Balkanlar`daki istikrara Bosna-Hersek Cumhuriyeti`nin kısa-orta-uzun vadede etkileriyle ilgili stratejik yaklaşımlar

Abstract

IV ÖZET Sınırların dil, din veya tarihi süreç gibi ölçütlere dayandırılmaksızın çizildiği, kültürel ve demografik bir mozaik oluşturan Balkanlarda milli çıkarlar, tarihten gelme duygular, geleceğe yönelik hayaller ve bölge dışı devletlerin müdahaleleri ile çok hassas bir denge oluşmuştur. Bu dengenin bozulması zincirleme tepkiler ile kriz ortamı yaratabilir. Türkiye Cumhuriyeti tarihi dinamiklerin kendisine yüklediği rolü oynamak zorunda kalabilir. Bu yüzden Balkanlarda barışın varlığı ve devamlılığını sağlamak uğrunda çok ciddi çaba sarf edilmesi gerekir. Bu gayeye, bölgeye yönelik politikaların odağındaki Bosna-Hersek Cumhuriyeti ile ilgili Stratejik yaklaşımlar oluşturarak ulaşılabilir. Bu çalışma, giriş kısmından sonra sekiz bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Balkanların genel olarak Coğrafi Yapısı, Sosyolojik Durumu ve Tarihi Gelişimi incelenmiştir. İkinci bölümde, Balkan Harbi, I. ve II. Dünya Savaşlarının Sebepleri ve bölgedeki etkileri değerlendirilmiştir. Yugoslav Birliğinin sağlandığı Josip Biloz (TlTO) Dönemi üçüncü bölümde incelenmiştir. Tarihsel süreç içinde Bosna-Hersek Cumhuriyeti ve Boşnak Kimliği dördüncü bölümde gözden geçirilmiştir. Beşinci bölümde, Yugoslavya'nın parçalanmasına neden olan etnik çatışmaların nedenleri değerlendirilmiştir. Uluslararası Kuruluşların Bosna-Hersek krizinin çözümüne etkileri ve soruna çözüm arayışları altıncı bölümde ele alınmıştır. Yedinci bölümde, tarafların üzerinde uzlaştığı Dayton Barış Antlaşması bütün yönleriyle incelenmiştir. Sekizinci bölümde, Bosna-Hersek Cumhuriyeti'ndeki Stratejik Gelişmelerin Kısa-Orta-Uzun Vadede Muhtemel Balkan istikrarına olabilecek etkileri ve sonuçlan analiz edilerek değerlendirilmiştir.

SUMMARY '%;%. Balkan constitutes a cultural and demographic mosaic in which the boundry are determine without considering the language, religion or the historical process. Therefor national benefits of the Balkans develope highly sensitive balance because of the feelings driving from the past, dreams about the future and the interserences of the outsider countries. Hence, corruption of this balance may cause crisis atmosphere with the chain reactions. The history of Turkish Republic may be obligated to play the role that the dynamics have loaded on. For that reason there could be necessity to make a great effort in order to maintain existance and continiuity of peace in the Balkans. This purpose could only be succeded by folming strategic approaches about the Bosnia-Herzegovina Republic which is the focus point of the politics directed to that region. This study is consisted of eight chapters after an introduction part in begining. h the first chapter, general geographical structure sociological condition and historical development of the Balkans analyzed. In the second chapter, Balkan war, reasons and impacts of the I. and I!. World Wars on region is evaluated. The Josip Biloz (TİTO) period in which the union of Yugoslavia was provided is examined in the third part. In the fourth chapter, Bosnia-Herzegovina Republic within the farame of historical process and Bosnian's identity are reviewed. In the fifth chapter, reasons of the ethnical conflicted led Yugoslavia to collapse are assesst. The search for solution and effects of the international instatutions in solving Bosnia-Herzegovina crises are studied in the sixth chapter. In the seventh chapter, Dayton Treaty is investigated throughly. Lastly, in the eighth chapter, in parts and results of the strategic developments in Bosnia-Herzegovina Republic for the potantional short- medium-long term Balkanian stability are analyzed and evaluated.