Tarihi çevre ile yeni yapı etkileşimi üzerinden sürdürülebilirlik

Abstract

Yeryüzündeki canlı ve cansız her türlü varlığı içinde barındıran çevre kavramı; tarih kavramına paralel bir şekilde, insanların ihtiyaçları doğrultusunda değişir, gelişir ve tarihsel bir birikim oluşturur. Bu değişim ve gelişime bağlı olarak da; `geçmişe ait yaşadıklarımızı, değerlerimizi içinde barındıran` ve bulundukları çevreye `özgün bir değer katan` `tarihi çevreler` oluşur. Günümüzde de, küreselleşmenin getirdiği birtakım nedenler tarihi çevreleri `fiziksel, sosyal, kültürel, ekonomik vb.` açılardan değişimlere uğratarak, korunmasını zorlaştırmakta ve bu önemli çevrelere büyük zarar vermektedir. Hâlbuki tarihi çevrenin korunarak geleceğe aktarılması `kültürel sürekliliğinin sağlanması, kişinin kendisini yaşadığı yere ait hissetmesi vb.` açılardan oldukça önemlidir. Bu doğrultuda da tarihi çevrelerin korunması için; hem toplum, hem sivil toplum örgütleri hem de merkezi ve yerel yönetimler işbirliği içinde kendi paylarına düşeni yapmalı ve koruma bilincini benimsemelidirler.Yapılı çevre, zaman içinde birtakım nedenlerden dolayı değişime uğramaktadır. Özellikle de 20. yüzyılda savaşların etkisiyle zarar gören tarihi çevrelerde boşalmalar meydana gelmiş ve boşalan yerlerde de yeni yapılaşma düşüncesi `eski-yeni birlikteliğini` ortaya çıkarmıştır. Bu doğrultuda, `tarihi çevrede yeni yapı tasarlama ve koruma` konularının önemi uluslararası birtakım çalışmalar ile vurgulanmış ve beraberinde de koruma olgusu gelişmiştir. Tarihi çevrelerde koruma olgusunun gelişmesi, bu çevrelerde yapılacak yeni yapı tasarımlarının önemini arttırmış ve `eski-yeni arasındaki ilişkinin nasıl kurulacağı` sorununu gündeme getirmiştir. Bütün bu değişimlerle beraber toplumlarda birtakım yeni ihtiyaçlar ortaya çıkmakta, tarihi çevre de günümüzün ihtiyaçlarını karşılayabilmek için değişim ve gelişim göstermektedir. Bu değişim ve gelişimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi ise; `yeni yapı tasarımı öncesinde dikkat edilmesi gereken noktaların doğru bir şekilde analiz edilmesine` ve `koruma bilincine` bağlıdır. Bu doğrultuda da, kimliğimizi oluşturan tarihi çevrelerde yeni yapı tasarımı oldukça önemli bir yere sahiptir.Bu çalışmada; `tarihi çevrede yeni yapı tasarlamaya yönelik bir amaç sistemi önerisinde` bulunulacaktır. Problem olarak belirtilen tarihi çevrede yeni yapı tasarımı konusunda, `eski-yeni arasındaki ilişkinin nasıl kurulacağı` noktasına dikkat çekilerek; `Türkiye ve Dünya üzerinden seçilmiş örnekler incelenecek` ve ülkemiz için de tarihi çevreye yaklaşımda kaynak oluşturulacaktır.Anahtar Kelimeler: Çevre, Tarihi Çevre, Koruma, Uluslararası Yaklaşımlar, Tarihi Çevrede Yeni Yapı, Sürdürülebilirlik

The concept of the environment, which includes all kinds the living being on earth and inanimate objects; it changes, develops and creates a historical accumulation in accordance with the needs of people in, parallel with the concept of the history. Depending on this change and development; `historical envoriments` that `contain our past experiences, our values` and `add an unique value to the existing environment` are formed. Nowadays, some of the reasons brought by globalization make historical environments difficult to by making changes in terms of `physical, social, cultural, economic, etc.` and damaging these important environments. However, transferring the historical environment to the future by preserving it; is very important in terms of `ensuring the continuity of culture, making the person belong to where they live etc.`. In this direction, for the protection of historical environments; both society, non-governmental organizations and central and local governments should do their mission in cooperation and adopt protection awareness.The built environment changes over time for a number of reasons. Especially in the 20th century, in the historical environments that were damaged by the effects of wars, discharges occurred and the idea of new construction revealed the `old-new coexistence` in the emptied places. In this direction, the importance of `designing a new building in the historical environment and conservation` has been emphasized by a number of international studies and a phenomenon of conservation has developed.The development of the concept of conservation in historical environments has increased the importance of new building designs in these environments and `how to establish the relationship between old and new` brought the problem to the agenda. Along with all these changes, some of new needs emerge in the societies, and the historical environment is changing and developing in order to meet today the needs. The accurate realization of this change and development; depends on `the correct analysis of the points to be considered before new building design` and `awarness of protection`. In this direction, the design of the new building has an important place in the historical environments that make up our identity.In this study; `a system of aims for designing new buildings in the historical environment` will be proposed. Regarding the design of the new building in the historical environment, which is stated as a problem, by emphasizing the point of `how to establish the relationship between old and new`; `Turkey and the world the examples chosen will be examined` and a resource for our country will be created about the design approach at the historical environment.Key Words: Environment, Historical Environment, Conservation, International Approaches, New Building in Historical Environment, Sustainability