Obez kadınlarda tıkınırcasına yeme bozukluğunun psikobiyolojik modele göre incelenmesi

Abstract

Obezite, psikiyatrik bozukluklarda dikkat çeken ve görülme sıklığı gittikçe artan ciddi bir bozukluktur. Bu nedenle, obezitenin etiyolojisiyle ilişkili psikolojik faktörleri araştıran çalışmalar büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, tıkınırcasına yeme bozukluğu (TYB) olan bireylerin, obez ve kontrol grubundan mizaç ve karakter özellikleri açısından farklılık gösterip göstermediğini araştırmaktır. Çalışmada, Yeme ve Kilo Özelliklerini Değerlendirme Formu ile Mizaç ve Karakter Envanteri (MKE) ölçme aracı kullanılmıştır. Çalışmaya, İstanbul'da bir sağlık kurumuna başvuran 65 obez hasta (28'i tıkınırcasına yemesi olan obez grubunu oluşturmaktadır) ve 53 kişiden oluşan kontrol grubu olmak üzere toplam 118 kişi katılmıştır. Mizaç özellikleri; yenilik arayışı, zarardan kaçınma, ödül bağımlılığı, sebat etme boyutlarında değerlendirilirken, karakter özellikleri; kendini yönetme, işbirliği yapma ve kendini aşma boyutlarında değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre, mizaç ve karakter özellikleri bakımından gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Mizaç ve Karakter Envanterinde Mizaç boyutunda yer alan yenilik arayışı ve zarardan kaçınmanın savurganlık?tutumluluk ile çabuk yorulma alt boyutlarında, tıkınırcasına yeme bozukluğu olan bireylerin, kontrol grubundan anlamlı derecede daha yüksek puan aldığı görülmüştür. Tıkınırcasına yeme bozukluğu olan bireylerin kontrol grubundaki bireylere oranla doyumu ertelemekte daha fazla güçlük yaşayan ve kolayca yorulan bireyler oldukları görülmüştür. Karakter boyutunda, tıkınırcasına yeme bozukluğu olan bireylerin kendini yönetme boyutunda yer alan kendini kabullenme ve amaçlılık alt boyutlarında kontrol grubuna göre daha düşük puanlar aldığı görülmüştür. Tıkınırcasına yeme bozukluğu olan bireylerin olgunlaşmamış, kırılgan ve sorumluluklarını alamayan bireyler oldukları görülmüştür. Bu sonuçlar, kendini yönetmenin, tıkınırcasına yeme bozukluğunu yordayıcı olduğu hipotezini destekler doğrultudadır. Çalışmadan elde edilen bulgular, alanyazında yeme bozuklukları ve kişilik arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılmasına yönelik olarak yapılmış diğer önemli araştırmaların bulguları ışığında tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu, Obezite, Mizaç ve Karakter Envanteri.

Obesity is a serious disorder with increasing prevalence and high mortality rates, and constitutes a salient group of psychiatric disturbances. The aim of the present study was to assess the personality profile of women with binge eating disorder (BED) and to determine whether there were differences in temperament and character between these women and normal-weight healthy controls. The study included 65 obese women [28 with binge eating disorder (BED) and 37 obese without binge eating (non-BED)] according to specific selection criteria and compared to 53 healthy controls. All participants were assessed with two devices- Demographic data form and Temperament and Character Inventory (TCI). The TCI is divided into seven independent dimensions. Four of these dimensions assess temperament (Novelty Seeking [NS], Harm Avoidance [HA], Reward Dependence [RD], Persistence [P]) and three of dimensions test character (Self-Directedness [SD], Cooperativeness [C], Self-Transcendence [ST]). The results of the study showed these three groups were different from each other in terms of personality traits. Despite the fact that obese patients with BED and without BED display a similar personality profile, those with BED differ from non-obese controls in Novelty Seeking (NS) and Harm Avoidance (HA) which are higher in BED obese patients. Thus obese binge eaters get easily tired, and suffer from delaying satisfaction than non-obese controls. From the character viewpoint, obese binge eaters show a character profile with low SD, being immature, weak, fragile, irresponsible, than controls. These results support the hypothesis that self directedness seems to be the strongest predictor for the development of BED. These findings were discussed with reference to relevant literature. Future research topics were suggested and therapeutic implications of the study were discussed.Keywords: Obesity, Binge Eating Disorder, Temperament and Character Inventory.