farklı coğrafya bölgelerinde yetiştirilen safranın kimyasal bileşiminin araştırılması

Abstract

Dünyanın en pahalı baharatı olan safran, dünyanın farklı bölgelerinde yetiştirilmekte ve bu bölgelerde yetişen safran bitkisinin kimyasal özellikleri de farklılık göstermektedir. Bu tezde safran bitkisinin coğrafyaya göre değişen kimyasal bileşimleri araştırılmıştır. Safranbolu'da yetiştirilen safran ile Horasan'da yetiştirilen safran numunelerinin nem ve uçucu madde muhtevasının tayini, toplam kül tayini, asitte çözünmeyen kül tayini ve UV-Vis spektrofotometri yöntemle temel karakteristiklerinin tayini yapılmıştır. Türk safranının nem miktarı % 6.48, İran safranının nem miktarı % 5.92'dir. Türk safranının toplam kül oranı % 6.85, İran safranının toplam kül oranı % 6.1'dir. Asitte çözünmeyen kül oranı Türk safranı için %.0.66 iken İran safranı için % 0.5'tir. Spektrofotometri yöntemde okunan absorbansların %1'lik karışıma karşılık gelen değerlerine göre Türk safranında pikrokrosin miktarı 61.2, safranal miktarı 34.08 ve krosin miktarı 162.12'dir. İran safranındaysa pikrokrosin miktarı 71, safranal miktarı 43.81 ve krosin miktarı 196.56'dır. Bunun temel sebebi iklim ve yetiştirme şartlarıdır. Gübreleme ve soğan büyüklüğünün de etkisi önemlidir.Anahtar Kelimeler: Safran, Safranın kimyası, Safranın tarihi

The world's most expensive spice saffron is grown in different parts of the world . The chemical properties of the saffron plant in different places vary.In this thesis the chemical composition of saffron were studied depending on geographic region of plants.The analysis of saffron which were grown in Safranbolu (Turkey) and Khorasan (Iran), showed different results, by applying measurement of moisture and volatile components, total ash, and ash which was insoluble in acid of saffrons and characterization with UV-Vis spectophotometricaly. The moisture content of Turkish and Iranian saffrons were 6.48 % and 5.92 % respectively. The amount of total ash of Turkish and Iranian saffrons were found to be 6.85 % and 6.10 %, respectively. The amount of ash which was insoluble in acid were found to be 0.66 % and 0.50 % for Turkish and Iranian saffrons. According to the results, the absorbans values of picrocrocine, saffranal and crocin that equivalent to 1% value were found to be 61.20, 34.08 and 162.12 for Turkish saffron. On the other hand, the absorbans values of picrocrocine, saffranal and crocin were found to be 71, 43.81 and 196.56 for Iranian saffran. Finally, it can be said that the main reason is the effectiveness of growth and climate conditions. Additionally, the effect of fertilization and bud size are important for saffron farming.Key words: Saffron, Chemistry of saffron, History of saffron