II. Meşrutiyet`ten 1960`a kadar Türk siyasal yaşamında çok partili hayat

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu'nda Tanzimat ile başlayan demokratikleşme hareketlerinin en önemli ortak noktası, halkın temel olarak özgürleşmesi sorunuydu. Osmanlı döneminde yapılan çeşitli reformlarla başlayan bu süreç, Cumhuriyet'in ilanıyla belirgin bir hale geldi. Yaşanan tüm bu dönemlerde siyasi partiler demokrasilerin temel unsurları olmuştur. Çok partili demokratik bir hayata geçiş, Türkiye Cumhuriyeti'nin demokrasi sürecindeki en önemli dönüm noktalarından birisini teşkil etmiştir. IInci Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan koşullar, ülke çapında başlayan liberalleşme ve demokratikleşme girişimlerini hızlandırmıştır. İktidar partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi ile partiye muhalefet hareketlerinde yaşanan yirmi yılı aşkın gelişmeler, yeni bir siyasi partinin kurulması beklentisini ortaya çıkarmıştır. Nihayetinde IInci Dünya Savaşı'ndan sonra, Türkiye'nin iç ve dış politikalarındaki gelişmeler çok partili hayatı da beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda II. Dünya Savaşı'ndan 1950'lere kadar savaştan kaynaklanan etkilerin Türkiye'ye yansımaları oldukça önemlidir. Bu dönemde, Türkiye özellikle Batıya dönük politikalara önem vermiştir. Batıya ve Batı politikalarına uyum sağlamaya çalışmış ve doğrudan demokratikleşme hareketlerine önem vermiştir. Böylece II. Dünya Savaşı'ndan sonra tek partili sistem sona ermeye başlamıştır. Bu nedenle, çok partili yönetim biçimine geçiş Türkiye için zorunlu olmaya başlamıştır. Ülke çapında ekonomik, sosyal ve politik alanlara tesir eden ve 1946 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politikasındaki gelişmeleri etkileyen IInci Dünya Savaşı, çok partili bir siyasi yaşamı geçmeyi de tetiklemiştir.Anahtar kelimeler: Tek parti hayatı, çok partili yaşam, anayasalcılık, demokrasi, siyasi parti

The most important common point of the democratization movements that started with the Tanzimat in the Ottoman Empire was the problem of the liberation of the state. This process, which was revealed by reforms in the Ottoman period, became even better with the proclamation of the Republic. Political parties have been the essential elements of democracies. Multiparty decided to take life has been one of the most important turning point for the Republic of Turkey on the way to the goal of a democratic Republic. The post-World War II conditions have accelerated the liberalization and democratization initiatives that have begun throughout the country. For more than twenty years in the ruling party, the Cumhuriyet Halk Party, and the opposition movements among the people, the expectation that a new party will be established. After the World War II, developments in Turkey's domestic and foreign policies have brought multiparty life is inevitable. World War II to the 1950s in Turkey and it is important because it affects caused by the war. This period has been a period when Turkey turned particularly to the routes of the Western World. As a country, it struggled to adapt to this new culture and entered the democratization movement directly. Thus, II. After World War II, the one-party system began to come to an end. As such, the transition to the form of multi-party administration has been a compulsory situation for our country. Country-wide economic, social and political fields in the year 1946 which influences affecting developments in the Republic of Turkey's foreign policy ith World War II, was triggered to undergo a multi-party political life.Key words: Single party life, multi-party life, constitutionalism, democracy, political party