Erken Demir Çağı`nda Orta Anadolu: Kültürel yapı ve arkeolojik veriler

Abstract

Bu çalışma, Erken Demir Çağı'nda (M.Ö. 1200-800) Orta Anadolu'nun kültürel özelliklerini, dönemin mimari ve seramiklerini tartışarak değerlendirmeyi amaçlar. Bu bağlamda, Gordion, Boğazköy / Hattuşa ve Kaman-Kalehöyük'ü içeren üç ana merkezin yanı sıra İç Anadolu'daki çeşitli il sınırlarında gerçekleştirilen arkeolojik yüzey araştırmaları da veri olarak kullanılmıştır. Bu merkezlerdeki Erken Demir Çağı arkeolojik verilerinde de izlenildiği üzere, M.Ö. birinci binin başlarında kültürel ve bölgesel çeşitlilik mevcuttur; bu muhtemelen 1200'den sonra Hitit krallığının yıkılışından sonra merkezi otoritenin olmamasından kaynaklanır M.Ö. birinci binin başına tarihlenen seramikleri değerlendiren birçok bilim insanı, özellikle Erken Tunç ve Orta Tunç Çağı'na tarihlenen yerel malzemelerle (yani 3. Binin sonlarına ve M.Ö. 2. binyılın ilk yarısı) bir bağlantı bulmaya çalışmaktadırlar.Anahtar Kelimeler: Orta Anadolu, Geç Tunç Çağı sonu / Erken Demir Çağı Geçişi, seramik, mimari, kültürel yapı, 1200-800 M.Ö. Gordion, Hattuşa, Kaman-Kalehöyük

This study aims to evaluate the cultural characteristics of Central Anatolia during the Early Iron Age (ca. 1200-800 BC) by discussing architecture and pottery in the concerning period. Three major sites that include Gordion, Boğazköy / Hattuşa and Kaman Kalehöyük as well as survey data from various districts in Central Anatolia are chosen In this context. As the overall discussion on the Early Iron Age material from these sites suggest, there is a cultural and regional diversity in the early first millennium BC, which is highly likely the result of the lack of central authority following the demise of the Hittite kingdom after 1200 BC. Especially for the pottery during the concerning period, many scholars try to seek its origin particularly on the local material dating back to the Early Bronze and Middle Bronze Ages (i.e. late 3rd and the first half of the 2nd millennium BC). Keywords: Central Anatolia, Late Bronze Age / Iron Age Transition, Early Iron Age, pottery, culture, architecture, 1200-800 BC, Gordion, Hattuşa, Kaman Kalehöyük