Hüseyin Rahmi Gürpınar`ın romanlarında akıl ve ruh hastalıkları

Abstract

1864 – 1944 yılları arasında yaşayan ve Türk edebiyatının önemli isimleri arasında sayılan Hüseyin Rahmi Gürpınar, kırk bir adet roman kaleme almıştır. Araştırmacı ve gözlemci bir yazar olan Gürpınar, romanlarında toplumsal konulara yer vermiştir. Kadının toplumdaki yeri, kadın – erkek ilişkileri, alafranga yaşam, batıl inançlar, din – bilim çatışması, halkın sefaleti, toplumsal yozlaşma yazarın romanlarında temel konulardır. Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanları konu çeşitliliği bakımından oldukça zengindir. Halka bir şeyler anlatmanın derdinde olan yazar, romanlarında birçok toplumsal soruna değinmiştir. Eserlerini ortaya koyarken araştırmalar ve gözlemlerden de faydalanan yazar, sosyoloji, psikoloji, felsefe gibi çeşitli alanlarda da bilgi sahibidir. Yazarın romanlarının dikkat çeken taraflarından biri, söz konusu metinlerin her birinde akıl ve ruh hastalıklarına dair detaylı malumatın yer alması ve hemen her romanda akıl veya ruh hastalıklarından mustarip bir veya daha fazla karakterin bulunmasıdır. Bu nedenle Gürpınar'ın romanlarındaki akıl ve ruh hastalıkları ile psikolojik ve toplumsal anomalileri araştırmak, incelemek, tasnif etmek, yorumlamak ihtiyacı hissedilmiş, bu ihtiyacın karşılanmasının yazarın kurmaca dünyasının ve yazar kimliğinin aydınlatılmasına katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Bu çalışmanın amacı yazarın romanlarındaki psikolojik sorunlar, akıl ve ruh hastalıkları gibi konuları tespit ederek elde edilen bulguları psikolojik bağlamda bir değerlendirmeye tâbi tutup yorumlamaktır. Bu çalışmada ulaşılan sonuçların hem akıl ve ruh hastalıkları bağlamında edebi metinleri merkeze alarak yapılan tematik çalışmalara, hem edebiyat tarihine hem de Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanlarına ve romancılığına dair çalışmalara ve birikime katkı sağlaması ümit edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Hüseyin Rahmi Gürpınar, psikoloji, akıl hastalıkları, ruh hastalıkları, Türk romanı.

Hüseyin Rahmi Gürpınar had written up forty one novels who had taken part in important names and had lived between years of 1864-1944. Gürpınar who was a observer and recearcher written who had told about social issues in his novels. Main topics are social corruptions, people's misery, science clash, religion, superstitions, adopt western ways in his novels. The novels of Hüseyin Rahmi Gürpınar are guite rich in terms of subject variety. He was a wrote had talked about social issues in his novels. While he was putting out his works, taken advantages of recearches and observations and he had in information in varios feld sociology and psychology, phisolophy. So, felt need the novels of Gürpınar mental and mental illnesses with social anomies recearch, examine, classify and comment. Meeting this need contributed contribution author's fiction world and to clarify the author's identity. Purpose of this study is interpretation in author's novels psychological problems, mental and mental illnesses topic by detecting findings obtained, in a psychological contex evaluating.The reuslts achieved in this study contribution is hoped for both Hüseyin Rahmi Gürpınar of novels and work on the novelist both history of literature Keywords: Hüseyin Rahmi Gürpınar, psychology, mental illness, turkish novel.