Ortadoğu`daki su sorununun Türkiye`ye bakan yönü ve Türkiye`nin izlemesi gereken hidrostrateji

Abstract

IV ÖZET Günümüzde su, kaynakların yetersiz oluşu, hızlı nüfus artışı, sahip olunan kaynakların bilinçsiz kullanılması sebebiyle, dünyanın benzer ülkelerinde olduğu gibi, bugün ve gelecekte Ortadoğu'nun da en önemli meselesini teşkil etmektedir. Petrolden daha önemli meta haline gelen su, Türkiye'nin Ortadoğu politikasında çok önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye'nin ulusal ve bölgesel güvenliğinin sağlanmasında `su` stratejik bir meta konumdadır. Konuya gereken önem verilmediği taktirde ülkemiz için beka sorunu olacaktır. Bu çalışma beş bölüme ilave olarak giriş, sonuç ve gelecek için öneriler kısmından oluşmaktadır. Birinci bölümde, suyun günümüzdeki stratejik değeri, küresel ısınma ve su sıkıntısının boyutları, su sorununun Ortadoğu'daki stratejik durumu ve Türkiye incelenmiştir. Uluslararası Hukukun ülkeler arasındaki su sorununa yaklaşımı ve bu bağlamda araştırmamıza esas teşkil eden nehirler hakkındaki uluslararası düzenlemeler ikinci bölümde incelenmiştir. Üçüncü bölümde Türkiye, Suriye ve Irak arasındaki sınıraşan sular potansiyeli ele alınmış, Türkiye-Suriye ve Irak'ın Dicle-Fırat nehirlerinden faydalanma şekilleri gözden geçirilmiştir. Su sorununun Türkiye, Suriye ve Irak arasındaki ilişkilere yansıması üzerinde dördüncü bölümde bir değerlendirme yapılmıştır. Beşinci bölümde Ortadoğu ve Türkiye-Suriye-Irak arasındaki su sorununa yaklaşımlar ve Türkiye'nin çözüm önerileri üzerinde durulmuştur. Türkiye'nin Ortadoğu politikasına etki eden hususlar, bölgede önümüzdeki süreçte olabilecek gelişmeler sonuç bölümünde incelenmiş, Türkiye'nin Ortadoğu politikası üzerine önerilerde bulunulmuştur.

SUMMARY Today water is an important problem in the Middle East as in other similar countries in the world because of the insufficiency of water resources, high population, growth and unconscious use of resources. The water problem is an important part of Turkey's Middle East policy as it becomes more important than oil, water plays a strategic role in Turkey's national and regional security. It will be a perpetual problem for our country if insufficient importance is attached to the subject. The study consists, in addition to the five parts, of introduction, conclusion and suggestions for the future parts. In the first part of the thesis, the strategic importance of water in the present time,global warming and the water problem in the world, in the Middle East and in Turkey are described. In the second part, the approach of international laws and regulations about transboundary rivers and Euphrates-Tigris Basin are investigated. In the third paitthe potential of transboundary rivers between Turkey, Syria and Iraq and their way of use are described. In the fourth part, an analysis of the effects of the water problem on the relations between Turkey, Syria and Iraq is made. In the fifth part approaches concerning the water problem in the Middle East and between Turkey, Syria and Iraq and also the Turkish National Policy regarding the utilization of Euphrates and Tigris are given. The matters which affect the Middle East Policy of Turkey, possible developments in the existing process in the area are investigated in the conclusion part and suggestions related to the Middle East Policy of Turkey are made.