Preterm bebeklerde topuktan kan gazı alma sırasında verilen terapötik pozisyonun fizyolojik parametreler ve konfor düzeyine etkisi

Abstract

Bu araştırma yenidoğan yoğun bakım ünitesinde mekanik ventilasyon desteği alan pretermlere kan gazı alımı sırasında verilen terapötik pozisyonun fizyolojik parametreler ve konfor düzeyine etkisini değerlendirmek amacıyla deneysel olarak gerçekleştirilmiştir.Araştırma Mayıs 2018-Mayıs 2019 YDYBÜ'nde şeçim kriterlerine uygun prematürelerde (prone pozisyon grubu=35, supine pozisyon grubu=35) gerçekleştirilmiştir. Veriler Yenidoğan Konfor Davranış Ölçeği ve Girişim İzlem Formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırma gruplarına işlem öncesi bir gruba prone diğer gruba supine pozisyonu verilip topuktan kan gazı alım işlemi gerçekleştirilmiştir. İşlemden 5 dk. önce, işlem sırasında ve işlem bittikten 5 dk. sonrada fizyolojik parametreleri ve konfor düzeyi değerlendirilip kaydedilmiştir. Veriler SPSS 21.0 programında uygun istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Araştırmada topukta kan gazı alma işlemi sırasında supine ve prone pozisyon verilen preterm gruplar; cinsiyet, tanı, konjenital anomali, genetik hastalık varlığı, beslenme şekli, ventilasyon tipi, anne yaşı, gebelik sayısı, gestasyon haftası, düzeltilmiş gestasyon haftası, doğum ve şimdiki kilosu, boyu, baş çevresi açısından homojen dağılmaktadır (p>0,05). Kan gazı alma işlemi süresince prone ve supine pozisyon uygulanan prematüre bebeklerin; işlem öncesi ve sırasında kalp tepe atımları (KTA) oksijen saturasyonları, solunumları, vücut ısıları ve konfor puan ortalamaları arasında fark olmayıp grupların fizyolojik parametreler ve konfor puanlarının homojen dağıldığı belirlenmiştir (p>0,05). İşlemden 5 dakika sonra ise; grupların KTA, saturasyon, vücut ısıları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur (p>0,05). Bununla birlikte prone pozisyonu verilen pretermlerin işlemden 5 dakika sonra solunum sayısının ve konfor puan ortalamasının supine pozisyon verilen pretermlere göre daha düşük olduğu belirlenmiş olup, gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,05). Kan gazı alımı sırasında prone ve supine pozisyonu verilen preterm bebekler grup içi değerlendirmelerinde; işlem sırasında KTA, solunum ve konfor puan ortalaması artarken, oksijen saturasyonu işlem sırasında düşük bulunmuştur (p<0,001). Sonuç olarak işlem sırasında prone pozisyonu verilen pretermlerin supine pozisyonuna göre konfor düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Preterm, Terapötik pozisyon, Fizyolojik parametreler, Konfor.

This study experimentally carried out with intent to evaluate impact of therapeutic position to physiological parameters and the comfort levels that is given during blood gases intake to preterms who take mechanical ventilation support in the Neonatal Intensive Care Unit The study was carried out in May 2018-May 2019 in the Neonatal Intensive Care Unit (Prono position group=35, supine position group=35) in accordance with the selection criteria. Data were collected using the Neonatal Comfort Behavior Scale and the Initiative Follow-up Form. In study groups, prone position to one group and supine position to another group were given and blood gas was taken from the heel. Physiological parameters and comfort levels were evaluated and recorded 5 minutes before the operation, during the operation and 5 minutes after the operation. Data were evaluated using appropriate statistical methods in SPSS 21.0 program.In this study, given supine and prone positions preterm groups during blood gas collection were homogeneously distributed in terms of sex, diagnosis, congenital anomaly, presence of genetic disease, nutrition, ventilation type, mother's age, gestational age, gestational week, adjusted gestational week, birth weight and current weight, height and head circumference (p>0.05). Before and during the operation, there was no difference between cardiac apex beat, saturation, respiration, body temperature and comfort scores averages of premature infants who were given prone and supine position during blood gases intake. It is determined that physiological parameters and the comfort levels of groups were homogeneously distributed. The difference between the cardiac apex beat, saturation and body temperature was found to be statistically insignificant 5 minutes after the operation (p>0.05). However, 5 minutes after the operation, it is determined that respiratory rate and comfort scores averages of given prone position preterms were lower than given supine position preterms. Difference between the groups was found to be statistically significant (p<0,05). Preterm infants who were given prone and supine position during blood gas intake were found to have low oxygen saturation during the procedure (p<0.001), while cardiac apex beat, respiratory and comfort scores were increased during the procedure (p < 0.001). As a result, it was determined that the comfort levels of the given prone position preterms were higher than the comfort levels of the given supine position preterms during the operation.Key Words: Preterm, Therapeutics position, Physiological parameters, Comfort.