Şişman çocukların hidrasyon durumunun değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Çocukluk çağı obezitesindendeki belirgin artış nedeniyle, obezite gelişimini önleyici çalışmalar giderek önem kazanmaktadır. Sağlıklı beslenme için yeterli sıvı alımı önerilir ancak az su tüketimi ve şişmanlık arasındaki ilişki tam olarak bilinmemektedir. Yetersiz hidrasyonu olan erişkinlerde beden kitle indeksinin (BKİ) daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Çocukluk çağı verileri oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmada şişman çocuk ve ergenlerin hidrasyon durumunun normal kilolu yaşıtları ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Hastalar ve Yöntem: Hastanemiz Çocuk Endokrin Polikliniği'ne başvuran ve 7-18 yaş arası, BKİ yaş ve cinsiyetine göre iki standart sapma skoru (SSS) üzerinde bulunan eksojen obezitesi olan hastalar çalışma grubuna (Grup 1, n=31), normal kilolu sağlıklı çocuklar kontrol grubuna (Grup 2, n=30) alındı. Deneklerin antropometrik ölçümleri alınıp, biyoelektriksel impedans analiz yöntemi kullanılarak vücut kompozisyon analizi (VKA) yapıldı (TANITA BC 418). Serbest su alımı ve öğle yemeğini takiben aynı saatte idrar yoğunluğu ölçüldü. Deneklerin sıvı alımı, başvurduğu gün ve ertesi gün olmak üzere, iki ayrı yöntem kullanılarak kaydedildi. Sıvı tüketimi Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi önerileri ile karşılaştırıldı. Su ve şekerli içecek miktarları ayrı hesaplanarak gruplar arası karşılaştırıldı.Bulgular: Ortalama yaş, Grup 1'de (16 kız, 15 erkek) 11,71 ± 3,3 yıl, Grup 2'de (16 kız, 14 erkek) 11,24 ± 2,5 yıl olup, yaş ve cinsiyet açısından fark yoktu ( p > 0, 05). Grup 1 VKİ-SSS ortanca değeri 2,57 (0,52) kg/m2, grup 2 BKİ-SSS ortanca değeri 0,01 (1,48) kg/m2 idi (p < 0,001). Vücut kompozisyon analizinde Grup 1'in Grup 2'ye göre total vücut yağ yüzdesi yüksek (p <0,001), total vücut suyu ve yağsız vücut kütlesi yüzdesi düşüktü ( p = 0,007 ve p<0,001). Bel / kalça çevresi oranında gruplar arasında fark yoktu (0,90 ±0,04 ve 0,88 ±0,05, p=0,276). Hastaların iki günlük sıvı alımı vücut yüzeyine göre değerlendirildiğinde Grup 1'in sıvı alımı her iki günde de kontrol grubundan anlamlı düşüktü (p<0,001). Çalışma grubunun idrar yoğunluğu kontrol grubuna göre anlamlı yüksek bulundu (1020 (10), ve 1015(10), p<0,001). İdrar yoğunluğu ile BKİ-SSS doğru orantılı iken (r=0,508, p=<0,001), total vücut suyu yüzdesi ve yüzey başına sıvı alımı ters orantılı idi (sırasıyla; r=-0,412, p=0,001, ilk gün r=-0,477, p<0,001, ikinci gün r=-0,519, p<0,001). Grup 1'deki olguların %55'i (n=17) yaşa göre önerilen düzeyde su alımı gerçekleştirirken bu oran Grup 2'de %80 (n=24) idi (p=0,036). Şekerli içecek tüketimi Grup 1'de 22 hastada (%71), Grup 2'de 6 kişide (%20) mevcuttu. Grup 1'in şekerli içecek tüketimi Grup 2'den fazlaydı (ortanca 200 ml'ye 0 ml, p<0,001).Sonuç: Çalışmamızda şişman çocukların sıvı tüketimi daha az, vücut su yüzdesi daha düşük ve idrar yoğunluğu daha yüksek bulunmuştur. Bu kesitsel ön çalışmanın bulguları şişman çocukların normal kilolulara göre daha az hidrate olduğunu göstermektedir. Hidrasyon durumunun düzeltilmesi ile kilo kontrolü ilişkisini ortaya koymak için daha geniş ölçekli çalışmaların yapılması gerekmektedir.Anahtar kelimeler: Obezite, sıvı alımı, hidrasyon, idrar yoğunluğu, vücut kompozisyon analizi

Background: Due to significant increase in childhood obesity, the studies focusing on the prevention of obesity become more of an issue. Although adequate hydration is recommended for healthy nutrition, the link between less water consumption and obesity is not exactly known. It was demonstrated that less hydrated adults had a higher body mass index (BMI). Data in children are rather limited. Our aim in this study was to compare the hydration status of obese children and teens with their normal weight peers.Subjects and Methods: Children aged between 7 and 18 years who admitted to the pediatric endocrinology outpatient clinic and had an BMI over 2 standard deviation score (SDS) with exogenous obesity were included in the study group (Group 1, n=31), healthy volunteers with a normal weight were included in the control group (Group 2, n=30). The anthropometric measurements of all subjects were performed and body composition analysis was applied using bioelectrical impedance analysis method (TANITA BC 418). Urine density was tested at the same time of the day after ad libitum water consumption and lunch. The fluid intake diary was recorded over two consecutive days using two different methods. Total fluid intake was compared with European Food Safety Authority (EFSA) recommendations. The intake of water and sweetened beverages were compared between groups. Results: Mean age was 11.71 ± 3.3 years in Group 1 (16 females, 15 males) and 11.24 ± 2.5 years in Group 2 (16 females, 14 males); there was no differences regarding age and gender between groups (p>0.005 for both). The median BMI-SDS was 2.57 (0.52) kg/m2 in Group 1 and 0.01 (1.48) kg/m2 in Group 2 (p < 0.001). Body composition analysis showed that subjects in Group 1 had a higher percentage of body fat (p <0.001), and lower percentages of total body water and fat free mass (p=0.007 and <0.001 respectively). There was no difference regarding waist/hip ratio between groups (0.90 ±0.04 and 0.88 ±0.05, p=0.276). The fluid intake per body surface of Group 1 was found significantly less than Group 2 both in the first and in the second day (p<0.001). The urine density was found significantly higher in Group 1 (1020 (10) and 1015(10), p<0.001). While urine density correlated positively with BMI-SDS (r=0.508, p=<0.001), it was negatively correlated with total body water (r=-0.412, p=0.001) and fluid intake per body surface (first day: r=-0.477, p<0.001, second day: r=-0.519, p<0.001). While 55% of subjects (n=17) in Group 1 satisfied the recommended daily fluid intake, this was 80% (n=24) in Group 2 (p=0.036). There was consumption of sugar sweetened beverages in 22 subjects in Group 1 (71%) and in 6 subjects in Group 2 (20%). The amount of sugar sweetened beverages was higher in Group 1 (median 200 ml vs 0 ml, p<0.001).Conclusions: We found that obese children had less fluid intake, lower total body water percentages and higher urine density. The results of this cross-sectional preliminary study showed that obese children were less hydrated than normal weighted children. Further large scaled studies are needed to demonstrate the relation between correction of hydration status and weight control. Keywords: Obesity, fluid intake, Hydration, Urine density, Body composition analysis