Türk inşaat sektöründe yapısal çelik üretim - örgütlenme - uygulama

Abstract

Ülkemiz dünyanın önemli ana deprem kuşaklarından birinin üzerinde yer almaktadır.Dolayısıyla birçok fay hattına sahip olan ülkemiz hemen hemen her yıl çok sayıdayer sarsıntısı ile karşılaşmaktadır. Ülkemizin son yıllarda yaşadığı en yıkıcı depremolan 17 Ağustos 1999'daki Gölcük depreminden sonra çeliğin önemi bir kez dahaortaya çıkmış ve yapılarda kullanım gerekliliği gündeme gelmiştir. Depremkuşağındaki bir ülkenin tercih edebileceği en güvenilir malzeme olan çeliğinTürkiye'de daha yeni yeni yaygınlaşmaya başlamasına karşın çelik yapılarAmerika'da, Japonya'da ve Avrupa'nın bazı gelişmiş ülkelerinde öncelikli inşaatmodeli olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun başlıca sebebi çelik yapının inşasüresinin çok kısa olması, deprem ve benzeri doğal afetlere dayanıklı olması, estetikve elastik olması ve yapı üzerinde yapılabilecek değişiklere açık olması gibiunsurların bu ülkelerde uzun zamandır biliniyor ve bu konular üzerinde araştırmalaryapılıp çalışmalar sürdürülüyor olmasıdır. Ülkemizde ise, çelik malzemeyle ilgiliçalışmaların günümüze dek gerektiği kadar yapılmamasından dolayı bilgi birikimininyetersiz olması, geleneksel yapım tekniklerine alışkın olan mühendislerin,mimarların ve uygulayıcıların çelik yapı sistemlerini yeterince tanımamalarınedeniyle çelik sistemli yapı tiplerinden kaçınmış olmaları, malzemenin mimaripotansiyelinin yeterince kavranılmamış olması gibi sebepler çeliğin ülkemizdeyaygın bir şekilde kullanılmasına engel teşkil etmiştir.İnşaat sektörünün bir ülkenin yaşam standartlarının yükselmesinde ve ekonomisiningelişmesinde büyük rol oynadığını göz önüne alırsak bir yapının oluşturulmasındagörev alan herkesin dünyada inşaat sektörünün nereye doğru ve nasıl ilerlediğinden,son gelişmelerden haberdar olması gerektiği tartışılmaz bir gerçektir. Çeliğin,yapıdaki üstün özellikleri nedeniyle şu an dünyanın gelişmiş ülkeleri tarafındanyaygın olarak kullanılması ve giderek dahada yaygınlaşması bu malzemeninöneminin bir kanıtıdır. Bu çalışmada çelik, üretim, uygulama ve örgütlenmesafhalarında detaylı bir şekilde incelenerek Türk mimarisinin çelik konusundagelişimine katkıda bulunacak bir kaynak oluşturmak hedeflenmiştir. Türk mimarlar,ancak ülkemizde üretilen çeliğin üretimini, niteliğini, inşaat sektöründeki yerini veuygulamasını çok iyi bilerek, bu olanakların elverdiği ölçüde güncel teknolojiyi eniyi şekilde kullanarak Türkiye'nin inşaat sektöründeki yerini bir adım daha önetaşıyabilirler.Bu bilgiler ve problemler doğrultusunda, ülkemizde çelik yapıların yaygınlaşmasıiçin mimarlar tarafından ülkemizdeki inşaat sektöründe kullanılan çeliğin üretim,örgütlenme ve uygulamasının bilinmesinin gerekliliğini ön plana çıkarmak, Türkinşaat sektöründe kullanılan yapısal çeliğin üretimi örgütlenmesi ve uygulamasıkonusunda bir durum değerlendirilmesi yapmak bu tezin amacını oluşturmaktadÇalışmanın, birinci bölümünde, konunun amacı, içeriği ve araştırma yöntemihakkında bilgiler verilmiştir.Tezin ikinci bölümünde sırasıyla çeliğin özellikleri, üretimi, sınıflandırılması,kullanımı, sistemleri hakkında literatür araştırılması yapılmış ve elde edilen bilgilerinsistematik biçimde sınıflandırılarak sunulmasına çalışılmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde önce Türkiye'deki çelik sanayinin genel durumuhakkında hazırlanmış olan raporlar incelenerek, Türk çelik sanayinin bugünküdurumu değerlendirilmiştir. Yine üçüncü bölümde bu sektörde rol alan özel sektörkuruluşları hakkında bir anket çalışması yapılması hedeflenmiş ve bu anket,Türkiye'deki bütün firmalara ulaşılamayacağı için ülkemizde yapı çeliği konusundaörgütlenmiş en büyük dernek olan TUCSA (Türk Yapısal Çelik Derneği) üyeleriylesınırlandırılmıştır. Üçüncü bölümün son kısmında, ülkemizdeki başarılı uygulamalarhakkında yüz yüze görüşmeler yapılmış, yapılan görüşmelerden, alınan doküman vebilgilerden değerlendirmeler yapılmıştır.Dördüncü bölüm sonuç bölümü olup, bütün bölümlerin genel sonuç değerlendirmesiçıkarılmış, ülkemizde şu an için çok geniş kullanım alanı olmasa da yakın gelecektegeleneksel betonarme sistemin yerini alacağı düşünülen çelik iskeletli sistemlerehazırlıklı olunması gerektiğine değinilmiştir.

Our country is situated on the world?s one of the most important main seismic zone.Having plenty of fault lines, our country is an earthquake prone country that has toexperience numerous earthquakes every year. Steel became much more importantand necessity for its usage in the constructions also became prominent accordingly,notably after one of the most devastating earthquakes that occurred in Gölcük on 17thAugust 1999. The steel that an earthquake prone country might have to prefer is areliable material largely used as a leading construction model in America, Japan, andsome of developed European countries nonetheless, in Turkey the steel has alreadybeen gaining its popularity. The reasons can be listed as followings; the buildingterm for steel construction is too short, steel is earthquake proof and resistant to thedisasters, steel is also aesthetics and elastic and is appropriate for the alterationsperformed on the constructions, all of which are well known by these developedcountries and many researches have been conducted. In our country, on the otherhand, knowledge is insufficient since sufficient number of works with steel materialwas not carried out duly, and because the engineers, architectures and implementerswho commonly prefer traditional construction techniques do not know about the steelsystem construction systems adequately have abstained from the utilization of steelsystem construction models, and because the architectural potential of this material isnot well-understood, the steel has not been largely used in our country.Considering that construction sector is playing a significant role in development ofcountry?s living standards and economic progress, those who are active inconstruction of a building have to know about how the construction sector movesforward and develops and, be aware of the latest developments. Largely utilization ofsteel and its gradually increasing prevalence in developed countries proves thesignificance of this material. In this study, it is aimed to examine the steel producing,processing and organizing phases in detail and to compose a resource that contributesthe Turkish architecture. Turkish architects can only make Turkish constructionsector improve by being well aware of production and quality of steel, its place andapplication in the construction sector and by using the current technology at its best.In the light of this information and the problems noted here, the aim of thisdissertation is to denominate the necessity of the knowledge of production,organization and application of steel used in the construction sector by the architectsin our country for the sake of increasing the number of steel constructions in ourcountry and evaluation of production, organization and application of constructionalsteel.The information about the objective, content and research techniques of the subject isgiven under the first part of the work.Under the second part of the thesis, a literature research about the characteristics ofthe steel, its production, classification, usage, and systems is made in order and asystematical presentation is tried to be made by classifying this achievedinformation.Under the third part of the study, first of all, by analyzing the reports prepared aboutthe steel industry?s general situation in Turkey, the current situation of the steelindustry is described. Still under the third part, a public survey research about theprivate sector enterprises of this sector is aimed to be realized and limited with themembers of the most well-organized association of the constructive steel of ourcountry TUCSA (Türk Yapısal Çelik Derneği ? Turkish Constructive SteelAssociation) because of the impossibility to reach all of the firms in Turkey. At thelast section of the third part, face-to-face interviews about the successively realizedapplications in our country are made and the information achieved from theinterviews is analyzed.The fourth part is the conclusion part and under this part the general conclusion of allof the previous parts is made and it is mentioned that even if there is not much usagearea in our country actually, it has to be prepared for the steel framed systems whichare considered to replace the traditional reinforced concrete system in the future.