Osmanlı İmparatorluğu`nda miri arazi rejimi ile ticaret politikasının toplumsal ve ekonomik sonuçları

Abstract

Çalışmamız Osmanlı imparatorluğunun hâkimiyeti altında bulunan toprakların bir kasımında kurmuş olduğu Miri arazi rejimi ve bu rejimle paralel olarak gelişen ticaret hayatı ve ticari anlayışının doğurduğu toplumsal sonuçlar ele alınmıştır.Osmanlı devleti oldukça müdahaleci bir üretim ve tüketim ekonomisi belirlemiş, bu amaçla uygulamış olduğu politikalar ile Osmanlı toplumsal yaşamına etki etmiştir. Özel mülke izin vermeyen ve sermaye birikimini önlemek maksadıyla çok çeşitli müdahaleci politikalar benimseyen merkezi hükümet, iktidarının zayıfladığı dönemlerde bu politikalarından taviz vermek zorunda kalmıştır. Ve gerek savaş teknolojisinde yaşanan gelişmelerden ötürü gerekse de nakit ihtiyacından dolayı kendi kurmuş olduğu yapı olan Tımar sisteminin tasfiyesine sebebiyet vererek bunları başta askeri mensuplar olmak üzere vergi ve toprakların gelirlerini özel kişilere satmıştır. Bu kişiler zamanla devletin hem en çok ihtiyaç duyacağı nakit akışının sahibi olarak bölgesel bir güç konumunda devlete karşı bir kuvvet oluşturmuş hem de reayanın âyan adı verilen bu gurup tarafından ezilmesine sebep olmuştur.Burjuva sınıfının yokluğu devleti çok önemli olacak ticari malların ucuza getirilmesi, vergi kaynaklarının sağlanması, istihdam gibi kaynaklardan mahrum bırakırken diğer taraftan halkı da devlete karşı talep edebileceği bir üçüncü güç olarak çıkamamasından dolayı demokratik gelişmelerin önünü tıkamış ve toplumsal huzursuzluklara sebebiyet vermiştir.

In this study, the established Miri land regime in some of the lands under the dominion of the Ottoman Empire and the social consequences of the trade life and commercial understanding developed in parallel with this regime is discussed. The Ottoman Empire was determined a highly interventionist production and consumption economy which influenced the Ottoman social life through the applied policies. The central government which did not allow private property and adopted a wide range of interventionist policies in order to prevent capital accumulation, had to compromise on these policies during periods of weakening of power.The liquidation of the Timar system which was the structure that was built by itself was occured not only due to the developments in war technology but also due to the need for cash. The taxes and revenues of the lands were sold to the private individuals, especially the military members. Over time, these individuals had created a force against the state in the form of a regional power by having the most cash flow. In addition, people under the rule of a monarch had crushed by those rich elite of the community which was called âyan due to the available cash flow. The absence of the bourgeois class had caused cheap commercial goods, provision of tax resources, deprivation of employment sources, and etc.. On the other hand, the lack of the bourgeois class had blocked democratic developments and caused social upheavals. Due to not emerged bourgeois class as a third force for the people under the rule of a monarch against the state in order to request the various rights.