İlmi edebi ve eğitsel yönleriyle Hz. Yusuf kıssası ve mesajlar

Abstract

Kur'an bütün insanlığa hitab eden ve onların hem din hem de dünya işlerini tanzim eden kıyamete kadar hükmü geçerli son ilâhî kelamdır. Kur'an'ın muhtevası içinde önemli bir yer teşkil eden kıssalar O'nun gaye ve maksatlarıyla paralellik arz etmektedir. Kur'an'ın, peygamberlerin mucizelerini hatırlatmasındaki bir gaye de, ilmi ilerlemede insanlığın varabileceği son noktaya işaret etmek ve bu yolda gayret göstermeye cesaret vermektir. Kur'an Hz. Yusuf kıssasındaki mucizeleri ve onun icraatlarını anlatmak suretiyle insanlığın ufkunu açmakta ve onun benzerlerini yapma konusunda insanları teşvik etmektedir.Hz. Yusuf kıssasında görülen tasvirî anlatım, girizgâh şekli, diyalog tarzı anlatım, kıssanın öğeleri olan şahıs, olay, mekân ve zaman unsurları ile ilgili takip edilen harika yöntem vs. hepsi Kur'an'ın ana gaye ve maksatları doğrultusunda oluşmuştur. Dolaysıyla Hz. Yusuf kıssası ve diğer kıssalarda görülen edebi inceliklerin sadece sanatsal güzellik için Kur'an'da anlatıldığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı görülmektedir.Kıssada eğitim öğretimin etkin ve verimli olmasını sağlayacak zengin bir içerik, yöntem ve teknik vardır. Ayrıca öykünmeyi ve özdeşleşmeyi sağlayacak rol modellerin olması, soyut hakikatlerin insanın hoşuna gidecek hikâye üslubuyla anlatılması, aktif öğrenmeyi sağlayacak ilkelerle donatılmış olması ve hayatın gerçeklerinin dramatik bir dille anlatılması olan hayatilik ilkesi vb. özelliklere haiz olması kıssanın eğitim açısından son derece faydalı olduğunu göstermektedir. Kur'an'da ahsenü'l-kasas olarak nitelendirilen Hz. Yusuf kıssası da ilmi, edebi ve eğitsel açıdan sunduğu mesajlarla söz konusu gayeleri gerçekleştiren önemli kıssalardan biridir. Dolaysıyla Hz. Yusuf kıssası herkes için gerekli olan ibretleri sunması itibariyle dikkatle incelenmesi gereken bir yapı arz etmektedir.

Quran appeals to whole humanity and it is the holy word, which would last until the end of days, that arranges the earthly affairs. The parables which holds an important place within it's contents, show paralellisms with it's aim and purpose.Another purpose of Quran in reminding the miracles of the prophets is to show the ultimate point that humanity can achive in wisdom and to encourage them to act in the same way. By recounting the miracles and practices in Yusuf parable, Quran, broadens the humanties horizon and encourages them to simulate it.The descriptive language that can be observed in the Yusuf parable has been composed in accordance with Quran's main aims and purpose in terms of it's style of prologuei dialogue, elements of the parable and time-place components. Consequently, the assertion which suggests that literary nuances that are apparent in the Yusuf parable and in the other parables in Quran are just there fort he artistic beauty, is false.The parable hosts a rich content, method and technique that enables active and productive education. Also the fact that the parable contains role models which can yield emulation and identification, storification of the abstract consepts and it is equipped with principles that enables active learning and possessing the likes of proximity principle which means; retelling the realities of the world with a dramatic language, shows that parable is very beneficial in terms of education. The the prophet Yusuf parable, also mentioned as 'ahsenu'l-kasas' in Quran, is one of the important parables that achieves said aim and purpose with the ideas that it presents in educational and literary aspects. Consequently; the parable with it's object lessons which are essential for anyone offers a structure that is worthy of an examination.