Silajlık sorgum (Sorghum sp.)`un verim ve kalitesi üzerine farklı sulama suyu tuzluluk seviyelerinin etkileri

Abstract

Araştırma 2015 yılında Iğdır Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğüne bağlı çiftlik arazisindeki seralarda 3 Sorgum çeşidi (Rox, Early sumac ve Leoti), 2 sorgum x Sudan otu melezi (Sorhgum bicolor x Sorghum sudanense) (Nutri honey ve Hay day) ve 1 Sudan otu (Gözde 80) 7 farklı tuzluluk oranı (0, 3, 6, 9, 12, 15, 18 dS/m) uygulanarak yürütülmüştür. Araştırmada uygulanan sulama suyu tuzluluğunun sorgum bitkisinin bitki boyu, bitkide yaş ot ağırlığı, bitkide kuru ot oranı, bitki kuru ot ağırlığı, tuza tolerans yüzdesi, yaprak oranı, sap oranı, salkım oranı, ham protein oranı, NDF (Neutral detergent fibre) oranı, ADF (Acid Detergent Fiber) oranı, ADL (Acide Detergent Lignin) oranı, KMS (Kuru Madde Sindirilebilirliği), SE (Sindirilebilir Enerji Miktarı), ME (Metabolik Enerji), KMT (Kuru Madde Tüketim) Oranı, NYD (Nisbi Yem Değeri)'ye etkileri incelenmiştir.Sulama suyu tuzluluğunun artmasıyla bitki boyu, bitki yaş ot ağırlığı, kuru ot ağırlığı, tuza tolerans yüzdeleri, salkım oranı, NDF, ADF ve ADL oranları azalmıştır. Diğer taraftan kuru ot oranı, yaprak oranı, sap oranı, ham protein oranı, KMS, SE, ME, KMT, ve NYD değerlerinde artma olmuştur.Sorgum çeşitleri incelendiğinde bitki boyu, bitki kuru ot oranı ve ADF değerlerinde Gözde-80, bitki yaş ot ağırlığı, ve ham protein oranında Hayday, salkım oranı, ADL ve KMS'de Rox ve Gözde-80, kuru ot ağırlığında Rox ve Hayday, yaprak oranında Nutri honey ve Hayday, NDF'de Rox ve Gözde-80, sap oranında Early sumac, ME'de Rox ve Leoti, KMT değerlerinde Early sumac, Leoti, Nutri honey ve Hayday, SE'de Rox, Early sumac, Leoti ve Nutri honey, NYD'de ise Leoti ve Hayday çeşitleri en yüksek çıkmıştır.

This research is carried out in the greenhouses at farmland connected to Iğdır University Agricultural Research and Application Center Directorate, with 3 Sorghum varieties (Rox, Early sumac and Leoti) 2 Sorghum bicolor x Sorghum sudanense varieties (Nutri honey and Hayday) and 1 Sudan grass variety (Gözde 80) applying 7 different salinity level (0, 3, 6, 9, 12, 15, 18 dS/m) in 2015. In research, applied irrigation water salinities effects to Sorghum plant's plant length, plant forage yield, plant dry ratio, plant hay yield, percentage of tolerance to salt, leaf ratio, stem ratio, brunch rate, crude protein rate, NDF (neutral detergent fiber) ratio, ADF (acid detergent fiber) ratio, ADL (acid detergent lignin) ratio, DMD (dry matter digestibility), DE (digestible energy ratio), ME (metabolic energy), DMI (dry matter intake), RFV (relative food value) are examined.Plant height, plant forage yield, plant hay yield, salt tolerance percentages, bunch ratio, NDF, ADF and ADL ratios decreased with increasing irrigation water salinity. On the other hand, plant dry ratio, leaf ratio, stem ratio, crude protein ratio, DMD, DE, ME, DMI and RFV ratio increase.When Sorghum varieties are analyzed, Gözde-80 in plant length, plant dry ratio and ADF rates, Hayday in plant forage yield and crude protein ratio, Rox and Gözde-80 in brunch ratio, ADL and DMD, Rox and Hayday in plant hay yield, Nutry honey and Hayday in leaf ratio, Rox and Gözde-80 in NDF, Early sumac in stem ratio, Rox and Leoti in ME, Early sumac, Leoti, Nutry honey and Hayday in DMI ratio, Rox, Early sumac, Leoti and Nutri honey in SE, Leoti and Hayday varieties in RFV are the highest.