Atatürk ve Atatürk devrimlerinin Kuzey Afrika fikir ve sanat hayatına etkileri

Abstract

Türk, Libya iliskilerinin temelleri uzun yıllar önce atılmıstır. Bu iliskilerinbaslangıcı Osmanlı devletinin on altıncı yüzyılda Trablusgarp'ı fethettigi tarihleredayanır. Bu kurulan iliskiler zamanla geliserek ivme ve çesitli boyutlar kazanmıs; kimizamansa çalkantılar sebebiyle gerilemek zorunda kalmıstır. On dokuzuncu yüzyılınbaslarında, özellikle 1830 yılında Fransa'nın Cezayir'i isgal etmesinden sonra, Osmanlıimparatorlugu Trablusgarp vilayetiyle olan iliskilerini iyice güçlendirmistir. Buna baglıolarak, Osmanlı imparatorlugu bölgede bir çok mimari, ilmi ve edebi eserler bırakmıstır.Özellikle, Türkiye'nin çehresini degistiren, ülkeyi muasır ve çagdas devletlerdüzeyine çıkaran Mustafa Kemal Atatürk'ün yaptıgı devrimin yankıları Trablusgarp'taçok derin olmustur. izleri sadece siyasi tarihyle sınırlı kalmayıp, edebiyat ve kültüralanlarına da sıçramıstır. Gerçekte büyük önder Atatürk de Libya'da yasamıs, ve Libyahalk tarafından yakından tanınmıs bir sahsiyettir. Trablusgarp savunması sırasındagösterdigi yararlıklar Atatürk ismini Libyalı gönüllere naksetmistir. Ama bütün bunlararagmen bu önemli konuya gereken ilginin gösterildigi de ne yazık ki söylenemez.Bu mütevazi çalısma, ulu önder Atatürk'ün gerçeklestirdigi devrimin Libyafikriyatına ve edebiyatındaki varlıgına ısık tutmayı hedeflemektedir.

The foundation of Turkish and Libyan relations was laid thousands of years ago.The beginning of these relations dates back to the sixteenth century, the time when theOttoman Empire conquered Tripoli. These established relations have changed intovarious forms in time, have declined due to disturbance at times, and sometimes havegained acceleration. At the beginning of the nineteenth century, especially in the year of1830; after France invaded Algeria, the Ottoman Empire strengthened its relations withthe province of Tripoli. According to this, the Ottoman Empire left many architectural,scientific, and literary works in this area.Especially, the reflections of the reforms done by Mustafa Kemal Atatürk, whichhave changed Turkey?s aspect and raised the country to the level of contemporary andmodern countries, have been very profound in Tripoli. The traces weren?t only restrictedto the boundaries of history, but they also spread to the fields of literature and culture aswell. The great leader Mustafa Kemal Atatürk himself lived in Tripoli, and is a knownfigure by the community. The name of Atatürk has conquered their hearts and has left aplace in their minds. However, despite all of these, we are thinking that; not enoughinterest is placed on this matter as should be, by the recently published works.Hence, with this modest work of ours, we aimed to illuminate the existance of thegreat leader Atatürk?s reforms in Libyan conception and literature.