Medeni Usul Hukukunda ön inceleme

Abstract

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda yargılama faaliyetlerindeki kronolojik sıra gözetilerek bir düzenleme yapılmıştır. Yargılama, davanın açılması ile başlayıp belirli aşamalardan geçerek hüküm verilmesi ile sonuçlanacaktır. Yargılama düzenli bir şekilde ilerlemeli ve makul süre içinde sonuçlanmalı ki, usul hukukunun en önemli amaçlarından biri olan kişilerin maddi hukuktan doğan haklarının korunmasına, saptanmasına ve gerçekleştirilmesine hizmet edebilsin.Ön inceleme, yargılamayı gereksiz şekilde uzatabilecek unsurların ayıklanacağı, tahkikat ve hüküm için davanın olgunlaştırılmasına yönelik hazırlık işlemlerinin yapılacağı bir aşama olarak 6100 sayılı HMK ile getirilen yeniliklerden birisidir. Ön inceleme aşamasında öncelikle dosya üzerinden dava şartları ve varsa ilk itirazlar incelenip karara bağlanacaktır. İddia ve savunma kapsamında uyuşmazlık konularının tespit edilmesi ve üzerinde serbestçe tasarruf edilebilen davalarda tarafların sulhe veya arabulucuya teşvik edilmesi için ön inceleme duruşması açılacak ve daha önceden bildirilen ancak toplanmayan deliller toplanacaktır. Taraflar sulh olmadıklarında veya arabulucuya gitmeyi kabul etmediklerinde ise tahkikat için tüm hazırlıklar yapılmış olduğundan tahkikat aşamasında, deliller tartışılıp dosya tekemmül ettirilerek yargılamanın bir sonraki aşamasına geçilip hüküm verilebilecektir. Böylece yargılamanın işleyişi daha da hızlanacak ve gereksiz zaman kayıplarının önüne geçilmiş olacaktır. Ancak ön inceleme aşamasının en iyi şekilde sonuçlandırılması için gerek tarafların ve gerekse davaya bakan hâkimin sürekli hazırlıklı olmaları, yapılması gereken işlemleri zamanında yapmaları ve dosyayı -davayı- çok iyi bir şekilde takip etmeleri gerekmektedir. İşte bu çalışmada, Medeni Usul Hukukunda yeni bir kurum olan ön inceleme aşaması, kanuni sistematiğe bağlı olarak ve uygulamaya yönelik tüm detayları ile incelenmeye çalışılacak, getiriliş amacına uygun işletilmesi halinde yargılamayı hızlandırabileceği üzerinde durulacaktır. Anahtar Kelimler: Davanın Aşamaları, Ön İnceleme, Sulhe Teşvik, Arabuluculuk Girişimi.

The Code of Civil Procedure Law No: 6100 is regulated with a chronological order of proceeding process. According to this order, the proceeding commence with litigation and end up with a verdict. This proceeding should make process neatly and must be end up in reasonable time just to realise the main aims of procedure law which are to protect, to determine and carry out of rights of individuals arising from substantive law.The preliminary examination, which eliminate the factors that may unnecessarily prolong the proceedings and in which preliminary activities that makes the proceeding mature will be finished, is one of the novelty of The Code of Civil Procedure Law No: 6100. In the preliminary examination, cause of action and preliminary objections, if any will be concluded. A preliminary examination trial will be taken place to determine issues of dispute within the allegation and defence and to encourage parties of the case to conciliation or mediator if an appropriate dispute is at issue and the evidence will be collected, which have not been collected yet.If the parties of the case do not reach a peace or do not accept to refer the case to a mediator, the verdict can be given by the litigation is made ready to be end up after passing the other level of proceeding since all the preparations for the examining have been finished in the preliminary examination. In this way, working of proceeding will speed up and extra waste of time will be prevented. However, to conclude the preliminary examination in a good way, both parties and and the judge of the proceeding are required to be continuously well-prepared, practice the duties on time and follow the process of proceeding.In this study, the preliminary examination, a new institution of The Code of Civil Procedure Law No: 6100, will be studied with the Code`s own systematic and all details of implementation and this study basically argues that if the preliminary examination is implemented compatible with its purposed aim, it may accelerate the proceeding.Key Words: Stage of proceedings, Preliminary examination, Encouraging the peace, Mediation initiative.