Dahilde işleme rejiminin firmaların finansal performansına etkileri: Sektörel bir analiz

Abstract

Küreselleşme ile birlikte uluslararası mal ticareti serbestleşirken ülkeler dünya pazarlarında söz sahibi olabilmek için uluslararası rekabet güçlerini geliştirip, pazar paylarını arttırmalıdırlar. Bunun içinde ihracat teşvikleri büyük önem taşımaktadır. Bu ihracat teşvikleri içinde en önemlilerinden biri olan Dahilde İşleme Rejimi (D.İ.R.) imalat sektöründeki işletmelerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü artırmak, pazarlarını genişletmek ve ürün çeşitliliğini artırmak için dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmelerine olanak sağlayan ekonomik etkili bir gümrük rejimidir. İhracata dayalı ekonomik büyüme politikası izleyen Türkiye için kritik öneme sahip olan D.İ.R.'in, işletmelerin finansal performansına yönelik doğrudan bir amacı bulunmamaktadır. Ancak D.İ.R.' in işletmelerin finansal performansına dolaylı katkısı, uluslararası piyasalarda rekabet gücünü artırarak Türkiye'nin ekonomik büyümesine katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada, Borsa İstanbul'da işlem gören Dokuma, Giyim ve Deri Sektörü işletmelerinin D.İ.R. kapsamında yaptıkları ithalat ve ihracat işlemlerinin finansal performansları üzerindeki etkileri panel veri analizi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgular, Türkiye'nin makro ölçekte ekonomik politikaları ile uyumlu olarak D.İ.R.' in işletmelerin finansal performansına pozitif etki yaptığını göstermektedir.

Countries that liberalize international trade in goods with globalization develop their international competitiveness in the world market to have a say, they should increase their market share. Inward processing regime is economically influential customs implementation to increase competitiveness and product range and expand markets of firms in manufacturing sector through providing opportunity to buy raw material at world price level. In addition to this, inward processing regime which is playing vital role for Turkey that follows export-led economic growth policy has no directly impact over financial performance of firms. However, indirectly contribution of inward processing positively affects economic growth of Turkey by increasing competitiveness in international markets. This paper analyzes panel data sets in order to measure impact of export and import transactions within the frame of inward processing of firms which operates in textile, clothing and leather industries over financial performances. According to results, inward processing regime has positive effect over financial performance of firms in conformity with macro-economic policies of Turkey.