Stratejik oryantasyonlar ve firma performansı

Abstract

Bu çalışmanın amacı işletme bilimi literatürünün çeşitli disiplinlerinde kavramsal olarak tanımlanmış ve ampirik olarak incelenmekte olan stratejik oryantasyonları bütünleştirerek, kapsamlı bir saha araştırması ile hem stratejik oryantasyonların birbirleri arasındaki ilişkileri hem de bunların çeşitli firma performansı kriterleri üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. İşletme bilimi literatüründe stratejik oryantasyonlar üzerine yapılan çalışmalar, bu çalışmada dört ana başlık altında tartışılmış ve araştırılmıştır. Bunlar; (1)Girişimsel oryantasyon (2) Teknoloji oryantasyonu (3) Pazar oryantasyonu ve (4)Öğrenme oryantasyonudur.Stratejik yönetim ve firma performansı ilişkisi çerçevesinde stratejik oryantasyonların firma performansına etkilerini incelerken, çeşitli firma performansı kriterleri hem kavramsal olarak tartışılmış ve hem de ampirik bulgulara dayalı olarak analiz edilmiştir. Bu çalışmada finansal, yenilik gibi niceliksel kriterler ile birlikte niteliksel firma performansı da stratejik oryantasyonların etkilerini araştırmak üzere ele alınmıştır.Araştırma maksadıyla, Türkiye'nin genelinden 11.101 adet firma yöneticisine mektup ile araştırmamıza katılmaları için çağrıda bulunulmuş, bunlardan 987 tanesi çağrımızı kabul etmiştir. Bu 987 firmanın her birinden birden fazla katılımcı sağlamak amacıyla, çalışan sayılarına göre toplam 10.000 araştırma anketi ve ücretsiz geri gönderim zarfı posta yoluyla gönderilmiştir. Sonuçta araştırma analizlerimiz 312 firmadan 2032 kişi üzerinden gerçekleşmiştir.Araştırma analizleri sonucunda hem ölçüm değişkenleri hem de stratejik oryantasyonların firma performansına etkileri üzerinde çok sayıda bulgular elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçeklerin geçerlilik ve güvenirlilik analizleri oldukça iyi sonuçlar ortaya koymuştur. Türk firmalarının rekabet ortamlarındaki başarısında her bir stratejik oryantasyonun tüm performans kriterleri ile bireysel olarak bire-bir etkileşim içinde olduğu korelasyon analizlerinden elde edilen en temel bulgudur. Bununla birlikte firma performansı kriterlerine birlikte etkilerinin incelendiği regresyon analizlerinde özellikle öğrenme oryantasyonunun niceliksel performans kriterleri üzerinde bir etki değişimine neden olduğu tespit edilmiştir. Bu değişimi ortaya çıkartmak amacıyla yapısal modeller geliştirilmiş ve stratejik oryantasyonların kendi aralarındaki hiyerarşi farklı performans kriterlerine etkileri açısından analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular hem bu alandaki araştırmacılar hem de uygulamacılar için önemli bilgiler ortaya çıkarmıştır.Bu istatistiksel bulguların yanında araştırmanın sonuçları tartışılmış, hem yöneticiler hem de araştırmacılar için öneriler sunulmuştur.

The purpose of this study is demonstrate the associations among the dimensions and the performance impacts of the strategic orientations via integrating them which have been conceptually defined and empirically researched in the various disciplines of the science of business administration by an extensive field research. In this study, the studies in the science of business administration on strategic orientations have been discussed and investigated under four captions which are (1) entrepreneurial orientation (2) technology orientation (3) market orientation and (4) learning orientation.Due the investigation of the performance impacts of strategic orientations, various performance criteria have been conceptually discussed and empirically tested by the framework of the relation of strategic management and firm performance. In this study, the firm performance criteria have been employed as both quantitative and qualitative along the theory building and analyzes of the impacts of strategic orientations upon firm performance.11.101 firm representatives over all regions of Turkey have been called by invitation letters to participate to the mail survey of this study?s field research, and 987 of them have been accepted. To obtain multiple respondent from each of the firm, 10.000 mail surveys have been distributed according to the number of employees and sent to 987 firm representatives. Finally research analyses have been executed over 2032 employees of 312 firms.The results of the statistical analyses of this study have revealed many original and significant findings on the scale measurements of the variables and the effects of strategic orientations upon performance criteria. The main finding of the correlation analyses revealed that all the dimensions of strategic orientations and firm performance criteria have positive and significant one-to-one relation each other. In addition the results of multiple regression analyses revealed some significant and original results on the multiple effects of strategic orientations upon firm performance. Particularly on the effects of learning orientation upon quantitative performance criteria have significant variations. To enlighten the significant shifts of the effects of strategic orientations upon performance, series of structural models have been established and analyzed via structural equations modeling. The overall findings of findings of this study have revealed important information both for the researchers and practitioners.In addition to the statistical findings, the results have been conceptually discussed and concluded. Finally the implications have been presented both for managers and future studies.