Türkiye`nin dış borç sorunu ve kriz etkileri

Abstract

Dış borçlanma, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin iç tasarruf yetersizliği nedeniyle ekonomik kalkınmalarında yoğun olarak kullandığı bir finansal kaynaktır. Dış borçlar alındığında ülke ekonomisine ek kaynak niteliği taşımaktadır. Alınan dış borçlar üretken ve verimli alanlarda kullanıldığında yatırım ve ihracat artar ve borç servisi finansmanında da kullanılabilmektedir. Aksi takdirde alınan dış borçlar üretime dönüştürülemeyip dış borçlar finanse edilemediğinde ülkeler krize sürüklenmektedir. 1980?den sonra dışa açılma ve liberalleşme politikalarına ağırlık veren Türkiye, Meksika, Arjantin ve Brezilya?nın da içinde bulunduğu birçok ülke 1980?lerde ve özellikle 1990?lı yıllarda krizlerle karşılaşmıştır. Bu çalışmada da krizlerin önemli bir sebebi olan dış borçlanmayı çeşitli dış borçluluk göstergeleri ile analiz ederek krizle olan ilişkisinin Türkiye açısından incelenmesi amaçlanmış ve bazı ülkelerle de kıyaslanması yapılmaya çalışılmıştır.Çalışmada 1994 ve 2001 krizlerini yaşayan Türkiye?nin dış borçla olan ilişkisi kırılganlık göstergeleriyle rakamsal olarak ele alınmıştır. Dış Borç Stoku / GSYH, Dış Borç Stoku / İhracat, Dış Borç Servisi / İhracat ve Faiz Servisi / İhracat oranlarını IMF ve Dünya Bankası tarafından belirtilen kritik düzeye göre incelenmiş ve Türkiye?nin yaşadığı krizlerle ağır borçluluk hali arasındaki ilişki açıklanmıştır. Anahtar Sözcükler: Dış Borç, 1994-2001 Krizi, Dış Borç Göstergeleri

External debt, due to the lack of internal savings in developing countries such as Turkey, is intensively used as a financial resource for economic growth. When the external debt is taken, it will an additional source for the country?s economy. When the external debts are used in productive and efficient areas, investment and exports will increase. It can be also used in the financing of debt service. Otherwise, if the external debt cannot be financed and cannot be converted to production, countries will be involved in economic crisis. After 1980, there are many countries focusing on international expansion and liberalization policies. Turkey, Mexico, Argentina and Brazil are some of these countries and they were faced to economic crisis in the 1980s and especially in 1990s. In this study, external debt, a major cause of the crisis, is analyzed by a variety of external debt indicators. And it is intended to examine the relationship between external debts of Turkey?s. Also, it has been made the comparison with other some countries.In this the study, It is discussed crises of 1994 and 2001 living in Turkey and after those crisis Turkey?s external debt relationship is discussed by quantitative indicators of fragility. External Debt /Gross Domestic Product (GDP) , External Debt / Exports, Foreign Debt Service / Exports and interest service / export ratios are examined according to a critical level set by the IMF and World Bank, and it is described the relationship between Turkey experienced crises and Turkey over indebtedness?Key Words: External Debt, 1994-2001 Crisis, External Debt Indicators