Hastane enfeksiyon risk yönetiminde L tipi 5x5 matris yöntemi uygulaması

Abstract

Hastane enfeksiyonları için birçok risk faktörü tanımlanmış bulunmaktadır. Bunlar arasında hastaya ait (Prematür doğum ve düşük doğum ağırlığı, ileri yaş, bağışıklık yetmezliği oluşturan ilaçlar/hastalıklar, invaziv araç kullanımı, şişmanlık, yanık, trav-ma),hastaneye/çevreye ait (ameliyathane koşulları, olumsuz çevre, hastanede yapım-onarım çalışmaları) ve sağlık çalışanlarına ait (el hijyeni kurallarına uyum oranı, ameli-yat ve invaziv uygulamalar esnasında oluşan komplikasyonlar) risk faktörleri sayılabi-lir. Günümüzde hastane hizmetlerinde, ilaç, tıbbi malzeme-araç ve cihaz endüst- ri-sindeki gelişmelerle tanı ve tedavi amaçlı girişimler ve invaziv araç kullanımları artmış bulunmaktadır. Öte yandan daha çok yaşlı hasta ile karşılaşılmaktadır. Gelişen imkânlara ve yaşlı nüfusun artışına da bağlı olarak yoğun bakım ihtiyacı olan ve/veya bağışıklık sistemi baskılanmış hasta sayısının artışı ile hastane enfeksiyonu gelişme riski artmaktadır. Tüm bu nedenlerle hastane enfeksiyonları tüm dünyada hasta gü-venliğini tehdit eden önemli bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. (Hoşoğlu, 2006)Hastane enfeksiyonları morbidite ve mortaliteyi artırır, hastanede yatış süresini uzatır ve hasta maliyetini arttırır. Her hastanede farklı olmakla birlikte hastane enfeksiyonu etkeni olan mikroorganizmalar yıllar içinde tedavide kullanılan birçok antimikrobiyale direnç kazanmıştır. Bunun sonucunda birçok ciddi hastane enfeksiyonunun tedavisi çok zorlaşmıştır. Artan direnç nedeniyle antimikrobiyal ilaçların hepsine dirençli 'pan-rezistan'mikroorganizmaların etken olduğu ölümcül hastane enfeksiyonları tüm dün-yada en önemli sağlık sorunlarından biridir. Bu hastaların tedavisindeki başarısızlıklar nedeniyle yasal boyutta ciddi yaptırımlar ortaya çıkabilmektedir. (Hoşoğlu, 2006)Bu çalışma; hastane enfeksiyonlarını hastane-hasta-sağlık çalışanı bağlamında İş Sağ-lığı ve Güvenliği açısından değerlendirmeyi amaçlar. Bu projede özel bir hastanede uygulanan Enfeksiyon Kontrol programı incelenmiş, İSG ve Kalite birimlerinin çalışmalarından yararlanılmıştır.Ayrıca bu çalışmada; öncelikle Risk Analiz Yöntemleri kısaca incelenmiş, bu yöntem-lerden Matris Yönteminin hastane enfeksiyon risklerinin tespiti açısından pratiğe nasıl konulduğunu göstermek amaçlanmıştır. Bu bağlamda özel bir hastanede, enfeksiyon risk ihtimalinin fazla olduğu bölümlerde 5x5 L Tipi Matris Yöntemiyle risk analizleri yapılmıştır. Hastanedeki enfeksiyon risk oranları bu yöntemle ortaya konulmuştur. Böylece hasta ve çalışan sağlığının korunması için, hem işverene hem de işçilere ışık tutulmuş olacaktır. Analiz aşamasında, bölümlerin tüm süreçleri incelenmiştir. Bölüm-lerde saptanan riskler, bu riskler karşısında alınması gereken önlemler risk değer-lendirme raporunda yer almaktadır.

A number of risk factors have been defined for hospital infections. They include risk factors of the patient (premature birth and low birth weight, advanced age, medi-cines/diseases leading to immune deficiency, invasive instrument utilization, obesity, burn, trauma) hospital/environment risk factors (conditions of operating room, nega-tive environment, construction-repair works at the hospital) and medical staff risk factors (rate of obeying rules of hand hygiene, complications occuring during surgery and invasive procedures). Today diagnostic and therapeutic procedures and invasive instrument use has increased by means of advances in hospital services, medicines, medical material-instrument and units. On the other hand, there are more old patients. The risk of occurrence of hospital infection increases as the number of immune sup-pressed patient and/or patients in need of intensive care depending on the increase of old age population and opportunities increase. For all of these reasons, hospital infec-tions are still significant problems threatening patient safety all around the world.Hospital infections increase morbidity and mortality, extend the time of hospitaliza-tion, and increase cost of patient. Although every hospital is different, microorgan-isms the factor of hospital infection have gained resistance against a number of anti-microbial used for treatment. As a result of it, treatment of many sever hospital infec-tions became quite difficult. Due to increasing resistance, mortal hospital infections that pan resistant microorganisms being resistant against all of antimicrobial medica-tions are the factors are one of the most significant health problems in the world. Le-gal severe sanctions can occur due to failure of treating these diseases.This thesis aims to examine hospital infections in the context of hospital-patient-medical staff and evaluate in terms of occupational health and safety. Infection con-trol program applied at a private hospital was analyzed in this project. Works of OHS and quality units were used.Moreover, in this study risk analysis methods were examined briefly and it was aimed to show how the matrix method one of these methods is put into practice to determine hospital infection risks. In this regard, risk analysis was performed by 5x5 L type matrix method at departments where possibility of infection risk was high at a private hospital. Rates of infection risk at the hospital was revealed with this method. Accordingly, both employer and employees will be informed about protecting patient and employee health. At the stage of analysis, all processes of departments were ex-amined. Risks found at departments, actions to be taken are presented in the risk as-sessment report.