Küçük ve orta ölçekli işletmelerde (KOBİ) yenilik çabaları ve KOBİ`lerde ürün yeniliği üzerine bir araştırma

Abstract

OZET p 3&6&^ I Dünya ekonomisinin küreselleşmesi sonucunda gittikçe artan rekabet karşısında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) ayakta kalabilmeleri, daha fazla yenilik yapmalarına bağlıdır. KOBİ'lerin sahip oldukları müşterilerle yakın ilişki ve esneklik gibi temel avantajları sayesinde yeni bir fikirden ticari bir öneme haiz yeni yada geliştirilmiş bir ürün veya hizmet (yenilik yapma) ortaya çıkarması daha kolaydır. Bu tez çalışması altı bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünü takip eden ikinci bölümde, ekonomide önemli bir yeri bulunan ve sosyal sisteme büyük katkılar sağlayan KOBİ'leri daha iyi tanıyabilmek için bazı tanımlar verilmiş ve özellikleri ortaya konmuştur. Üçüncü bölümde, Türkiye açısından da büyük önem taşıyan ve bu konuda fazla akademik çalışma yapılmayan yenilik konusu genel olarak ele alınmış, bazı tanımlan verilmiş ve özellikleri ortaya konmuştur. Dördüncü bölümde; tezin ana kısmını oluşturan KOBİ'lerde yenilik yapmada hangi avantajlara sahip oldukları, hangi problemlerle karşılaştıkları ortaya konarak bu işletmelerdeki yenilik çabalan üzerinde durulmuştur. Beşinci bölümde saha araştırması ile ilgili verilere yer verilmiştir. Bu tez çalışmasının saha araştırması, KOBİ'lerde ürün yeniliği uygulamaları hakkında teorik bilgiler doğrultusunda Gebze ve civannda faaliyette bulunan 86 imalat KOBİ' si üzerinde yapılmıştır. Saha araştırması sonucunda; KOBİ'lerin çoğunluğunun ürün geliştirme ve yeni ürün üretme şeklinde ürün yeniliği yaptıktan, yenilik yapamayan KOBİ'lerin bunu yetersiz devlet desteğine bağladıktan, müşteriler ve fuarlar gibi işletme dışı yenilik kaynaklarına daha fazla önem verildiği, Ar-Ge faaliyetlerine fazla pay ayrılmadığı, yeniliklerin patent ile korunmadığı gibi bulgulara rastlanmıştır. Ayrıca, Ar-Ge faaliyetlerine yeterince pay aynlmadığı halde Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik yapma arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Son bölümde KOBİ'lerin ürün yeniliği yaparak rekabet avantajı kazanmaları için; Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla pay ayırma, üniversite-KOBİ işbirliği, girişimcileri destekleyecek Risk Sermayesi Şirketlerinin sayısının artırılması, yenilikçi bir kültür oluşturulması, yeniliklere patent alınması, yenilik kaynaklama kolay ulaşım gibi hususlarda teşvik ve destek mekanizmaları yönünde önerilere yer verilmiştir.

SUMMARY The ability of Small and Medium Sized Enterprises (SMEs) to suram^^a Jaarsh competitive environment as a result of the globalization of the world economy is closely tied to their innovativeness. Thanks to proximity to the customers and flexibility as their core capabilities SMEs seem to be more advantageous on the field of developing new product ideas and commercializing the new products or services. This doctoral dissertation consists of six sections. In the second section following the introduction definition of the related concepts and characteristics of the SMEs are explained. In the third section the concept of innovation, its characteristics and its sources are explained and that the Turkish public opinion and businessman acknowledge and recognize the importance of innovation and support it. In the fourth section innovation efforts in the SMEs their advantages and problems are analyzed in detail In the fifth section, the methodology and findings of the field study that is contacted on 86 manufacturing SMEs in the Gebze region. As a result of this study it is found that most of the SMEs make innovations in the form of new product development and improvements in the existing products, those SMEs that can not make innovations put the blame on the insufficiency of governmental support, such innovation sources as customers and fairs are evaluated much more important, and that innovations are not protected by patents. Also we found a statistically significant relation between some dimensions of R&D activities and innovativeness, despite the fact that share of these activities in the annual sales is very low. In the last section, the following suggestions are mentioned: the share of the R&D activities should be higher; university-industry relations should be improved; number of venture capital firms should be increased; an innovative cultural environment should be established; patent protection should be encouraged; and easy access to the innovation sources should be realized. /