İşletme halindeki Iğdır Üniversıtesi dağıtım şebekesinin yer altı elektrik kablolarında kapasitif etkinin incelenmesi ve şönt reaktör tesisi

Abstract

Günümüz teknolojisinin giderek değişiklik göstermesi ile birlikte elektrik enerjisinin, üretim santrallerinden iletim hatlarıyla tüketicilere kadar güvenilir kesintisiz ve kayıpsız bir şekilde ulaştırılması gerekir. Elektrik enerjisinin üretiminden, iletimine ve tüketimine kadar her aşamada birçok elektriksel kayıp oluşmaktadır. Bu kayıplar mevcut şebekeleri olumsuz ölçüde etkileyip üretim santrallerinin fazla mesai harcamasına sebep olurlar. Yapılan araştırmalara göre iletim hatlarında ve dağıtım hatlarında şebekenin yük durumuna göre ve tüketici guruplarına göre reaktif kayıplar ya endüktif bileşen ya da kapasitif bileşen olarak ortaya çıkmaktadırlar. Özellikle tüketici gurupların aktif enerji harcamasının yanında reaktif enerjiyi de kullanmaları şebekenin güç katsayısında değişimlere yol açmaktadır. Elektrik enerjisinin verimli kullanılması için reaktif bileşenler belli bir değerden sonra yok edilmelidir. Bunun için kompanzasyon tesisleri kullanılmaktadır. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinde buna bir düzenlenme getirilmiştir. Kurulu gücü 50 kVA ve üstünde olan tesisler, tükettikleri aktif enerji miktarının yüzde 20'sinden fazla endüktif reaktif enerji veya yüzde 15'inden fazla kapasitif reaktif enerji tükettiklerinde, reaktif enerji tüketim bedeli ödemekle yükümlüdür. Kompanzasyon sistemi kurularak bu sınırların aşılmaması hedeflenmektedir. Tezimize konu olan Iğdır Üniversitesi'nin yeraltı şebekesinin reaktif (kapasitif veya endüktif) bileşenleri göz önünde bulundurularak hattın analizi yapılıp kondansatör gurupları veya reaktör gurupları kullanılarak kompanzasyon gerçekleştirilmiştir. Böylelikle güç faktörü (cosφ) 1'e yaklaştırılarak reaktif tüketimden dolayı herhangi bir bedel ödenmeyecektir.

As today's technology changes gradually, electrical energy needs to be delivered to the consumers through the transmission lines from the power plants to the consumers without reliable uncertainty. There are many electrical losses at every stage of the production, production and consumption of electrical energy. These losses negatively affect the existing networks and cause overtime spending of the power plants. According to the researches, in the transmission lines and distribution lines, the reactive losses depending on the load status of the network and the consumer groups occur either as an inductive component or as a capacitive component. The fact that consumer groups use reactive energy in addition to active energy expenditure leads to changes in the power factor of the network. For efficient use of electrical energy, reactive compounds must be destroyed after a certain value. Compensation plants are used for this purpose. Compensation plants are used for this purpose. An arrangement has been introduced in the relevant articles of the Electricity Market Customer Service Regulation. Installed plants with a installed capacity of 50 kVA and above are required to pay reactive energy consumption costs when they consume more than 20 percent of the active energy amount of inductive reactive energy or more than 15 percent capacitive reactive energy. Compensation system is set up and these limits are not to be exceeded. Considering the reactive (capacitive or inductive) components of the underground network of Iğdır University which is the subject of our thesis, the line will be analyzed and compensation will be performed by using capacitor groups or reactor groups. In this way, the power factor (cosφ) will be brought closer to 1 and no price will be paid due to the rectifying consumption.