The relationship between challenges of occupational safety specialists, psychological safety, professional self – efficacy belief and proactive work behavior

Abstract

Bu çalışmanın amacı, iş güvenliği uzmanlarının sorunları, psikolojik güvenlikleri, mesleki öz-yeterlilik inancı, proaktif çalışma davranışı arasındaki ilişkiyi incelemekle birlikte, proaktif çalışma davranışlarından biri olan kişisel inisiyatif alma davranışını iş güvenliği uzmanlarının örgütsel düzeyde yaşadıkları sorunları, örgütsel düzeyde hissettikleri psikolojik rahatlık algıları ve mesleğe olan inançları bağlamında değerlendirmektir. Değişkenler arasındaki ilişkiler açımlayı araştırma yöntemi ile incelenmiştir. Yalnızca anlamlı araştırma bulguları paylaşılmıştır. Araştırmaya kartopu örneklemi yöntemi kullanılarak ulaşılan, özel sektörlerün farklı alanlarında çalışan 332 iş güvenliği uzmanı katılmıştır. Kamuda iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu 2020 yılına ertelendiğiden dolayı kamudaki iş güvenliği uzmanları çalışmanın dışında tutulmuştur. Araştırma kapsamında demografik bilgi formu, İş Güvenliği Uzmanlarının Sorunları Ölçeği (Araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir), Psikolojik Rahatlık Ölçeği (Yener, 2015), Mesleki Öz-Yeterlilik İnancı Ölçeği (Araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir), ve araştırmacılar tarafından türkçeye uyarlanan beyana dayalı kişisel inisiyatif ölçeği (Frese, Fay, Hilburger, Leng & Tag, 1997) uygulanmıştır.Araştırma bulguları psikolojik rahatlığın kişisel inisiyatif, mesleki öz-yeterlilik inancı ve mevzuattan kaynaklanan sorunlar arasında pozitif yönde anlamlı ile ilişkiler bulunmuştur. İşveren kaynaklı sorunlar, çalışanların katılım göstermeme isteği, çalışanların önemsememesi, işverenin yetersiz kaynak sağlaması, örgütsel sorunlar, toplam iş güvenliği uzmanlarının iş hayatında yaşadıkları sorunlar ile mesleki öz-yeterlilik inancı arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştır. Yasadan kaynaklanan sorunlar ve mevzuattan kaynaklanan sorunlar ile mesleki öz-yeterlilik inancı arasında bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca kişisel inisiyatif ile mesleki öz-yeterlilik inancı, organizasyonel problemler ve yasadan kaynaklanan sorunlar arasında arasında pozitif yönde, işverenin yetersiz kaynak sağlaması ile negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur.Araştırma bulguları ayrıca mesleki öz-yeterlilik inancının psikolojik rahatlık ve kişisel inisiyatif arasında aracı rolü olduğunu ortaya koymuştur. Yine mesleki öz-yeterlilik inancının iş güvenliği uzmanlarının iş hayatında yaşadıkları sorunlar ve kişisel inisiyatif arasındaki ilişkide düzenleyici rolü olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, psikolojik rahatlığın iş güvenliği uzmanlarının iş hayatında yaşadıkları sorunlar ve beyana dayalı kişisel inisiyatif arasındaki düzenleyici rolü de araştırmanın bulguları arasında yer almıştır. Çalışmanın önemli bulgularından biri de iş güvenliği uzmanları yalnızca psikolojik olarak rahat hissetikleri durumlarda değil, bazı tür sorunların yaşandığı durumlarda da proaktif çalışma davranışlarından biri olan kişisel inisiyatif alma davranışı gösterebildikleridir.

As well as the object of this study was to investigate the relationship between challenges of occupationals safety specialists, psychological safety, professional self – efficacy belief, proactive work behavior, self-reported personal initiative which is a one of the proactive work behavior was examined in the context of organizational level challenges organizational level psychological safety perception and individual level professional self – efficacy belief. This study was designed as an exploratory research to investigate relationships between variables. Only significant results were reported. Data have been collected from private sector occupational safety specialists including consultants from different sectors. Public sector occupational safety specialists excluded from this research since the obligation of employing occupational safety specialist in public sector has been suspended to 2020. 332 occupational safety specialists participated to this study by using snowball sampling method. 5 measurement instruments, (Demographic Information Form, Challenges of Occupational Safety Specialists scale which was developed within this study, Psychological Safety Scale (Edmondson, 1999), professional self – efficacy belief scale which was developed within this study, and Self-Reported Personal Initiative Scale (Frese, Fay, Hilburger, Leng & Tag, 1997), that was adapted to Turkish within this research), have been conducted.Findings of this research showed that psychologicals safety was found positively and significantly correlated with self-reported personal initiative, professional self – efficacy belief and legislative challenges. Also, professional self – efficacy belief was found significantly and negatively correlated with Insufficient awareness of employer, unwillingness of employees to participation, ignorance of employees, providing lack of resources, organizational challenges, challenges of occupational safety specialists. There wasn't any correlational finding between professional self – efficacy belief, and law based and legislative challenges. Self-reported personal initiative was found positively and significantly correlated with professional self – efficacy belief, organizational challenges and law based challenges, and negatively and significantly correlated with providing lack of resources.Findings were also revealed that professional self – efficacy belief mediated the relationship between psychological safety and self-reported personal initiative. The relationship between challenges of occupational safety specialists and self-reported personal initiative was moderated by professional self – efficacy belief. Besides, psychological safety moderated the relationship between challenges of occupational safety specialists and self-reported personal initiative. According to one of the other finding of this study, it could be said that occupational safety specialists show self-reported personal initiative, which is a one of the proactive work behavior, not just in case they feel psychologically safe but also in case they face some kind of challenges. Obtained findings have been discussed in light of relevant literature.