans mezunu öğretmenlerin ön lisans mezunu öğretmenlere göre uyum boyutundaki örgütsel bağlılıklarının daha yüksek; ön lisans mezunu öğretmenlerin lisans mezunu öğretmenlere göre özdeşleşme ve içselleştirme alt boyutlarındaki algıları daha yüksek düzeyde olduğu yönündedir. Diğer grupların ortalama puanları arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Okul türü değişkenine göre; bağımsız anaokullarında görev yapan öğretmenlerin diğer okulların bünyesinde bulunan anasınıflarında görev yapan öğretmenlere göre özdeşleşme boyutundaki örgütsel bağlılık algısının daha yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Görev süresi değişkenine göre; bulunduğu okulda 4 yıl ve üzeri süreyle görev yapan öğretmenlerin, bulunduğu okulda 1-3 yıl arası süreyle görev yapan öğretmenlere göre uyum boyutundaki örgütsel bağlılık algısının daha yüksek düzeyde olduğu görülmektedir.Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin hangi tür liderlik stilini göstermekte olduğu incelendiğinde, öğretmenler genel olarak okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik stilini gösterdiğine katılmakta, serbest bırakıcı liderlik stilini gösterdiğine ise katılmamakta olduğunu belirttikleri bulunmuştur. Öğretmenlerin okul yöneticilerinin liderlik stillerine ilişkin algılarının mesleki kıdem, medeni durum ve görev süresi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği; yaş, okul türü ve en son mezun olunan kuruma göre anlamlı farklılıklar gösterdiği bulunmuştur. Yaş değişkenine göre; ortaya çıkan bu fark 25 yaş altı grubundaki öğretmenlerin, 26-30 yaş grubu ve 36 yaş ve üzeri grubu öğretmenlere göre okul yöneticilerinin sergilediği sürdürümcü liderlik davranışlarını daha düşük düzeyde algıladıkları yönündedir. Eğitim durumu değişkenine göre; `dönüşümcü liderlik` alt boyutunda farkın ön lisans mezunu öğretmenlerle lisans mezunu öğretmenler arasında ön lisans mezunu öğretmenler lehine, `serbest bırakıcı liderlik` alt boyutunda farkın ön lisans mezunu öğretmenlerle lisans mezunu öğretmenler arasında lisans mezunu öğretmenler lehine gerçekleştiği görülmektedir. Bu farka göre ön lisans mezunu öğretmenlerin lisans mezunu öğretmenlere göre okul yöneticilerinin sergilediği dönüşümcü liderlik davranışlarını daha yüksek düzeyde, serbest bırakıcı liderlik davranışlarını daha düşük düzeyde algıladıkları görülmektedir. Okul türü değişkenine göre; `dönüşümcüliderlik` alt boyutundan aldıkları puanlar arasında bağımsız anaokulunda görev yapan öğretmenler lehine; `sürdürümcü liderlik` ve `serbest bırakıcı liderlik` alt boyutundan aldıkları puanlar arasında diğer okulların bünyesinde bulunan anasınıflarında görev yapan öğretmenler lehine anlamlı fark bulunmuştur. Bağımsız anaokullarında görev yapan öğretmenlerin diğer okulların bünyesinde bulunan anasınıflarında görev yapan öğretmenlere göre okul yöneticilerinin sergilediği dönüşümcü liderlik davranışlarını daha yüksek düzeyde algıladıkları, sürdürümcü liderlik davranışlarını ve serbest bırakıcı liderlik davranışlarını daha düşük düzeyde algıladıkları görülmektedir.Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ölçeği alt boyutları ile örgütsel bağlılık ölçeği alt boyutları arasında `Dönüşümcü liderlik` ile `uyum` arasında negatif yönde anlamlı ; `Sürdürümcü liderlik` ile `uyum` arasında pozitif yönde anlamlı; `Serbest bırakıcı liderlik` ile `uyum` arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki vardır.Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarını; dönüşümcü liderlik stilinin örgütsel bağlılığın uyum alt boyutunda negatif yönde, özdeşleşme alt boyutunda pozitif yönde, içselleştirme alt boyutunda pozitif yönde yordamaktadır. Sürdürümcü liderlik stilinin örgütsel bağlılığın uyum alt boyutunda pozitif yönde, özdeşleşme alt boyutunda negatif yönde, içselleştirme alt boyutunda negatif yönde yordamaktadır. Serbest bırakıcı liderlik stilinin örgütsel bağlılığın uyum alt boyutunda pozitif yönde, özdeşleşme alt boyutunda negatif yönde, içselleştirme alt boyutunda negatif yönde yordamaktadır.

The aim of this study is to investigate the relationship between leadership style and organizational commitment levels of pre-school teachers according to the perceptions of pre-school teachers. According to the opinions of pre-school teachers working in the District of Küçükçekmece, Istanbul Province, the relationship between leadership styles of managers and pre-school teachers ' commitment to the organization was examined.The research was conducted in the relational scanning model. The study population consisted of pre-school teachers working in the District of Küçükçekmece, Istanbul province in 2018-2019 academic year, and 237 pre-school teachers working in these schools.In this study, the personal information form was used to determine the organizational commitment levels of pre-school teachers (balay, 2000), and the `leadership style scale` (Akan, 2014) to determine the leadership styles of pre-school teachers according to their perceptions. The data were analyzed using independent groups t test,one-way variance analysis (Anova), Bonferroni Test and Pearson Product Moment correlation analysis. Leadership styles of school administrators to determine how this affects their levels of organizational commitment of teachers, a regression analysis was conducted.The results of the study revealed that teachers were definitely not involved in organizational commitment in compliance, and that they were involved in organizational commitment in identification and internalization.It was found that teachers ' organizational commitment level and sub-dimensions differ significantly according to age, educational status, school term and school type variables ; they did not differ significantly according to marital status and vocational seniority.According to the age variance, the difference between the teachers in the 25 age group and the teachers in the 26-30 age group and 31-35 age group is lower than the organizational commitment perception. There was no significant difference betweenthe mean scores of the other groups. According to the educational status variable; higher organizational commitment of undergraduate and graduate teachers to associate degree graduates than teachers; pre-graduate teachers ' perceptions of identity and internalization sub-dimensions are higher than undergraduate teachers.There was no significant difference between the mean scores of the other groups. According to the school type variable, it is observed that the perception of organizational commitment in the dimension of identity is higher than that of teachers in independent kindergartens in other schools. According to the task duration variable; 4 years and over in the school of the teachers who work for 1-3 years in the school of the teachers who work for a higher level of organizational commitment in the size of alignment according to the perception of.In this study,it was found that school administrators showed a transformational leadership style, while teachers indicated that they did not.It was found that teachers 'perceptions of school administrators' leadership styles did not differ significantly in terms of their vocational seniority, marital status and duration of duty; they differ significantly in terms of age, school type and the last institution. According to the age variance, this difference is that teachers in the age group under 25, 26-30 age group and 36 age group, according to the teachers, have perceived the sustainable leadership behaviors exhibited by school administrators at a lower level. According to training status variable; the difference in the sub-dimension of` transformational leadership `is observed in favor of pre-undergraduate teachers and undergraduate teachers, in favor of pre-undergraduate teachers and` liberating leadership ` in favor of pre-undergraduate teachers and undergraduate teachers.According to this difference, pre-graduate teachers perceived transformational leadership behaviors exhibited by school administrators at a higher level, releasing leadership behaviors at a lower level. According to the school type variable; among the points they received from the sub-dimension of `transformational leadership` in favor of teachers in the independent kindergarten; among the scores obtained from the sub-dimension of `Sustainer leadership` and `liberator leadership` in favor of teachers in the kindergarten of other schools were found to be a significant difference.Teachers who work in independent kindergartens, according to teachers who work in kindergartens in other schools, perceived the transformational leadership behaviors exhibited by school administrators at a higher level, and perceived the sustainable leadership behaviors and release leadership behaviors at a lower level.In this paper, we will discuss the relationship between organizational leadership and organizational commitment.The organizational commitment of school administrators to leadership styles of teachers; transformational leadership style of organizational commitment in the lower dimension of compliance in negative direction, identification in the lowerdimension of positive direction, internalization in the lower dimension of positive direction.The organizational commitment of the corporate leadership style is positive in the lower dimension of cohesion, negative in the lower dimension of identity, negative in the lower dimension of internalization.The organizational commitment of the free leadership style is positive in the lower dimension of cohesion, negative in the lower dimension of identity, negative in the lower dimension of internalization.