İslâm hukukunda yatsı namazının vakti hususundaki ihtilaflar ve ihtilafların pratik neticeleri

Abstract

İslâm'ın ilk yıllarında, bulundukları bölgelerin ekvatora yakın olması sebebi ile beş vakit namazın alametlerini kolaylıkla tespit edebilen Müslümanlar, zamanla İslâm'ın vakit alametlerinin geç veya eksik oluştuğu ya da hiç tespit edilemediği kuzey kutbuna doğru yayılması ile birlikte özellikle yatsı vakti tayini problemi ile karşılaştı. Bu arada hadislerde zikri geçen yatsı namazının vakti için giriş alameti sayılan şafağın kırmızı mı veya beyaz mı olduğu hususunda fakihler arasında yaşanan ihtilaf Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da pratik hayata farklı bir şekilde yansımıştır. Örneğin yıl boyu Güneşin batışından 1 saat 10 dakika gibi sabit bir süreden sonra kırmızı şafağın battığı şeklindeki coğrafi gerçeklerden uzak pratik bir uygulamanın dini temeli bulunmamaktadır. Yine namazın vücubunda vaktin girişinin mi yoksa Allah'ın `Namaz kılın` buyruğunun mu esas alınacağı hususu bir diğer ihtilafı teşkil etmektedir. Bunun neticesinde namazın vücub sebebi sayılan vaktin oluşmadığı yer ve zamanlarda yatsı namazının kılınamayacağı şeklinde pratik hayata yansımıştır. Ancak bir şeyin alametinin olmaması o şeyin olmadığı anlamına gelmez. Şafağın batmadığı yerlerde dahi yatsı namazın farz olduğuna dair mevcut deliller içerisinde en önemlisi Allah'ın (c.c.) beş vakit namazı kullarına farz kılması ve bu namazların edasını emretmiş olmasıdır. Bu sebeple bu tür yer ve zamanlarda namazın takdirle kılınması gerekmektedir.

Muslims in the early years of Islam, because they are close to the equator of the region that Muslims who can easily identify the portents of the five times prayers a day, can easily detect, over time, the time of Islam, the late or incomplete occurrence of the north pole, or where it was never identified with the spread to the north pole, especially encountered the problem of the appointment time . In the meantime, the dispute between the scribes about the dawn as the sign of entry for the time of the prayer in the hadiths is red or white is reflected in the practical life in Eastern and Southeastern Anatolia. For example, there is no religious basis for a practical application away from the geographical realities that the red dawn sinks after a fixed period of 1 hour and 10 minutes after sunset. Again, it is another dispute that the time of the entrance of the prayer or the command of the prayer of Allah(c.c) will be taken as basis. As a result, the prayer is not reflected in the practical life in the form of the prayer of the prayer at the time and place in the time and place where the body counts. But the fact that there is no sign of something does not mean that there is nothing. Even in the places where the Dawn did not sink, the most important evidence is that Allah (c.c) has ordered the prayers of the five times prayers a day and ordered the prayer of these prayers. For this reason, prayer should be appreciated in such places and times.