Döviz kuru ve makro ekonomik etkileri

Abstract

Döviz kurları uluslar arası ekonomik ilişkilerin merkezinde yer aldığı için stratejik öneme sahiptir. Dolayısıyla döviz kurunu belirleyen unsurların ve döviz kuru oluşumunu açıklayan teorilerin literatürde önemli bir yeri vardır. Bu teoriler doğrultusunda döviz kurlarının para arzı, enflasyon, faiz oranı, portföy tercihleri gibi makro ekonomik faktörler tarafından belirlendiği varsayılır. Çalışmanın ilk bölümünde döviz kuru olgusuna değinilerek, satın alma gücü paritesi, dış ticaret yaklaşımı, faiz haddi paritesi yaklaşımı, Mundell-Fleming modeli, parasalcı yaklaşım ve portföy dengesi yaklaşımı gibi açıklayıcı modellere yer verilmiştir. İkinci bölümde ise kapalı ve açık ekonomide döviz kuruna değinilerek, döviz kuru makro ekonomi politikaları kapsamında ele alınmıştır. Tezin son bölümünde döviz kuru ile döviz kurlarını etkileyen temel iktisadi değişkenler arasındaki ilişki panel veri analizi yardımıyla incelenmiştir. Açıklayıcı değişkenlerin teoriye uygun olup olmadıklarına, beklenen katsayıların elde edilip edilmediğine ve katsayıların istatistikî olarak anlamlı olup olmadıklarına bakılarak çeşitli yorumlara yer verilmiştir.

Currency exchange rate has strategic importance because it lies at the centre of international economic relations. Therefore, the factors that determine the exchange rate and the theories describing the formation of the exchange rate have an important place in the literature. In line with these theories, they are assumed to be determined by macro economic factors like portfolio preferences, money supply, inflation, interest rate. In the first part of the study, we referred exchange rate cases and then focused on explanatory models such as the monetary approach and portfolio balance purchasing power parity, foreign trade approach, interest rate parity approach, Mundell-Fleming model. In the second part, we referred to exchange rate in open and closed economy, then macro-economic policies are dealt with within the scope of the exchange rate. At the conclusion of the thesis, exchange rate and the relationship between basic economic variables affecting exchange rates were examined with the help of data analysis. And finally, we focused on expected coefficient and their statistical significance and we've looked at explanatory models to see if they are suitable for theory.