Belediye hizmetlerinde kullanılan harita üretimlerinin temel ölçütlerle kıyaslanması

Abstract

Belediye hizmetlerinde ihtiyaç duyulan temel haritaların üretiminde, hangi yöntemin vemetodolojinin kullanılacağına karar vermek, yöneticilerin, karar vericilerin ve uygulayıcılarıngörevleri arasındadır. Karar verme süreçlerini etkileyen birçok faktör olmakla birlikte, en fazlaetkileyen temel ölçütler maliyet, kapasite, süre ve kalitedir. Bu temel ölçütlerin yanında projeninboyutu, amaçları, sonucunda elde edilecek faydalar, üretimindeki aciliyet durumu vb. hususlar,karar verme süreçlerini doğrudan etkileyen faktörlerdir. Bir haritacılık projesinde kullanılacakyönteme karar verebilmek için öncelikle amacın kesin olarak belirlenmesi ve istenen doğruluğunsaptanması gerekir. Sonrasında bunu sağlayan yöntemlerin maliyet, kapasite, kalite ve sürebakımından incelenerek kıyaslanması en doğru sonucu verir.Belediye hizmetlerinde kullanılan harita üretim tekniklerinin kıyaslanmasında klasik fotogrametri,LIDAR ve İHA yöntemleriyle elde edilen mevcut veriler üzerinde yapılan araştırma sonuçlarına,uygulamalardan elde edilen konum ve yükseklik doğruluklarına, birim fiyat/maliyet analizlerine,ayrıca bu konuda yapılan tez ve araştırma çalışması sonuçlarına başvurulmuştur.Büyük sahaların, meskûn/gayri meskûn alanların haritalanmasında, yüksek doğruluk vehassasiyet istenen projelerde, hava fotoğrafları çekimi, sayısal yükseklik modeli verilerinin üretimi,topografik vektör ve ortofoto haritaların üretimi ve revizyonunda klasik fotogrametri, sadeceyükseklik bilgisine ihtiyaç duyulan projelerde, uzun şeritvari harita yapımı projelerinde, sayısalyükseklik verisi üretiminin zor olduğu arazi kesimlerinde LIDAR fotogrametrisi, kazı ve dolgualanları gibi küçük alanlarda ya da kısa mesafeli şeritvari güzergâhlarda, hassas konum ve yükseklikdoğruluğunun talep edilmediği, ancak üretimin hızlı ve ekonomik yapılmasının beklendiği küçükharitalama projelerinde ise İHA fotogrametrisinin kullanılmasının uygun olduğu belirlenmiştir.

In planning, engineering and infrastructure services who mades from municipalities needs todecide which mapping method and technology is functional for map generation. Many factors, suchas propose of project, budget of project, current technologic facilities, etc., affect that decisionprosess. But the most affected factors are cost, capacity, time and quality. In map generationprojects, primarily define the propose of project and determine the accuracy. Then compare themapping methods through cost, capacity, time and quality analysis.This text refered that classical photogrammetry, LIDAR and UAV researchs, articles, andthesis. In oder hand, position and elevation accuracy datas, and cost analysis results supportedmapping technics comparison.As a result, classical photogrammetry method uses for large, residential or non-residentialareas mapping, presicion and high accuracy required projects, current aerial photography, digitalelevation model datas, topographic vector and ortophoto maps (between the scales of 1/500 and1/25000) generation and revision. LIDAR method uses for only elevation data needed mappingproject which spreaded big areas, regular residential or non-residential areas, strip map generation,rugged terrain zone mapping. UAV photogrammetry method uses for open mine sites, small areaslike excavation and filling zones, short distance strip map generation, 1/500, 1/1000 or 1/2000scaled map generation, non-high precision elevation and position accuracy needed mappingprojects, economic, low cost and fast produced map generation.