Fikri mülkiyet hakları çerçevesinde patentin iktisadi boyutu ve Türkiye örneği

Abstract

TOKER KÖSE, Meltem, Fikri Mülkiyet Hakları Çerçevesinde Patentin İktisadi Boyutu ve Türkiye Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Çorum, 2018. Bilgi ekonomisinin ön plana çıktığı günümüzde yaratıcı süreçlere dayalı fikir ürünleri, sürdürülebilir kalkınma ve rekabet açısından son derece önemlidir. Yaratıcı süreçler sonucunda ortaya çıkan buluşlar, teknolojik gelişmenin girdisini oluşturmaktadır. Buluş sahiplerinin buluş üzerindeki haklarını korunmaya yönelik geliştirilen fikri mülkiyet hukuku ise, buluşların ticarileştirilmesi açısından önem arz eder. Gerek buluş sahibinin buluş üzerindeki haklarını koruyarak buluş yapmayı teşvik ettiği için gerekse buluşların ticarileştirilmesi sağlayarak ekonomik büyümeye katkı sağladığı için fikri mülkiyet haklarının korunması ulusal ve uluslararası platformda giderek önem kazanmıştır.Dünyada fikri ürünlerin büyük bir kısmı, Ar-Ge araştırmalarına önem veren ve Ar-Ge çalışmalarına büyük yatırımlarda bulunan gelişmiş ülkeler tarafından üretilmektedir. Bilindiği gibi Ar-Ge, bilgiye dayalı ekonomilerde yeniliklerin kaynağı olduğu için sürdürülebilir ekonomik büyümenin de önkoşuludur. Ar-Ge çalışmaları sonucunda ortaya çıkan ürünler, Ar-Ge yoğunluğu yüksek olan yüksek teknolojili ürünler olduğundan inovasyon için vazgeçilmezdir. Ar-Ge çalışmaları maliyetli olmanın yanı sıra oldukça fazla zaman ve emek isteyen süreçleri de kapsamaktadır. Bu nedenle özellikle gelişmiş ülkeler Ar-Ge yoğunluğu fazla olan fikri ürünleri üretmenin yanında bu ürünlerin korunmasına yönelik çalışmalara da önem vermektedir.Bu çalışmada; fikri mülkiyet haklarının kapsamı, çeşitleri, tarihsel gelişimi ve ekonomik işlevi üzerinde durularak fikri mülkiyet haklarından biri olan patentlerin önemini ve ekonomik boyutunu ortaya koymayı amaçlanmaktadır. Bu çalışmada Ar-Ge faaliyetleri, ekonomik büyüme ve patent arasındaki ilişki üzerinde durularak Türkiye'de Ar-Ge çalışmaların gelişimi ve Türkiye'nin patent aktivitesi üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Fikri Mülkiyet Hakları, Patent, Yenilik, Ar-Ge Faaliyetleri, Ekonomik Büyüme.

TOKER KÖSE, Meltem, The Economic Dimension of Patent within the Framework of Intellectual Property Right and the Case of Turkey, Master Thesis, Çorum, 2018. In present time where the knowledge economies stand out, intellectual properties of creative processes are of paramount importance in terms of sustainable development and competition. Inventions emerged as the result of creative processes constitute the inputs of the technological development. Intellectual property law which is developed to protect the legal rights of inventors on their inventions is important for the commercialization of the inventions. The protection of intellectual property rights has become increasingly important both on national and on international levels, as it has contributed to economic growth by enabling inventions to be commercialized and also by encouraging the inventors for further innovation by protecting the rights of the inventor over their inventions.Much of the world's intellectual properties are produced by developed countries that attach great importance to R&D and invest significant amounts in R&D activities. As it is known, R&D is a prerequisite for sustainable economic growth since it is the source of innovation in knowledge based economies. The products resulting from R & D activities are indispensable for innovation since they are high-tech products with high R&D intensity in production. Besides being very costly, R&D activities also requires considerable amounts of time and effort. For this reason, especially the developed countries are interested in protection of these products as well as producing intellectual products with a high degree of R&D.The purpose of this study is to determine the importance and economic dimension of patents as one of the property rights after explaining the scope, types, historical development, and economic function of intellectual property rights. The relationship among R&D activities, economic growth and patents are examined and the developments in the areas of R&D and patent activities in Turkey are evaluated in this studyKey Words: Intellectual Property Rights, Patent, Innovation, R&D Activities, Economic Growth.