Medenî Usûl Hukukunda makul süre ve mahkeme zaman yönetimi

Abstract

Makul sürede yargılanma hakkı, adil yargılanma hakkının unsurlarından bir tanesidir. Makul sürede yargılanma hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinde düzenlenmiştir. Makul süre, başlangıcı ve sonu olan bir zaman dilimidir. Bu hakkın ihlâl edilip edilmediğinin belirlenmesi bu sürelerin tespitiyle mümkün olmaktadır. Makul sürenin başlangıcı ve sona ermesi, medeni usûl hukukunda değişik ihtimallere göre farklılık göstermektedir.Makul sürenin aşılmasının birden fazla nedeni vardır. Bu nedenlerin tespiti, hakkın ihlâl edilmesini önlemekte büyük önem taşımaktadır. Yargının gecikmesine neden olan sebepler, bunlara karşı uygun çözümlerin sistematik bir şekilde uygulanmasıyla ortadan kaldırılabilir.Makul sürede yargılanma hakkı, hem Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi hem de Anayasa Mahkemesi'nin bir çok kararına konu olan önemli bir haktır. Her iki mahkeme de vermiş oldukları kararlarında bu hakka ilişkin önemli tespitlerde bulunmaktadırlar.Makul sürede yargılanma hakkının ihlâline neden olan yargının gecikme nedenlerini ortadan kaldırmak için adlî zaman yönetimi konusunda bir çok çalışma yapılmaktadır. Ülkemiz açısından yeni olan bu çalışmaların özenle takip edilmesi ve sistemimize uyarlanması gerekmektedir.

Right to trial within a reasonable time is one of the element of right to a fair trial. Right to trial within a reasonable time is established in article 6 of the European Convention on Human Rights.Reasonable time is a time limit, which has Dies a quo and Dies ad quem. Violation of this right, can be determined by to ascertained these Dies a quo and Dies ad quem. Dies a quo and Dies ad quem in reasonable time can differ in civil procedure law.There are more than one reason of violation of this right. Determining these reasons is vital for the preventing the violations. Reasons of the delaying the justice can be abolished with the proper solutions. But these solutions must implemented systematicly.Right to trial within a reasonable time is very important right which mentioned both European Court of Human Rights and Supreme Court's decisions a lot. Both are the Courts have made some significant points about this right in their decisions.There are some studies, called judicial time management to preventing the reasons of delaying justice which caused violation to right to trial within a reasonable time. For our country, these studies must monitored with diligence and must adapted in our system.