1980 sonrası Türk ekonomisinde sermaye tabanlı krizler ve sonuçları

Abstract

Özellikle birkaç on yılda finansal serbestleşme ile beraber finansal krizler ile karşı karşıya kalan dünya, 90'lı yıllarda artan sayıda oluşan bankacılık krizleri ile mücadele etmek zorunda kalmıştır.Bu durum krizlerle ilgili tartışmaların artmasına neden olmuş, krizler ortaya çıktıkça, açıklayıcı yeni modeller oluşturulmuştur Bu çalışmada, yaşanan ekonomik krizlerin nasıl bir ortamda ortaya çıktığı, nedenleri ve etkileri araştırılmıştır.Dünya'nın bir çok yerin de 1980 yılı ile birlikte yayılmaya başlayan finansal küreselleşme akımı kriz kavramını daha da belirgin bir şekilde ortaya çıkarmış ve bu neden ile de krizlerin oluşum aşamaları, etkileri ,nedenleri bir çok iktisatçının birincil ilgi alanı olmuştur.Finansal karakterli ilk büyük kriz olma özelliğiyle Avrupa Döviz Kuru (Exchange Rate Mechanism; ERM) krizi, ülkelere uygun olmayan ekonomik programlar nedeniyle ortaya çıkan Latin Amerika krizi, ilk olarak Tayland'da başlayarak bölgedeki diğer ülkelere yayılan Güneydoğu Asya krizi ve bu krizin ortaya çıkardığı sonuçlardan etkilenen Rusya krizi dünyada deneyimlenen finansal krizlerden bazılarıdır. Ülkeler, bu krizler için çeşitli önlemler almakla birlikte bu önlemlerin bir bölümü işe yaramış bir bölümü ise mevcut durumu daha da kötüleştirmiştirTürkiye'de 1990 yılı sonrasında gelişen ekonomi politikaları ve yapısal dönüşüm uygulamaları incelenerek, yaşanan ekonomik krizler analiz edilmiştir.1990 sonrası ilk ciddi kriz olma niteliği taşıyan 1994,1998,2000,2001 ve 2008 yılı krizlerinin Türkiye'de ekonomik ve sosyal maliyeti çok yüksek olan kayıplara neden olduğu, uygulanan istikrar programlarının ise her seferinde yeniden başa dönülmesi gibi başarısız sonuçlar doğurduğu görülmüştür.Küresel ekonomiler için finansal krizlerin önemli bir yeri vardır. Meydana gelen küresel krizler ulusal ekonomiler için ciddi sorunlar yaratabilmektedir. Aynı zamanda uluslararası finansal piyasalar küreselleşme etkisi ile bütünleşmekte ve bu neden ile kriz diğer ülkelere hızlı bir şekilde yayılmaktadır.2008 küresel krizi 1929 yılında meydana gelen krize göre etkileri daha yıkıcı ve büyük olmuş ve hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkeleri derinden etkisi altına almıştır.Anahtar Kelimeler:Finansal Krizler, Ekonomik Krizler , Krizlerin sebepleri, krizlerin etkileri, krizlerin sonuçları, Türkiye'deki krizler,2008 küresel Krizi, Dünya krizleri

Encountering financial crises particularly over the last few decades with onset of financial liberalization,the World had to combat with banking crises which appear to ocurred more frequently in the 90's. This led to controversial debates related to crises and new explanatory models have been created as the crises happen to emerge. In this study,how the economic crisis has emerged in an environment, causes and effects have been investigated.By 1980, financial globalization trend exposed in many parts of the world and that brought notion of the crises into focus. Therefore, stages, effects and causes of the crises became the primary interest of economists.Exchange Rate Mechanism crisis, experienced in Europe as an important financial crisis, the financial crisis of Latin America realized as a consequence of unsuitable economic programs, Southeastern Asia Crises began in Thailand and spread to the region, Russian crises influenced by the Southeastern Asia Crisis are some of the crises experienced in the globalized world. While some precautions against the crisis worked, some of them failed by making conditions worse.After 1990 developing economic policies and structural transformation applications are examined,the economic crisis has been analyzed for Turkey. After 1990,being the first serious crises that have the attributes 1994,1998,2000,2001 and 2008 crises in Turkey,economic and social costs were very high and big lossses caused by the application of the stabilization program in re-back to be un successfull as the consequences were observed.Financial crises are so important for global economy. The crises may cause serious problems for national economies. Besides, international financial markets become integrated with the power of globalization and because of that crises quickly expand into other countries.By comparing the 1929 crash, financial crisis of 2008 was more destructive and developing and developed countries were deeply affected by that. Keywords:economic crises,financial crises,causes of the crises, effects of financial crises, results of the crises cial crises in Turkey, The financial crash of 2008, Global Financial crises