Türkiye`de faaliyet gösteren dini bir terör örgütü olarak Hizbullah

Abstract

ivÖZETTEZ BAŞLIĞI: Türkiye'de Faaliyet Gösteren Dini Bir Terör Örgütü OlarakHizbullah.YAZAR ADI: Ömer Alper YURTSEVENDin duygusu kendi başına şiddet ve terör içermese de bazılarınca sosyalyapıya saldırganlık olarak yorumlanabilmektedir. Aslında İslam politik olmayan,manevi ve ahlaki gelişimle alakalı bir din olmasına rağmen, politik ve siyasi bir araçolarak kullanılmaktadır. Hatta politik İslam, İslam'ın tarihsel olarak oturduğu alanıngayri meşru yorumlanmasıdır. Özellikle son yıllarda daha önce görülmemiş birşekilde İslam'ın dini ve ahlaki değerleri politik İslam'ın gölgesinde bırakılarakolumsuz politik oyunların, kavga ve çatışmaların dayanağı durumuna getirilmiştir.Şunu da vurgulamak gerekir ki, her ne kadar Politik İslam şiddet içerse de bu yargıtüm politik İslam söylemcileri için geçerli değildir.Türkiye'nin konumu itibariyle Asya ile Avrupa arasında bir köprü olması,onun yüzyıllar boyunca çok çeşitli tarihi, etnik ve kültürel oluşumlardanetkilenmesine ve maruz kalmasına sebep olmuştur. Bu farklılıklar günümüzTürkiyesinin bir mührü olsa da süratle modernleşen bu ülke, İslam ile demokrasininnasıl bütünleştirileceğinin bir örneği olma yolundadır. Türkiye İslamcı seslerikabullenerek ve katılımlarının sınırlarını genişleterek sivil demokrasisini koruyupgüçlendirmektedir.Bununla birlikte Türkiye'de fundamentalist terörizm ve Hizbullah gibi radikalterör örgütleri varlıklarını devam ettirmektedirler. Ancak genelde bu gruplarideolojilerinde ve eylemlerinde halkın çoğunluğunun tepkisine maruzdurlar. Ülkeyimeşgul eden büyük problemlerin ana sebepleri radikalizm, ayrımcılık ve terörizmolagelmiştir.Güneydoğu Anadolu orijinli olan Türk Hizbullah'ı genel olarak Diyarbakır,Van, Batman ve Mardin'de üstlenmiştir. İlk zamanlarda Hizbullah terör örgütüvüyeleri kendi fikirlerini yaydıkları kitapevleri çevresinde toplanmışlardır. Zamanlafikri olarak genişlemeye ve açılıma çalışmışlardır.Hizbullah olgusu ilk olarak Vahdet Kitapevi etrafında oluşmuşsa da dahasonraları İlimciler ve Menzilciler olarak fikri ve operasyonel dağılmalar veayrılmalar olmuştur. İlimciler Hüseyin Velioğlu liderliğinde İlim Kitapevini,Menzilciler de Fidan Güngör liderliğinde Menzil kitapevini kurmuşlar veyapılanmalarını bu yönde sürdürmüşlerdir.Bu iki grup lider kavgasının yanı sıra terörist taktik ve stratejilerinde de birbirlerine ters düşmüşlerdir. İlim grubu silahlı mücadeleye başlanılması gerektiğigörüşünde olmalarına rağmen, Menzil grubu henüz silahlı mücadelenin erken olduğugörüşündedirler. İlimciler ilk olarak PKK- KONGRA GEL militanları ile silahlımücadeleye başlamışlar, daha sonra da menzilciler başta olmak üzere diğer İslamioluşum ve gruplarla mücadele etmişlerdir. Bu silahlı mücadelelerde her iki taraftanda pek çok insan ölmüştür. Söz konusu mücadele Hizbullah'ın dışa (Anadolu veİstanbul'a) açılma aşamasında 2001 yılındaki Beykoz operasyonu ile sonaerdirilmiştir.Türkiye Cumhuriyeti bulunduğu jeopolitik ve jeostratejik konumununüstünlüğü ve tarihsel ve kültürel birikimi nedeniyle yıllardır tüm dış ve iç odaklı şergüçlerin hedefinde olagelmiştir. Onlarca yıldır tüm savaşımlarında sürekli olarakbaşarılı olan Türkiye Hizbullah Terör örgütü ile olan mücadelesinde de tüm iç ve dışolumsuzluklara rağmen bu başarısını sürdürmüştür.

viSUMMARYTITLE OF THESIS: Hizbullah; as a religously motivated terrorist organizationin TurkeyNAME OF AUTHER: Omer Alper YURTSEVENAlthough religious faith itself cannot produce violence and terrorist behavior,it may be interpreted to justify an attack on social structure. Essentially, Islam is anapolitical religion concerned solely with spiritual and ethical guidance and usingIslam as both a religion and a state or global political structure may be perceived as adeviation from and a perversion of that true conception. Furthermore, political Islammay be construed as an illegitimate extension of the Islamic tradition outside of theproperly religious domain it has historically occupied. In recent years, the phrasepolitical Islam has been used to refer to 'the seemingly unprecedented irruption ofIslamic religion into the secular domain of politics' as 'Islam has become a centralpoint of reference for a wide range of political activities, arguments and oppositionmovements'. Nevertheless, even though Muslim activists often use Islam for politicalpurposes, it is important to note that not 'all forms of contemporary Islamic activisminvolve trying to `capture the state`.Owing to its unique location between Europe and Asia, Turkey has beencomposed of and influenced by a variety of cultural, ethnical and historical entitiesfor centuries. Diversity is still a hallmark of contemporary Turkey and the rapidlymodernizing country has seemingly set an example of what is possible in integratingIslamic movements into its relatively democratic political system. Byaccommodating Islamic voices and expanding the boundaries of participation,Turkey has preserved and consolidated its democracy and civil society.Nonetheless, fundamentalist terrorism is still a reality and such radicalterrorist groups as Turkish Hizballah are active in Turkey today. Overall, theactivities and ideologies of these groups have been met with much resistance by themainstream society. Major issues have been revived and causing growing concernthroughout the country, including radicalism, integrism, separatism and terrorism.viiBased in southeastern Anatolia, Turkish Hizballah originally operated mainlyin the cities of Diyarbakir, Van, Batman and Mardin. Members of the terrorist grouphabitually gathered in and around bookstores, where they discussed their ideologiesand spread their propaganda. According to official reports, the founding members ofTurkish Hizballah initially gathered at one bookstore, Vahdet, but they were neverable to form a homogenous group.Due to ideological divergences and leadership disputes, Turkish Hizballahseparated into two major groups: Ilimciler (Scientists) and Menzilciler (Rangers).The Ilimciler, led by Huseyin Velioglu, met at the Ilim Bookstore, whereas theMenzilciler, led by Fidan Gungor, congregated at the Menzil bookstore. Besideleadership struggle, the two factions were opposed in the tactics they used toaccomplish the goal of the terrorist organization. While the Ilimciler defended armedstruggle and comprised Hizballah's most brutal factions, the Menzilciler believed itwas too early for such radical action and opposed, for instance, attacks on suspectedPKK-KONGRA GEL members. An intra-group struggle stemmed from the battle forleadership and caused the death of over a hundred people on both sides. In 1994, theassassination of Menzilciler leader Fidan Gungor by Ilimciler members almostobliterated the dispute between Ilimciler and Menzilciler, but the truce was short-lived and the factions remain opposed to this day.In the late 1990s, Hizballah attempted to widen its area of operation to citiesin the western part of Turkey, especially Istanbul. The ongoing conflict betweenHizballah and PKK-KONGRA GEL in southeastern Turkey was the major impetusfor the shift. Still, western cities like Istanbul did not prove to be as favorable anenvironment as southeastern cities had been (e.g., Diyarbakir, Van, or Mardin) forthe development of Hizballah. The efforts of the group were seriously curbed asmajor operations were carried out against Hizballah cells in and around Istanbul inearly 2000, one of which led to the killing of Huseyin Velioglu, the Ilimciler groupleader, and the arrest of his two top lieutenants, Edip Gumus and Cemal Tutar.