Farklı azot dozlarının ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinde verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, farklı azot dozlarının ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinde verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla, 2013 yılında Iğdır Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi tarımsal üretim alanında, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada iki farklı ayçiçeği çeşidi (Turay ve Tarsan 1018) ana parsellere ve dört farklı azot dozu (0, 10, 15, 20 kg/da Amonyum sülfat) ise alt parsellere şansa bağlı olarak dağıtılmıştır. Çalışma sonucunda denemeye alınan ayçiçeği çeşitlerinin incelenen özelliklerden bin tane ağırlığı ve ham protein oranı hariç diğer özellikleri arasında önemli düzeyde farklılıklar saptanmıştır. Araştırma sonucunda, azot dozlarının ham yağ oranı hariç diğer özellikler üzerine etkisi önemli bulunmuş, çeşitlerin ise bitki boyu ve ham yağ oranı dışındaki incelenen diğer özellikler üzerine etkisi önemli çıkmıştır. Denemede, tohum verimlerinin 298.37-423.50 kg/da arasında değiştiği belirlenmiştir. En yüksek tohum ve yağ verimi 423.50 (tohum), 214.67 (yağ) kg/da ile Turay çeşidinden dekara 15 kg azot uygulamasından elde edilmiştir.

This study was carried out to determine the effects of different nitrogen doses on the seed yield and yield components of Turay and Tarsan 1018 sunflower varieties. The study was conducted at randomized complete block with split plot design with four replication under Iğdır plain irrigated conditions in 2013. In this study, Turay and Tarsan 1018 sunflower varieties were used as the material. Two varieties (Turay and Tarsan 1018) and four nitrogen doses (0, 10, 15, 20 kg/da) were applied. Observed characteristics were plant height, diameter of head, seed yield per plant, 1000 seed weight, harvest index, seed yield, crude oil ratio, crude oil yield and crude protein ratio. According to the results, varieties were found to have significant effects on features except 1000 seed weight and crude protein ratio. Nitrogen doses were found to have significant effects on features, except oil ratio. In the trial, seed yields varied between 298.37 – 423.50 kg/da. The highest seed and oil yield 423.50 (seed), 214.67 (oil) kg/da were obtained from combination of Turay variety and 15 kg/da nitrogen dose.