The role of intermodal terminals in logistics and proposal for intermodal terminal in Istanbul

Abstract

Dünyanın artık küresel köy olarak anılmasında lojistik süreçlerin payı çok büyüktür. Lojistik tüketimle doğru orantılı şekilde artan bir yapıya sahiptir. Dünyada ticaret hacmi 16 trilyon dolara, lojistik hacim ise 6,4 trilyon dolara ulaşmıştır. Yani ticaret hacminin yaklaşık yüzde 40'ı lojistik faaliyetlerden oluşmaktadır. Türkiye 600 milyar dolarlık mal hareketi içinde yer alan bir konuma sahiptir. Üç tarafı denizlerle çevrili, Asya Avrupa bağlantısı, Karadeniz ve Akdeniz de önemli rolü ile Türkiye lojistik faaliyetlerin odağı olabilecek durumdadır. 2023 hedeflerinde Türkiye lojistikte İstanbul'u merkez haline getirme hedefi belirlemiştir. Bu misyonu üstlenebilmesi için intermodal taşımacılık ağlarını ve intermodal terminalleri güçlendirmesi gerekmektedir. Bu tezin ilk kısmında intermodal taşımacılığın doğuşuna sebep olan konteynır ve tipleri araştırılmıştır. Konteynırın bulusuyla iş gücündeki hafifleme modlar arası geçiş kolaylaştırmış bununla birlikte fazladan yükleme boşaltma işlemi olmadan taşımacılık modları arası bağlantılar artmıştır. Konteynırın taşımacılık üzerindeki olumlu etkisiyle birlikte modlar arası geçişi sağlamak üzere çeşitli operasyonlar da kullanılmıştır. Örneğin; Bimodal system Trailer-Train. Bu tür süreçlerde taşıma modlarının birbirine entegresi sağlanmıştır. Taşımacılık süreçlerinin azalmasına neden olan bu operasyonlarla birlikte maliyetler azalmıştır. Son kullanıcıya uzanan teslim suresi azalmış ticaret hacimleri genişlemiştir. Konteynır ve taşıma entegre modlarıyla birlikte dünyada intermodal ve taşımacılık radikal değişikliklere uğramıştır. Tezin ikinci bölümünde intermodal taşımacılık ağları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Radikal değişiklikler sonucunda intermodal taşımacılık artmış ve bu süreçleri dünya kurduğu taşımacılık ağları üzerinden yönetmiştir. Trans-Avrupa taşımacılık ağı bu anlamda bilinen en yaygın ağlardandır. Her taşımacılık ağı kendi içinde koridorlara ayrılmış ve bu koridorlar üzerinde ana merkezler belirlenmiştir. Bu sayede bu ağlar üzerinden ticaret genişlemiş rota üzerinde bulunan ülkeler bu yönden güçlü altyapıya sahip olmuşlardır. Tezin üçüncü bölümünde intermodal terminaller ele alınmıştır. Bu bağlamda taşıma ağları üzerinde bulunan intermodal terminaller incelenmiştir. İntermodal terminallere en güzel örneklerden biri olan limanlar incelenmiş dünyada ve Türkiye'de intermodal terminaller ele alınmıştır. İstatistiki bilgilerle durum karşılaştırılmış altyapı eksiklikleri ortaya çıkarılmıştır.Tezin dördüncü bölümünde Türkiye'de intermodal terminallerin durumu incelenmiştir. Mevcut devlet desteğine ve TCDD yatırımlarına rağmen intermodal terminallerin henüz kendi kapasitelerine çıkamadığı tespit edilmiştir. Türkiye'nin coğrafi konumu ve dünya mal hareket geçişinin ortasında olması nedeniyle intermodal terminal ve intermodal taşımacılık projelerinin daha ivmeli bir şekilde devam ettirilmesi gereği görülmüştür. Tezin son bölümünde dünyada ve Türkiye'de lojistik ve ticaret verileri karşılaştırılmıştır. Türkiye'de kurulması gerekli olan intermodal terminal önerilmiş ve bunun İstanbul'a kurulması savunulmuştur. Bu bölümde intermodal terminalin nasıl olması gerektiği ve neden İstanbul'un kuzeyine kurulması gerektiği savunulmuştur. 3. Havalimanı olarak adlandırılan ve yaklaşık yıllık 150 milyon yolcu kapasitesiyle dünyanın en büyük projelerinden olan bu havalimanı Türkiye'nin hava taşıma anlamında rekabet gücünü ciddi anlamda artıracak ve ülkeyi ciddi anlamda bir hava kargo merkezi haline getirecektir. Diğer yandan yapımı devam eden Yavuz Sultan Selim köprüsü ve yolları üzerinden Asya-Avrupa bağlantısında bir otoyol daha açılacak olup İstanbul'un bu yönden gücünü arttıracaktır. Ayrıca bu köprü üzerinde yapılacak olan tren projesiyle Anadolu'dan Avrupa'ya ve tersi istikamette mal hareketi hızlanacak ve maliyetler düşecektir. Bir diğer yandan henüz projelendirme aşamasında olan Kanal İstanbul projesinin hemen yanında önerilen intermodal terminal deniz yolunda boğaz trafiğine takılmadan geçiş sağlayacaktır. Bu tezde İstanbul'a kurulaması önerilen intermodal terminal bahsedilen bütün bu avantajları içerisinde toplayacak olup konumu itibariyle ayriyeten bir liman projesidir.

The role of logistics process in calling the world as global village is a lot. Logistics as a growing structure is directly proportional to the consumption. World trade volume increased to 16 trillion dollar and logistics volume reached to 6.4 trillion dollar. So about 40 percent of the trade volume consists of logistic activities. Turkey has a location within 600 billion worth of goods movement. Surrounded on three sides by the sea, connecting Asia and Europe and by its important role in Black Sea and the Mediterranean Sea, Turkey is in a situation to be a centre for logistics activities. In 2023 Turkey has set a target goal to make Istanbul a center of logistics. In order to undertake this mission Turkey must strengthen the intermodal transport network and intermodal terminals.In this study, intermodal transport in the world and Turkey, these types of transport networks and intermodal terminals were investigated. However, an intermodal terminal is proposed to be made in Istanbul.