Dual-faz çeliğinde martenzit oranının mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZ DUAL-FAZ ÇELİĞİNDE MARTENZIT ORANININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Alaaddin TOKTAŞ Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Makina Mühendisliği Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi / Tez Danışmanı : Yrd.Doç.Dr-Mustafa TAYANÇ) Balıkesir, 1998 Bu çalışmada, ERDEMİR'in sıcak haddeleme metodu ile üretmekte olduğu 3936, 5035 ve 5040 kalitede üç farklı karbon oranına sahip çelik saç numuneler a+y bölgesinde su verilerek dual-faz edilmiştir. Dört farklı su verme sıcaklıklarında elde edilen dual-faz çeliklerin Martensit hacim oranları klasik nokta sayımı yöntemiyle belirlenmiş, martensit hacim oranına bağlı olarak mekanik özelliklerin ilişkisi deneysel olarak araştırılmıştır. Buna göre çeliklerde artan su verme sıcaklıkları ve karbon oranına bağlı olarak süneklik, tokluk ve darbe enerjisinde düşme, akma ve çekme mukavemetlerinde, martensit hacim oranında ve sertlikte artış olduğu görülmüştür. Ayrıca menevişleme işleminin sertliği düşürdüğü buna karşılık darbe enerjisini arttırdığı gözlenmiştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER : metalografi / otomobil çelikleri / çift-faz sıcaklıkları / ısıl işlem.

ABSTRACT INVESTIGATION OF EFFECT OF MARTENSITE FRACTION ON MECHANICAL PROPERTIES OF DUAL-PHASE STEEL Alaaddin TOKTAŞ Balıkesir University, Institute of Science, Department of Mechanical Engineering (Msc. Thesis / Supervisor : Assist. Prof. Dr. Mustafa TAYANÇ) Bahkesir-Turkey, 1998 In this study, steel strip samples of 3936, 5035 and 5040 quality with three different carbon fractions, which are produced by ERDEMIR with hot rolling method, have been dual-phased by quenching in a-Hy regions. Martensite volume fractions of dual-phase steels, which have been obtained at four different quenching temperatures, have been determined by conventional point counting and relations of mechanical properties depending on martensit volume fraction have been investigated emprically. According to results of investigations, it has been observed that depending on increased annealling temperatures and carbon fraction ductility, toughness and impact energy have decreased, whereas yield and tensile strength, martensit volume fraction hardness have increased. Besides, it has realized that tempering process has reduced hardness whereas it has increased impact energy. KEY WORDS : metallography / automobile steels / dual-phase temperatures / heat treatment. m