İhracatçı firmaların muhasebe ve iç kontrol sistemlerinin incelenmesi ve kontrol riskinin analizi: Ankara örneği

Abstract

Bu tezin amacı; ihracatçı firmaların muhasebe ve iç kontrol sistemlerini incelemek ve kontrol riskini analiz etmektir. Ayrıca tez çalışması bu alanda yapılmış ilk çalışma olması nedeniyle de, gelecekte bu konuda yapılacak çalışmalara örnek olması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında ihracatçı firmaların kapsamlı bir şekilde muhasebe ve iç kontrol sistemleri incelenerek etkin bir iç kontrol sisteminin ihracatçı firmalarda ne şekilde kurulacağı ve geliştirileceği konusunda firmalara önerilerde bulunulmaya çalışılmıştır. Türkiye ihracatçılar meclisinin her yıl açıkladığı Türkiye genelinde en büyük bin ihracatçı firma listesinde 2009 yılındaki Ankara'daki kırk beş firmanın iç kontrol sistemi incelenmiş ve incelenen ihracatçı firmaların iç kontrol sistemleri hakkında genel bilgilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada yöntem olarak ve verileri değerlendirmede anket yöntemi kullanılmıştır. Diğer yandan organizasyonun etkinliği, finansal raporlamanın kalitesi ve mevzuata uygunluk çerçevesinde uygun bir güvence sağlamak amacıyla etkin bir iç kontrol sisteminde bulunması gereken beş temel unsur söz konusudur. Bu çalışma sonucunda firmaların iç kontrol sistemini meydana getiren bu unsurlar incelenmiş ve genel olarak ihracatçı firmalar belirli büyüklüğe ulaştıklarından, bu firmaların çoğunluğunda istenilir şekilde iç kontrol sisteminin mevcut olduğu belirlenmiştir. İç kontrol sistemine gerekli önem verildiği ancak azda olsa iç kontrol sistemi hakkında bazı eksikliklerin olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: İç Kontrol Sistemi, İhracatçı Firmalar

The aim of this thesis is to examine exporter companies? accounting and internal control systems and to analyze control risk. Additionally, as this study is the first one in this field, it is also aimed that this thesis will set the pace for the studies to be done in the future. Within the scope of this paper, by examining exporter companies? accounting and internal control systems extensively, it is tried to give suggestions to the firms about how an efficient internal control system can be established and improved in exporter companies. Forty five firms? internal control systems in Ankara, which are in ?The biggest one thousand exporter companies of 2009? list announced annually by the Chamber of Turkish Exporters, have been examined and from these firms it is tried to reach general information about exporter companies? internal control systems. In the study, as a procedure survey is used for data analysis. In addition, with the aim of providing an appropriate assurance within the frame of organization?s efficiency, the quality of financial reporting and regularity, five key elements that are prerequisite for an efficient internal control system are discussed. As a result of this study, the elements that constitute exporter companies? internal control systems are scrutinized and it is decided that in general there are reasonable internal control systems in most of the exporter companies. As a conclusion, it is confirmed that necessary importance is given to internal control systems yet, even if just a bit, there are some shortcomings in these internal control systems.Key Words: Internal Control System, Exporter Companies