Osmanlı literatüründe tarım sektörü: Mustafa Rasim`in çiftçilik adlı eserinin transkripsiyon ve tahlili

Abstract

2. Abdülhamid döneminde kaleme alınıp çiftçilik hakkında bazı meseleleri dile getiren bu çalışma Osmanlı tarım tarihi açısından önemli bir eserdir. 1. cildinin transkripsiyonunu yaptığımız bu eser, 20. asır başlarında tarımda görülen aksaklıkları ve çiftçilerin yapmış olduğu hataları ön plana çıkarmaktadır. Ülkemizin gelecekte tarımsal anlamda sıkıntılar çekmemesi için geçmişte ne gibi çareler üretildiğine bakarak geleceğe yönelik çıkarımların faydalı olacağını düşündük. Bu anlamda tarımdaki meselelerin varlığından dolayı bu kitabın günümüz Türkçesine kazandırılmasını gerekli gördük.Eserde ele alınan meseleler günümüzden yaklaşık 150 yıl önce yazılmasına rağmen günümüzde tarımda bahsedilen metotlar uygulanmamaktadır. Yazarın çiftçilik ve tarım için önemli olarak belirttiği bazı bitkiler günümüz çiftçilerinin yem bulma ve hayvanlarının bakımı sıkıntılarına belli başlı çareler göstermektedir. Her yörenin ve her mevsimin farklı bitkiler üzerinde etkisi bariz bir şekilde görülmektedir. Özellikle de mevsimlerin canlı yaşamı üzerindeki en büyük tesiri de bitkileredir. Bitki türlerinin hangi yörelerde ve ne gibi ortamlarda yetiştiğine bakılacak olursa botanik ilmine önemli katkıları olduğu görülecektir. Günümüzde kullanılan kimyasal ilaçların Osmanlı döneminde pek tasvip edilmeyip, daha çok gübreleme yöntemiyle tarımda verimin artırılmaya çalışıldığı anlaşılmaktadır. Makineli tarımdan ziyade organik tarıma katkısının daha fazla olduğunu gördüğümüz bu esere ait bilgiler, çiftçilerin tarlasını ekip biçmede gelişigüzel bir metottan usulüne göre tarım yapılmasını öngörmektedir. Başta tarım olmak üzere, eserin içerdiği konulara baktığımızda metroloji, astronomi, botanik, jeoloji, kimya, coğrafya, zooloji alanlarına da kaynak teşkil ettiğini görmekteyiz. Hem anlatılanların sade ve yalın olması hem de içerdiği bilgilerin uygulanabilirliği açısından bu eserin günümüz çiftçisinin ekim biçim işlemlerine çok kolay imkânlar verecektir. Çiftçilerimizin bilinçlenmesi, yanlış ekim metotlarını engellemek için gösterilen metotlar çiftçinin ektiği ürününden daha çok verim artışını sağlayacaktır. Böylelikle yaşadığımız coğrafyanın tarım topraklarında çiftçi aileleri fazla masraf harcamadan usulüne göre yapacağı ekim işlemlerinden olumlu sonuçlar alacaktır.Anahtar kelimeler: Tarım, ziraat, çiftçilik, gübreleme, çayırlar, çiftçi, ölçüler, toprak

This book that is written during the period of Abdulhamid II. ,an important work in the history of the Ottoman agriculture talks about some important issues related to farming. The first volume of this book we transribed put forwards the errors made by the farmers and the failures seen in agriculture in the early 20th century. We thought it would be useful to acquire some information for the future as looking what soulutions were found in the past. So we think it is necessary to translate this book into modern Turkish with regard to existence of issues in farming.Some plants that author has pointed out its importance for farming and agriculture were indicated as solution for lack of feed and animal caring of contemporary farmers. Apparently each place and each season has influence over various plants, especially the season's major influence is over plants among all living beings. The research of where and what kind of habitats that plant species grow in, will be an important contribution to botanic science. As mentioned in the book to increase productivity in agriculture the use of natural fertilizers, instead of chemical mixtures is recommended.The information in this book contributes to organic farming rather than mechanical cultivation and proposes methodical cropping instead of random. This book is source for agriculture and besides that various subjects such as; metrology, astronomy, botany, geology, chemistry, geography and zoologySince the information in this book is simple and plain, will supply easier possibilities to contemporary farmers for crop process with regard to applicability. Raising the awareness of farmers and prevention of wrong farming will end up with increasion in products. Thus in farming fields of our geography, farmer families will get affirmative results of methodical farming at lower cost. Key words: agriculture, agricultural, farming, fertilizer, grass, soil, farmer.